From Wikipedia, the free encyclopedia
Гарачыня ў Еўропе — пагодная анамалія ў чэрвені—ліпені 2022 года ў Еўропе, якая характарызуецца анамальна высокімі тэмпературамі, хвалямі спякоты, а таксама колькасцю ападкаў ніжэй нормы, засухай. Бедства закранула Паўднёвую, Заходняя і Цэнтральную Еўропу, у тым ліку і такія краіны як Іспанія, Партугалія, Францыя, Італія, Германія, Вялікабрытанія, балканскія краіны і іншыя. У чэрвені на большай частцы тэрыторыі Еўропы тэмпература дасягала +40—43 °C, і былі пабіты сотні штодзённых і месячных тэмпературных рэкордаў[1]. Найбольш высокая тэмпература была зарэгістраваная 14 ліпеня ў Аліжо ў Партугаліі і склала +47 °C[2]. Анамальная спёка прывяла да лясных пажараў і тысяч смерцяў людзей.
Прычынай гарачага надвор’я стаў цыклон над поўначчу Іспаніі, які ўцягваў гарачае і запыленае паветра з захаду пустыні Сахара. Гэтая маса ў выніку трапіла на Пірэнейскі паўвостраў[3][4][5]. Затым усталяваўся антыцыклон, у той час як з захаду Афрыкі працягнуўся вынас гарачых паветраных мас. Ва ўмовах антыцыклону паветра распалялася. Грэбень цяпла ў выніку пашырыўся на Англію і Цэнтральную Еўропу[6]. Такое надвор’е ўсталявалася надоўга.
Кліматолагі звязалі экстрэмальную спякоту з уздзеяннем змены клімату, а эксперты прагназавалі, што ў выніку змены клімату хвалі цяпла ў Еўропе будуць назірацца з нарастаючай частатой[7][8][9].
14 чэрвеня ў сувязі з прагнозам метэаралагічнага бюро аб высокіх тэмпературах Агенцтва па бяспецы аховы здароўя Вялікабрытаніі (UKHSA) абвясціла папярэджанне 2-га ўзроўню («апавяшчэнне і гатоўнасць») у некалькіх рэгіёнах у перыяд з паўночы 16 чэрвеня да паўночы 18 чэрвеня. Такімі рэгіёнамі сталі Лондан, усход, паўднёвы ўсход і паўднёвы захад Англіі[10].
15 чэрвеня UKHSA абвясціла папярэджанне 3-га ўзроўню («дзеянне анамальнай спякоты») для Лондана, Усходняй і Паўднёва-ўсходняй Англіі, захаваўшы папярэджанне 2-га ўзроўню для Паўднёва-Заходняй Англіі. Паводле прагнозаў метэаралагічнага бюро, пік цяпла наступіць у пятніцу, дасягнуўшы неабходнага парога для разгляду перыяду моцнай спякоты, перш чым 18 чэрвеня тэмпература значна панізіцца[11].
17 чэрвеня тэмпература ў Лондане дасягнула +32,7 °C у самы гарачы дзень чэрвеньскай хвалі спякоты ў краіне[11].
У Лондане 18 ліпеня тэмпература дасягнула адзнакі +40 °C і пабіла рэкорд 2019 года[9].
З 14 па 20 чэрвеня ў Германіі было зарэгістравана 1636 дадатковых смерцяў[12], чаму, імаверна, спрыялі высокія тэмпературы, якія дасягнулі 39,2 °C. На наступным тыдні залішняя смяротнасць вырасла на 14 %.
Спецыяльнае папярэджанне з-за высокіх тэмператур было абвешчана дзяржаўным метэаралагічным агенцтвам (Agencia Estatal de Meteorología, AEMET) 10 чэрвеня, але толькі для 12 правінцый і з жоўтым узроўнем папярэджання ў Арагоне, Кастыліі — Ла-Манча, Каталоніі, Эстрэмадура і Мадрыдзе, і аранжавым у Андалусіі[3]. На гэтым этапе незвычайная спякота не закранула Канарскія астравы, Галісію і Заходняе ўзбярэжжа Кантабрыі[13]. Першапачаткова AEMET прагназавала, што хваля спякоты працягнецца да 15 чэрвеня, не выключаючы, што яна можа працягвацца да канца тыдня[3].
11 чэрвеня высокія тэмпературы былі ўжо зафіксаваны на паўднёвым захадзе паўвострава, напрыклад, + 41 °C у Севільі. Папярэджанні таксама заставаліся актыўнымі для Арагона, Кастыліі і Леона, Кастыліі — Ла-Манча, Каталоніі і Мадрыда на жоўтым узроўні і на аранжавым узроўні для Эстрэмадуры і Андалусіі[14]. Аднак умовы надвор’я не адпавядалі афіцыйным крытэрам для пачатку анамальнай спякоты[15].
