From Wikipedia, the free encyclopedia
Bez' e oa an Nomoù (eus ar gresianeg νομοι, nomoi, a dalvez rann, distrig; sepat e demoteg), rannoù melestradurel a veze lodennet Egipt ganto en Henamzer. Ar c'hentañ rann velestradurel a oa ar vevenn a oa daouhanteret Egipt drezi etre Gorre Egipt ha Goueled Egipt. Bep a gêr-benn ha bep a arouez a oa gant an nomoù. Etre eizh nom ha tregont ha daou nom ha daou-ugent zo bet hervez ar mareoù. E-pad ar marevezh ptolemaek ha roman e teuas an nomoù da vezañ rannvroioù melestradurel.
Pennad lodek eus Lec'hioù Henegipt |
Lec'hioù |
---|
Nomoù / Kêrioù |
Monumantoù / Temploù |
Takadoù bro |
Goueled Egipt / Kreiz Egipt |
Gorre Egipt / Nubia |
Lec'hiadur |
Meret e veze an nomoù e anv ar Faraon gant gouarnerien a veze graet nomarked anezho.
Evit doare eo ken kozh rannadur Egipt e nomoù hag ar marevezh rakktierniezh (e-tro an XXXIIl kantved kt JK). E penn-kentañ e oa eus an nomoù-se keodedoù-Stad bet unvanet tamm-ha-tamm. Gant Menes e voe peurechuet unvanidigezh an nomoù.
Ouzhpenn padout a-hed 3000 vloaz eo chomet stabil a-walc'h anvioù, niver, urzh ha gorread an nomoù. Lod, evel Xois en delta, pe Khent e Gorre Egipt a gaver meneget o anv war maen Palermo bet engravet e-pad ar Vvet tierniezh. Re all, evel Bubastis, zo bet savet da vare ar Rouantelezh Nevez. Renet o deus ar pep brasañ eus faraoned Egipt war 42 nom.
Ugent nom a oa e Goueled Egipt, kreizennet gant Mimfis, kêr-benn ar Rouantelezh kozh. Heuliañ a ra an niveradur red an Nil; gant nomoù ar reter emañ ar sifroù brasañ.
Daou nom war-ugent a oa e Gorre Egipt. Heuliañ a rae an niveradur anezho red an Nil ivez.
E penn pep nom e oa un Nomark. Peuliesañ e vezed nomark dre hêrezh met gallout a rae ar faraon envel unan bennak war ar garg. Pa oa kreñv ar galloud kreiz eo ar faraon hollc'halloudus a zibabe an nomarked peurliesañ. Pa veze gwanoc'h ar galloud (e-pad an aloubadegoù pe pa oa brezelioù diabarzh, peurgetket) en em aoze an nomoù o-unan hag e tape ar vibien lec'h o zadoù. Ingal e veze tabutoù etre breudeur evit an hêrezh e-pad ar Marevezh Etre kentañ, mare ma oa gwanaet ar galloud kreiz, dreist-holl etre ar VIvet hag an XIvet Tierniezh.
Miret eo bet framm an nomoù a-hed ar marevezh ptolemaek tre betek mare ar Romaned. Dindan beli ar Romaned e veze skoet moneiz gant nomoù zo : ar "pezhioù nomek". Miret o deus an nomoù o fouez melestradurel evel unanenn diazez ar vro betek adframmadur klok ar vurokratelezh dindan ren Diokletian ha Kustentin Iañ.
E -307 eo bet erlec'hiet an nomoù gant pouioù (pagi) gouarnet gant ur Pouier (pagark). Ne'z ae ket e roll pelloc'h eget hini un dastumer tailhoù ha pennlusker an armeoù lec'hel. Peurliesañ e oa eus ar baouierien perc'henned pinvidik a oa mestr war ar paou renet ganto dre ar galloud hag an arc'hant.
