Фрунзенская набярэжная

Фрунзенская набярэжная — набярэжная на левым беразе Масквы-ракі ў раёне Хамоўнікі Цэнтральнай адміністрацыйнай акругі гарады Масквы. Размешчана паміж Крымскім і Андрэеўскім мастамі. На набярэжную выходзяць вуліца Цімура Фрунзэ, 1-я, 2-я і 3-я Фрунзенскія вуліцы. Нумарацыя дамоў пачынаецца ад Крымскага моста.

Фрунзенская набярэжная Масква
руск.: Фрунзенская набережная
Агульная інфармацыя
Краіна	Расія
Горад	Масква
Акруга	ЦАА
Раён	Хамоўнікі
Працягласць	2,5 км
Найбліжэйшыя станцыі метро	01 Фрунзенская, 05 Парк культуры
Ранейшыя назвы	Хамоўніцкая набярэжная
Паштовы індэкс	119021 (№ 2—12/2), 119146 (№ 14—36/2), 119270 (№ 38/1—54)
Нумары тэлефонаў	+7(495) XXX----
на OpenStreetMap
на Яндэкс.Картах
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Паходжанне назвы

Пераназвана, як і тры прылеглыя вуліцы, у гонар савецкага военачальніка М. В. Фрунзэ^[1]. Раней звалася Хамоўніцкая набярэжная. Дата пераназвання ў розных крыніцах паказваецца розная: 1925 год^[2], 1926 год^[3], 1936 год^[4]. Слушная найхутчэй апошняя дата, бо на карце Масквы 1934 года набярэжная яшчэ завецца «Хамоўніцкая»^[5].

Гісторыя

Набярэжная як праезд уздоўж Масквы-ракі паўстала пасля збудавання ў 1872 годзе жалезнага Крымскага моста. У 1897 годзе быў зацверджаны праект Хамоўніцкай набярэжнай, як гарадскога праезду да Камер-Калежскага вала, але да 1914 года ён быў рэалізаваны толькі часткова. Забудова набярэжнай, з выняткам некалькіх будынкаў, да сярэдзіны 1930-х гадоў заставалася аднапавярховай. У 1923—1936 гадах па набярэжнай вынікаў трамвай^[6].

У 1933 годзе на набярэжнай адкрыта Усесаюзная будаўнічая выстаўка^[7]. У другой палове 1930-х гадоў на набярэжнай пабудавалі некалькі шматпавярховых жылых дамоў, у тым ліку комплекс жылых будынкаў, што паўтарае пабудаваныя незадоўга да таго па праекце архітэктара А. Г. Мардвінава на Вялікай Калужскай вуліцы (цяпер у складзе Ленінскага праспекта). У 1936—1937 гадах берагі ракі абклалі гранітам.

«У 1950 годзе быў зацверджаны план рэканструкцыі набярэжнай, распрацаваны архітэктарамі Я. У. Белапольскім, Е. Н. Стамо і Н. Я. Улас. Па гэтым плане набярэжная пашыраецца да 50 метраў і разбіваецца на шэсць кварталаў, што залучаюць у забудову і будынкі, пабудаваныя ў 1935—1940 гг. Праектуецца пабудаваць на набярэжнай 40 буйных шматпавярховых будынкаў, сем школ, спортпляцоўкі, уладкаваць абзеляненне. Хаты павінны быць, галоўным чынам, у 10—14 паверхаў, бо набярэжная знаходзіцца паміж вышынным будынкам Універсітэта на Ленінскіх горах і новымі вышыннымі дамамі ў Садовым кольцы»^[8]. У выніку гэтага плана набярэжную забудавалі сталінскімі дамамі. У 1956 годзе па набярэжнай правялі тралейбус^[9]. У 2000 годзе над набярэжнай збудаваны Пушкінскі пешаходны мост.

Транспарт

• У 200 м ад пачатку набярэжнай — станцыя метро Парк культуры, у 300 м ад сярэдзіны набярэжнай — станцыя метро Фрунзенская
• Па набярэжнай праходзіць маршрут тралейбуса № 79.
• На набярэжнай размешчаныя дзве прыстані «рачнога трамвая».

Зноскі

1. Сытин П. В. Из истории московских улиц. — М., 1958. — Стр. 576—577
2. Сытин П. В. Откуда произошли названия улиц Москвы. — М., 1959. — С. 313.
3. Имена московских улиц. М., 1988. С. 391.
4. ОМК УМ(недаступная спасылка)
5. Новый схематический план г. Москвы. — М.: Издание Моссовета, 1934.
6. История маршрута № 24 на сайте «Московский трамвай»
7. История Росстройэкспо
8. Сытин П. В. Из истории московских улиц. — М., 1958. — С. 562
9. История маршрута № 17 на сайте «Московский троллейбус»