Enez-Vriad

Briad pe Enez-Vriad a zo ur gumun eus kanton Pempoull, e Bro-Oueloù hag e departamant Aodoù-an-Arvor e Breizh.

Enez-Vriad
Porzh Kloz.
Anv gallek (ofisiel)	Île-de-Bréhat
Bro istorel	Goueloù ( Sant-Brieg)
Melestradurezh
Departamant	Aodoù-an-Arvor
Arondisamant	Sant-Brieg
Kanton	Pempoull
Kod kumun	22016
Kod post	22870
Maer Amzer gefridi	Olivier Carré 2020-2026
Etrekumuniezh	hini ebet
Bro velestradurel	Bro Treger ha Goueloù
Lec'hienn Web	Ti-kêr
Poblañsouriezh
Poblañs	429 ann. (2023)[1]
Stankter	148 ann./km²
Douaroniezh
Daveennoù lec'hiañ	48° 50′ Norzh 2° 59′ Kornôg
Uhelderioù	kreiz-kêr : 26 m bihanañ 0 m — brasañ 34 m
Gorread	2,90 km²
Enez-Vriad
kemmañ

Douaroniezh

Anv enezenn vrasañ enezeg Briad a zo dirak aod Breizh etre genoù an Trev ha bae Sant-Brieg, nepell diouzh Plaeraneg, er su, ha Pempoull, er reter, eo ivez. Tachenn ar gumun a zo enni ivez ur bern reier hag enezennoùigoù tro-dro.

Kumunioù amezek

		Mor Breizh
	Pleuvihan, Lanvaodez	N	Mor Breizh
		K    Enez-Vriad    R
		S
	Lezardrev, Aber an Trev, Logivi-Plaeraneg	Plaeraneg

Istor

Ragistor

• Kavet e voe merkoù annezadur eus an neolitik.

XX^vet kantved

Brezel-bed kentañ

• 31 gwaz a gollas o buhez abalamour d'ar brezel hervez monumant ar re varv, da lavaret eo 3,05 % ag ar boblañs hervez an niveradeg bet graet e 1911^[2].

Eil Brezel-bed

• D'ar 16 a viz C'hwevrer 1943 e kouezhas ur c'harr-nij B-17F (marilhet 42-2967 ha kodet PU-G) eus aerlu ar Stadoù-Unanet (United States Army Air Forces) e donvor Enez-Vriad gant unnek milour en e vourzh; lazhet e voe e unnek nijour, ne voe adkavet korf ebet^[3].
• D'ar 5 a viz Eost 1944 e kouezhas un nijerez Spitfire eus aerlu ar Rouantelezh-Unanet (Royal Air Force') en Enez Vriad^[4].
• Mervel a reas trizek den ag ar gumun a varvas abalamour d'ar brezel^[2].

Trevadennoù

• Brezel Indez-Sina: ur soudard eusar gumun a varvas e 1951.

Sevenadur

• En Enez-Vriad e oa bet troet ar film Les Enfants du naufrageur gant ar filmaozour gall Jérome Foulon adalek miz Mae 1991.

Brezhoneg

Ar Brezoneg er Skol

• 1934-1936: ar c'huzul-kêr a savas a-du gant ar mennad skignet gant al luskad Ar Brezoneg er Skol (ABES) evit kelennadurezh ar brezhoneg er skol^[5].

Ya d'ar Brezhoneg

• D'an 19 a viz Kerzu 2009 e oa bet votet live 1 ar garta Ya d'ar brezhoneg gant Kuzul-kêr ar gumun.

Monumantoù ha traoù heverk

• Monumant ar re varv.

Bezioù ar C'hommonwealth e bered ar gumun

Bro	Niver a soudarded
Rouantelezh-Unanet	4 (Morlu) (3 anezhe chomet dianv)
Hollad	4

Marvet int e-pad an Eil brezel-bed^[6].

Tudoniezh

Maouezed o lakaat kaoc'h-saout da sec'hañ, en Enez Vriad.

Boas e oa an dud paour da lakaat kaoc'h-saout da sec'hañ pa n'o doa ket koad d'ober tan.

Poblañs

Emdroadur ar boblañs

abaoe 1793

^[7]

abaoe 1962

Tud dibar

• Jacquette de Bretagne, itron Briad, merc'h Arzhur III (dug Breizh), pried Arthur Brécart, skoedour Arzhur III, konetabl Roazhon ha kabiten Mervent, ar Coudray-Salbart ha Sant-Albin-an-Hiliber. He ardamezioù voe dibabet evel re enez Vriad.
• Colette (1873-1954) zo bet o chom ur prantad amzer en enez Venniged e ti ur mignon.
• Marc Chagall (1887-1985) en deus livet e 1924 Ar prenestr war Enez Vriad, miret e Kunsthaus Zurich^[8].
• Marie-José Chombart de Lauwe (1923), rezistantez ha sokiologourez.
• Bernard Buffet (1928-1999), livour.
• Erik Orsenna (1947), skrivagner bet graet e annez eno e-pad un toullad bloavezhioù.

Skeudennoù

• 
  Chapel Keranrouz
• 
  Chapel Kervikael
• 
  Milin-vor ar Birlod
• 
  Milin-vor ar Birlod
• 
  Tour-tan ar Paun
• 
  Tour-tan ar Groaz
• 
  Gwel eus chapel Kervikael
• 
  Livadur: ar c'halvar hag ar vilin-vor
• 
  Livadur: Chapel Kervikael

Liammoù diavaez

Commons

Muioc'h a restroù diwar-benn

Enez-Vriad

a vo kavet e Wikimedia Commons.

• (fr) Lec'hienn ofisiel ti-kêr Enez-Vriad