Ян Тысоўскі

Ян Юзаф Тысоўскі (польск.: Jan Józef Tyssowski; 8 сакавіка 1811, Тарнаў — 5 красавіка 1857, Вашынгтон) — польскі палітычны дзеяч, лідар Кракаўскага паўстання.

Ян Тысоўскі
польск.: Jan Józef Tyssowski
Род дзейнасці	палітык
Дата нараджэння	8 сакавіка 1811(1811-03-08)[1][2]
Месца нараджэння	Тарнаў, Аўстрыйская імперыя[3]
Дата смерці	5 красавіка 1856(1856-04-05)[1][2] (45 гадоў)
Месца смерці	Вашынгтон, акруга Калумбія[d], ЗША[4]
Грамадзянства	Аўстрыйская імперыя  Вольны горад Кракаў
Медыяфайлы на Вікісховішчы

Біяграфія

Тысоўскі нарадзіўся ў Тарнаве 8 сакавіка 1811 года^[5]. У маладосці прымаў удзел у лістападаўскім паўстанні, затым удзельнічаў у падпольных арганізацыях, змагароў за незалежнасць у Галіцыі. 21 лютага 1846 года, пасля пачатку паўстання ў Кракаве, увайшоў^[6][7][7] у склад Нацыянальнага ўрада Польшчы, а з 24 лютага па 3 сакавіка быў дыктатарам паўстання. З-за сялянскіх хваляванняў, па ўзгадненні з кракаўскай зямельнай арыстакратыяй, імкнуўся да абмежавання баявых дзеянняў. Пагражаў расійска-аўстрыйскаму войску сялянскім паўстаннем^[6][7], адмовіўся ад капітуляцыі ў Кракаве перад аўстрыйскай арміяй, толькі пасля выхаду з горада ён вырашыў правесці з прусакамi перамовы аб умовах капітуляцыі^[8]. У рэшце рэшт пайшоў з 1500 жаўнерамі да Прусіі^[6][7] і быў інтэрнаваны разам з паўстанцамі ў раёне Новай Беруні^[8] на год, пасля чаго атрымаў дазвол на выезд у ЗША. У ЗША арганізаваў Польскае Дэмакратычнае Таварыства ў Амерыцы^[6][7]. Памёр 5 красавіка 1857 года ў Вашынгтоне, акруга Калумбія.

Зноскі

1. Deutsche Nationalbibliothek Record #132845237 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 11 мая 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
2. Jan Tyssowski // SNAC — 2010. Праверана 9 кастрычніка 2017.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q29861311'></a>
3. Deutsche Nationalbibliothek Record #132845237 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 20 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
4. Deutsche Nationalbibliothek Record #132845237 // Агульны нарматыўны кантроль — 2012—2016. Праверана 30 снежня 2014.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q27302'></a><a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q36578'></a>
5. Tyssowski Jan Józef Архівавана 2 кастрычніка 2013. W: Encyklopedia PWN [on-line]. Wydawnictwo Naukowe PWN. [dostęp 2013-09-27] (польск.)
6. Tyssowski Jan Józef Архівавана 4 сакавіка 2016. W: Encyklopedia WIEM [on-line]. Onet. [dostęp 2013-09-27] (польск.)
7. Ewa Michałowska Walkiewicz: Jan Józef Tyssowski - Dyktator powstania krakowskiego Polish Pages, Inc. [dostęp 2013-09-27] (польск.)
8. Koniec powstania krakowskiego — złożenie broni przez oddział Jana Tyssowskiego. Архівавана 27 верасня 2013. W: Muzeum Historii Polski [on-line]. Muzeum Historii Polski. [dostęp 2013-09-27] (польск.)