Pirit (mineral)

Pirit je sulfidni mineral, čija je formula FeS₂. Zbog metalnog sjaja i mesingano žute boje se naziva lažno zlato ili zlato za budale, zbog sličnosti sa zlatom.^[1] Naziv mu je izveden iz grčke riječi πυρίτης (puritēs) – vatreni, zbog varnice koju daje prilikom ukresavanja na čeliku ili kremenu. U kamenom dobu se koristio za paljenje vatre. Budući da je bio okarakteriziran kao “vatreni kamen”, često su mu se pripisivala magična svojstva u legendama i mitovima. Nekada se u njegovu kristalnu rešetku umetnu i ioni arsena pa time dobijamo arsenopirit, a kada se umetnu ioni bakra halkopirit. Formula arsenopirita je FeAsS a halkopirita CuFeS.

Pirit
Pirit
Općenito
Kategorija	Mineral
Hemijska formula	FeS2
Identifikacija
Boja	mesingano žuta
Kristalni sistem	kubični
Kalavost	slaba
Lomljivost	Nepravilan/neravan, ponekad školjkast
Tvrdoća	6 - 6,5
Sjaj	metalni
Indeks prelamanja	1,73 - 1,83
Ogreb	sivo-crn
Relativna gustoća	4.95 - 5.10

Za druga značenja, pogledajte Pirit (čvor).

Nalazišta pirita se nalaze u: Kanadi, Španiji, Meksiku, Peruu, Francuskoj, Tanzaniji, Italiji i Kosovu.^[1][2]

Osobine

Kristalizira u kubičnom kristalnom sistemu. Dolazi najčešće u kristalima oblika kocke i oktaedra. Pirit dolazi sa ostalim sulfidnim i oksidnim mineralima, u kvarcnim žilama, sedimentnim i metamorfnim stijenama i u ležištima uglja. Pirit se upotrebljava za proizvodnju sumpor dioksida, za upotrebu u industriji papira, proizvodnji sumporne kiseline, itd.^[1]