Шарль Мары дэ ла Кандамін

Шарль Мары дэ ла Кандамін (фр.: Charles-Marie de la Condamine; 28 студзеня 1701, Парыж — 4 лютага 1774, Парыж) — французскі астраном, геадэзіст і падарожнік.

Шарль Мары дэ ла Кандамін
фр.: Charles-Marie de la Condamine
Дата нараджэння	28 студзеня 1701(1701-01-28)[1][2][…]
Месца нараджэння	Парыж, Каралеўства Францыя[3]
Дата смерці	4 лютага 1774(1774-02-04)[4][1][…] (73 гады)
Месца смерці	Парыж, Каралеўства Францыя[3]
Грамадзянства	Каралеўства Францыя
Род дзейнасці	матэматык, падарожнік-даследчык, астраном, батанік, энцыклапедыст, географ, пісьменнік, батанічны калекцыянер
Месца працы	12th Cuirassier Regiment[d][5][6] Levant Company[d][6]
Альма-матар	Каледж Людовіка Вялікага ў Парыжы[d] (1718)[6]
Член у	Лонданскае каралеўскае таварыства Французская акадэмія навук[7] Акадэмія Станіслава[d] Расійская акадэмія навук Пруская акадэмія навук
Узнагароды	член Лонданскага каралеўскага таварыства[d]
Подпіс
Медыяфайлы на Вікісховішчы

У паняцця ёсць і іншыя значэнні, гл. Кандамін.

Біяграфія

Нарадзіўся ў Парыжы ў багатай дваранскай сям’і, паступіў на ваенную службу і ўдзельнічаў у аблозе Розаса, аднак хутка прысвяціў сябе выключна навуцы і з 1730 годзе быў ужо членам Французскай акадэміі. Звярнуў на сябе ўвагу прапановай выкарыстоўваць парахавыя ўспышкі для вызначэння рознасцяў даўгаты, якія на той час вызначаліся з вялікімі недакладнасцямі.

У 1736—1746 гадах правёў у навуковай экспедыцыі ў Паўднёвую Амерыку, з П’ерам Бугерам, Луі Гадэнам і Жазефам Жусьё для вымярэння дугі мерыдыяна пад экватарам. У гэтай экспедыцыі ім упершыню быў апісаны працэс атрымання каўчуку. Тады ж ім быў апісаны працэс лячэння маляры хінінам.

Затым здзейсніў яшчэ некалькі навуковых паездак, напрыклад, для назірання праходжання Венеры перад дыскам Сонца. Апроч мемуараў Кандамін выдаў «Manière de déterminer la différence en longitude de deux lieux peu éloignés l’un de l’autre» (П., 1735), «Projet d’une mesure invariable, commune à toutes les nations» (1747), «Mesure des trois premiers degrés du méridien dans l’hémisphère austral» (1751) і «Journal du voyage fait par l’ordre du Roi à l'équateur» (1751).

Зноскі

1. MacTutor History of Mathematics archive — 1994. Праверана 22 жніўня 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
2. Pletcher K. Charles-Marie de La Condamine // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5375741'></a>
3. Кондамин Шарль Мари де ла // Большая советская энциклопедия: [в 30 т.] — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969. Праверана 28 верасня 2015.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q5061737'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q17378135'></a>
4. Bell A. Encyclopædia Britannica — Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q455'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2846567'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q2743906'></a>
5. Outre-Mers — Société française d'histoire d'outre-mer, 1969. — вып. 205. — P. 330. — ISSN 1631-0438; 0300-9513; 2275-4954

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q24023140'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q15755884'></a>
6. MacTutor History of Mathematics archive — 1994.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q547473'></a>
7. Académie française

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q107214508'></a>