Юзаф Забела

Юзаф Забела (? — 9 мая 1794) — дзяржаўны і ваенны дзеяч Вялікага Княства Літоўскага. Генерал-лейтэнант войска літоўскага, лоўчы вялікі літоўскі (1775—1793), апошні гетман польны літоўскі (з 1793); пасол Чатырохгадовага Сойма, маршалак Таргавіцкай канфедэрацыі ў Вялікім Княстве Літоўскім.

Юзаф Забела
Герб «Тапор і Ліс»
27-ы гетман польны літоўскі 11 ліпеня 1793 — 9 мая 1794
Папярэднік	Шыман Марцін Касакоўскі
лоўчы вялікі літоўскі май 1775 — 11 ліпеня 1793
Папярэднік	Антоні Забела
Пераемнік	Юзаф Дамінік Касакоўскі
староста цельшаўскі[d] з 1793
шамбялян[d] з 17 жніўня 1767
староста вількійскі[d] з 1793
Нараджэнне	каля 1750 ці не раней за 1742
Смерць	9 мая 1794(1794-05-09)[1][2] Варшава, Варшаўская зямля[d], Мазавецкае ваяводства, Велікапольская правінцыя, Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая[1][2]
Месца пахавання	Свентакшыскія могілкі ў Варшаве[d]
Род	Забелы[3]
Бацька	Антоні Забела[4]
Маці	Соф’я са Шчытоў-Неміровічаў[d][4]
Жонка	Марыяна з Сабалеўскіх[d][5]
Дзеці	Генрык Забела[d][5]
Член у	Таргавіцкая канфедэрацыя
Званне	генерал-лейтэнант[6]
Узнагароды

У Вікіпедыі ёсць артыкулы пра іншых людзей з прозвішчам Забела.

Біяграфія

Прадстаўнік шляхецкага роду Забелаў герба «Тапор і Ліс», сын Антонія (1710? — 1776) і Соф’і са Шчытоў (1720? — ?) герба «Ястрабец».

У 1775 годзе атрымаў урад вялікага літоўскага лоўчага^[7]. У 1777 годзе стаў кавалерам ордэна Св. Станіслава. У 1782—1784 гадах быў канцылярам Пастаяннай Рады.

Быў паслом на Чатырохгадовым Сойме ад Жамойці; прытрымліваўся прарасійскай пазіцыі, выступаў супраць Канстытуцыі 3 мая. У 1792 годзе далучыўся да Генеральнай канфедэрацыі Вялікага Княства Літоўскага; 15 чэрвеня 1793 года пры падтрымцы расійскага пасла Сіверса атрымаў булаву польнага гетмана літоўскага. У 1793 годзе ўдзельнічаў у Гарадзенскім Сойме, выконваючы даручэнні расійскага пасла Сіверса.

Падчас паўстання Тадэвуша Касцюшкі 9 мая 1794 года быў схоплены і за здраду радзіме асуджаны да смерці.

Сям’я

Жонка Марыяна з Сабалеўскіх

У шлюбе з Марыянай з Сабалеўскіх (1766—1818) меў сына Генрыка Казіміра (1785—1850), які пабраўся шлюбам з Габрыэлай Гутакоўскай (? — 1871).

Зноскі

1. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 159.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q123243396'></a>
2. Jusupović M. Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku. Działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach 1733–1795 — Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, 2014. — С. 80. — 488 с. — ISBN 978-83-7543-318-0

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11790666'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11713056'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q135438486'></a>
3. Jusupović M. Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku. Działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach 1733–1795 — Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, 2014. — С. 75–81. — 488 с. — ISBN 978-83-7543-318-0

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11790666'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11713056'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q135438486'></a>
4. Jusupović M. Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku. Działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach 1733–1795 — Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, 2014. — С. 57, 75. — 488 с. — ISBN 978-83-7543-318-0

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11790666'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11713056'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q135438486'></a>
5. Jusupović M. Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku. Działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach 1733–1795 — Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, 2014. — С. 81. — 488 с. — ISBN 978-83-7543-318-0

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11790666'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11713056'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q135438486'></a>
6. Jusupović M. Prowincjonalna elita litewska w XVIII wieku. Działalność polityczna rodziny Zabiełłów w latach 1733–1795 — Warszawa: Polskie Towarzystwo Historyczne, Instytut Historii PAN, Wydawnictwo Neriton, 2014. — С. 18. — 488 с. — ISBN 978-83-7543-318-0

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11790666'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q11713056'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q135438486'></a>
7. ЭнцВКЛ 2005.