n° |
Anv an nom |
Anv egiptek |
anv gresianek |
Anv a-vremañ |
---|---|---|---|---|
1 |
Ar ramparzh gwenn |
Ineb Hedj/Men-nefer |
Bedrechein | |
2 |
Ar vorzhed |
Khem (Sekhem) |
Letopolis |
Aousîm |
3 |
Ar c'hornôg |
Imaou (Imou) |
Apis |
Kôm al-Hisn |
4 |
Neith ar su (pal ar su) |
Djekhaper (Zeka) |
Proposis |
Menouf (Kôm Manous) |
5 |
Neith an norzh (pal an norzh) |
Saou |
Sais |
Sà el-Hagar |
6 |
Tarv ar menez (tarv an dezerzh) |
Khasoout (Khaset) |
Xois |
Sakha |
7 |
Treant ar c'huzh-heol |
Per-Ha-neb-Imenti |
Metelis |
Macîl |
8 |
Treant ar sav-heol |
Per-Atoum (Tjehou) |
Herôonpolis (Pithom) |
Tall al-Maskhoutah |
9 |
Andjty (ar gwarezer) |
Per-Osiris-neb-zed (Djédou) |
Busiris |
|
10 |
Ar mell tarv du |
Het-ta-harieb (Het-ta-heri-ib) |
Athribis |
Tall-Athrib |
11 |
An Tarv kontet (an tarv en e lurelloù) |
Hesebt (Ta-remou) |
Pharbaethos (Leontopolis) |
Horbeit |
12 |
Al Leue sakr (leue ar vuoc'h) |
Teb-neter (Zebat Neter) |
Sebennytos |
Semenoûd |
13 |
An aotrou bagol (ar piler) |
Onou (Onou-Iounou) |
Heliopolis |
Aîn-al-Chams |
14 |
Ar stalenn reterel (beg ar sav-heol) |
Zeba meth (Benou) |
Tanis (Sile) |
Sân-al-Hagar |
15 |
An Ibis |
Per Zehouti (Bahou) |
Hermopolis parva |
Tall al-Naqous |
16 |
An Delfin (ar silur) |
Per-Ba-neb-Zeet (Djedi) |
Mendes |
Tall-Amdîd |
17 |
An Tron (ar santual) |
Per ioun ha Behed (Béhedet) |
Diospolis Kate (Diospolis parva) |
Tall-Balamoun |
18 |
Ar bugel roueel uhelañ |
Per Bast (Bat) |
Bubastis |
Tall-Bastah |
19 |
Ar bugel roueel izelañ |
Per Ouazet (Djanet) |
Leontopolis (Tanis) |
Tall Moqdam |
20 |
Ar sav-heol (ar falc'hun balzameget) |
Per-soped (Per-seped) |
Saft al-Henneh |
n° |
Anv an nom |
Anv egiptek |
Anv gresianek |
Anv a-vremañ |
---|---|---|---|---|
1 |
Bro ar wareg (douar Setet) |
Abou |
Gezirat-Aswan | |
2 |
Tron Horus |
Djeba (Zebat) |
Apollinopolis Magna |
Edfou |
3 |
Ar plouezad (an div bluenn) |
Nekheb ha Nekhen (Nekhen) |
Eileithyiaspolis, Hierakonpolis, Latopolis |
Al-Kab |
4 |
Ar vazh-roue |
Nout Amon (Ouaset) |
Diospolis Magna |
|
5 |
An daou sparfell |
Gebtiou (Kift) |
Koptos (Coptos) |
Qeft |
6 |
Ar c'hrokodil |
Ta iount neter (Iounet) |
Tentyris |
Denderah (Dendera) |
7 |
Ar sistr (benveg seniñ) |
Hout (Het) |
Diospolis parva |
Hou |
8 |
An douar bras (relegouer Osiris) |
Teni (Tin) |
Abydos (gwechall Thinis) |
Al-Birbah |
9 |
Minou (foeltr Min) |
Apou (Hout-menou) |
Panopolis (Khemmis) |
Akhmîn (Akhmin) |
10 |
Ar C'hobra (an naer) |
Zebti (Tjebou) |
Aphroditopolis |
Iftah |
11 |
Loen Seth (Al levran) |
Shas-hotep (Shashetep) |
Hypselis |
Chotb |
12 |
Menez an Naer |
Pi-anti (Per Hor-Noubti) |
Antaeopolis |
Qâou-al-Kabir |
13 |
Ar Greunadour (An terebint) uhelañ |
Saout (Saouti) |
Lykopolis |
Asiout |
14 |
Ar Greunadour (An terebint) izelañ |
Khis (Gesa) |
Kusae |
Al-Qousiyah |
15 |
Ar C'had |
Khemnou (Ount) |
Hermopolis Magna |
Achmounein |
16 |
An Oryks (ar c'hazelenn) |
Hebenou |
Theodosiopolis |
Beni Hassan (Miniah) |
17 |
Ar C'hi du (an aourgi) |
Kasa (Henou) |
Kynopolis |
Al-Kaïs |
18 |
Falc'hun e skilfoù dispak (ar sparfell nij) |
Hout-nesou (Het Benou) |
Hipponos |
Kôm al-Ahmar (El-Hibèh) |
19 |
Ar vazh-roue c'hlann (ar eil bazh-roue) |
Pi-emdje (Ouâb Sep-meri) |
Oxyrhynchos |
Al-Behnesah |
20 |
Al lore roz uhelañ |
Nen-nesou (Khenen-nsout) |
Herakleopolis (Herakleopolis) |
Ahnas |
21 |
Al lore roz izelañ |
Per Sobek (Semen-hor) |
Krokodilopolis (ha goude Arsinoe) |
Medinet (Kafer Ammar) |
22 |
Ar gontell |
Per Hemt (Tep-ihet) |
Aphroditopolis |
Aftiyah (Atfiah) |
Porched Egiptopedia | Adkavit pennadoù Wikipedia a denn da Henamzer Egipt :
Istor | Douaroniezh | Labour-douar | Aozadur politikel | Faraoned | Arz | Mitologiezh | Doueed | Buhez pemdez | Levrlennadur | Geriaoueg |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.