From Wikipedia, the free encyclopedia
Форма дзяржаўнага кіравання характарызуе арганізацыю дзяржаўнай улады, сістэму вышэйшых дзяржаўных органаў, а таксама парадак іх утварэння, узаемаадносіны паміж імі і грамадзянамі.
Форма кіравання нараўне з формай дзяржаўнага ладу і палітычным рэжымам характарызуюць форму дзяржавы.
У розных перыядах гісторыі форма кіравання мела розны сэнс. Так, у аграрным грамадстве значэнне формы кіравання зводзілася толькі да азначэння таго, якім чынам замяшчаецца пасада кіраўніка дзяржавы — у парадку ўспадкоўвання або шляхам выбараў. Па меры раскладання феадалізму і пераходу да індустрыяльнага грамадства, які суправаджаўся паслабленнем улады манархаў, з'яўленнем і ўмацаваннем народнага прадстаўніцтва, формы кіравання сталі ўзбагачацца. Найбольшую значнасць набыла не тое, спадчынны або выбарны кіраўнік дзяржавы ў краіне, а тое, як арганізуюцца адносіны паміж кіраўніком дзяржавы, парламентам, урадам, як узаемна ўраўнаважваюцца іх паўнамоцтвы, — словам, як уладкаваны падзел улад.
Такім чынам, форма кіравання паказвае:
Пры гэтым неабходна адрозніваць паняцце «палітычны рэжым» ад паняцця «форма кіравання». Палітычны рэжым хутчэй сацыялагічная характарыстыка дзяржавы, якая характарызуе ў большай ступені ўзаемаадносіны з нагоды адчужэння і пераходу ўлады ў дзяржаве, а форма кіравання апісвае, як фарміруюцца органы дзяржаўнай улады (хутчэй з пункту гледжання працэсуальных момантаў), і як гэтыя органы ўзаемадзейнічаюць адзін з адным.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.