12 чэрвеня тэрмометры зафіксавалі тэмпературу +43,2 °C у Альмадэне (Сьюдад-Рэаль), што з’яўляецца самым высокім значэннем у афіцыйны дзень пачатку анамальнай спякоты. Тэмпературы вышэй +40 °C таксама былі зарэгістраваны на 47 станцыях сеткі AEMET. Агенцтва выпусціла спецыяльнае паведамленне № 3/2022 з інфармацыяй аб з’яве, яго прагнозам і апавясціла аб пачатку Нацыянальнага плана прафілактычных дзеянняў па ўздзеянні залішніх тэмператур на здароўе з картай прысваення ўзроўняў[13].
У перыяд з 11 па 20 чэрвеня, паводле ацэнак, 829 чалавек памерла ад спёкі[16].
18 ліпеня Інстытут аховы здароўя Карласа III паведаміў аб дадатковых 150 смяротных выпадках 16 ліпеня, звязаных са спякотай, у выніку чаго агульная колькасць загінулых дасягнула 510 чалавек за ліпеньскі перыяд[17].
19 чэрвеня тэмпература на захадзе Польшчы перавысіла +36 °C. У Слубіцы максімальная тэмпература дасягала +38,3 °C. Гэта адпавядае рэкорду самай высокай тэмпературы чэрвеня (рэкорд, усталяваны ў 2019 годзе)[18]. У чарговы раз тэмпература дасягнула максімуму да канца месяца. 30 чэрвеня 9 метэастанцый зафіксавалі рэкордна высокія месячныя тэмпературы. Устанаўленне новых месячных рэкордаў таксама зафіксавана 1 ліпеня. У Тарнаве тэмпература дасягнула +37,7 °C, пабіўшы рэкорд самай высокай тэмпературы ў ліпені. У горадзе Кросна зафіксавана тэмпература +35,5 °C, што з’яўляецца самай высокай тэмпературай для гэтай станцыі ў цэлым[19].
22 чэрвеня ў Шчэціне загінуў аднагадовы хлопчык, якога памылкова пакінулі ў машыне[20]. 24 чэрвеня ў чарзе машын на польска-ўкраінскай мяжы загінуў мужчына. Яго смерць наступіла з-за перагрэву[21]. 26 чэрвеня ў Плоньску ад меркаванага сонечнага ўдару памёр мужчына[22].
У ліпені больш за 3000 гектараў былі спалены ляснымі пажарамі ў Лейрыі, заблакаваўшы частку аўтамагістралі A1, якая праходзіць ад Порту да Лісабона. У Алгарві ўспыхнуў пажар у горадзе Фару, які перакінуўся на курорт Кінта-ду-Лагу. Паводле звестак упраўлення грамадзянскай абароны, з пачатку лясных пажараў пацярпелі не менш за 135 чалавек, каля 800 чалавек былі эвакуяваны са сваіх дамоў[23]. Загінуў адзін пілот, калі яго пажарны самалёт разбіўся ў Віла-Нова-ды-Фош-Коа падчас барацьбы з ляснымі пажарамі ў гэтым рэгіёне[24]. Прынамсі 238 чалавек загінулі з-за спякоты[25], яшчэ каля 187 паранены[26]. Да 17 ліпеня Галоўнае ўпраўленне аховы здароўя Партугаліі паведаміла аб сумарна 659 смерцях, звязаных з перыядам моцнай спякоты[27].
Па стане на 18 ліпеня, колькасць смерцяў ад анамальнай спякоты ў Партугаліі вырасла да 1063[28].
У ліпені 2022 года, паводле ацэнак, у выніку лясных пажараў у Жырондзе згарэла, у агульнай складанасці, больш за 10 000 гектараў (25 000 акраў) лесу, што прывяло да эвакуацыі больш за 12 000 чалавек[29].
Па даных Bloomberg са спасылкай на аналітыкаў кампаніі Rystad Energy, анамальная спякота перашкодзіць еўрапейскім краінам аднавіць запасы газу перад зімой. Спякота паўплывала і на транспартныя зносіны ў Еўропе: на чыгунках магчымыя затрымкі цягнікоў або іх адмены, прыпынены вылеты з некаторых аэрапортаў Вялікабрытаніі[30].
Іншымі наступствамі, якія залежаць і ад прыродных стыхійных бедстваў, з’яўляюцца праблема ў Італіі са зборам ураджаю з прычыны абмялення рэк, а таксама праблемы ў Германіі па транспарціроўцы вугалю з марскіх партоў баржамі (з прычыны таго ж падзення ўзроўню вады ў Рэйне)[31].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.