Spisak operativnih sistema
spisak na Wikimediji From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
Ovo je pregled raznih operativnih sistema (OS), od ranih i historijski važnih do modernih i specijaliziranih verzija, uključujući kako komercijalne tako i slobodne/open source varijante.
Rani operativni sistemi (historijski važni)
- CTSS (Compatible Time-Sharing System, razvijen na MIT-u)
- Incompatible Timesharing System (razvijen također na MIT-u)
- THE operativni sistem (autor Dijkstra i saradnici)
- Multics (zajednički projekat Bell Labs-a, General Electric-a i MIT-a)
- Master programme za Leo III (oko 1962; prvi put namijenjen komercijalnoj upotrebi)
- RC 4000 Multiprogramming System (razvio Regnecentralen 1969. godine)
Rani, komercijalni (ili zakonom zaštićeni) OS
- Apple DOS (rane verzije bile su kombinacija ROM-ugrađenog firmwarea i Integer BASIC-a; kasnije uključivale i Microsoft BASIC)
- BOS (cross-platform, baziran na komandnoj liniji)
- Porodica Commodore PET, Commodore 64 i Commodore VIC-20
- Prvi IBM PC (imao tri opcije OS-a: UCSD p-System, CP/M-86 i PC DOS)
- Sinclair Micro i QX
- TRS-DOS, razni ROM OS (većina se temeljila na Microsoft BASIC-u uz sistemske ekstenzije)
- TI-99/4A (ugrađeni OS i BASIC)
- FLEX (razvio Technical Systems Consultants za Motorola 6800; korišten na SWTPC, Tano, Gimix i dr.)
- FLEX9 (za Motorola 6809)
- mini-FLEX (5.25" disk varijanta za 6800)
- CMT-ROS
Remove ads
Podjela po proizvođačima
U nastavku su navedeni operativni sistemi grupirani prema kompanijama ili hardverskim platformama.
Acorn
- Arthur
- ARX
- RISC OS
- RISCiX
Amiga
- AmigaOS
- Amiga Linux
- AMIX (Amiga Unix 4.0)
- Minix/Amiga (port Minixa)
- NetBSD/Amiga
- OpenBSD/Amiga
Apple / Macintosh
- Apple DOS
- ProDOS
- GS/OS
- Lisa OS
- A/UX
- Klasični Mac OS:
- System 6
- System 7 (kodni naziv: "Big Bang")
- Mac OS 8
- Mac OS 9
- macOS:
- Mac OS X 10.0 ("Cheetah")
- Mac OS X 10.1 ("Puma")
- Mac OS X 10.2 ("Jaguar")
- Panther (10.3)
- Tiger (10.4)
- Leopard (10.5)
- Snow Leopard (10.6)
- Lion (10.7)
- Mountain Lion (10.8)
- Mavericks (10.9)
- Yosemite (10.10)
- El Capitan (10.11)
- Sierra (10.12)
- High Sierra (10.13)
- macOS Mojave (10.14)
- macOS Catalina (10.15)
- macOS Big Sur (11)
- macOS Monterey (12)
- macOS Ventura (13)
- Mac OS X Server (server varijanta)
- Darwin (bazni open-source OS)
Atari ST
- TOS
- MultiTOS
- MiNT
Burroughs (kasnije Unisys)
- BTOS (ranije poznat kao CTOS)
- CWD
- MCP
Convergent Technologies (kasnije Unisys)
- CTOS (kupio Unisys)
Be Incorporated
- BeOS
- BeIA
- Zeta (nastavak BeOS-a)
Digital / Tandem / Compaq / Hewlett-Packard (HP)
- AIS
- OS/8
- ITS (za PDP-6 i PDP-10)
- MPE (HP)
- TOPS-10 (PDP-10)
- WAITS
- TENEX (BBN)
- TOPS-20 (PDP-10)
- RSTS/E (uglavnom PDP-11)
- RSX-11 (višekorisnički, multitasking OS za PDP-11)
- RT-11 (PDP-11)
- VMS (DEC-ov OS za VAX, kasnije OpenVMS)
- HP-UX
- Ultrix
- Digital UNIX (OSF/1 → HP Tru64)
- NonStop Kernel (Tandem fault-tolerant, izvorno “Guardian”)
- Guardian
- OSS (POSIX sloj)
IBM
- PC DOS
- OS/2 (razvijen s Microsoft-om)
- OS/2 Warp
- eComStation (licenciran Serenity Systems-u), kasnije ArcaOS
- Basic Operating System
- TOS (IBM)
- OS/360
- DOS/360
- DOS/VSE
- z/VSE
- VM/CMS
- z/VM
- OS/VS1 (MFT)
- OS/VS2 (MVT → MVS → OS/390 → z/OS)
- TPF
- AIX (IBM-ova Unix varijanta)
- AOS (BSD derivat)
- ALCS
- IBSYS
- DPPX
- K42
- IBM značajno doprinosi Linuxu (kroz razne portove i kodne doprinose).
Microsoft
- Xenix (licencirani Unix, kasnije prodat SCO-u)
- MS-DOS (razvijen s IBM-om)
- Windows CE (Compact Edition)
- Windows Mobile (temeljen na Windows CE)
- Microsoft Windows (rane verzije su radile nad MS-DOS okruženjem)
- Windows 1.0 i Windows 2.0
- Windows 3.0 (prvi veći komercijalni uspjeh)
- Windows 3.1x
- Windows 95 (Windows 4.0)
- Windows 98 (Windows 4.1)
- Windows Me (Windows 4.9)
- OS/2 (u saradnji s IBM-om)
- Windows NT (NT linija)
- Windows 2000 (NT 5.0)
- Windows XP (NT 5.1)
- Windows Server 2003 (NT 5.2)
- Windows Vista (NT 6.0)
- Windows 7 (NT 6.1)
- Windows 8 (NT 6.2)
- Windows 8.1 (NT 6.3)
- Windows 10 (NT 10.0)
- Windows 11 (NT 10.0, generacija 21H2 nadalje)
Remove ads
Slobodni (slični Unixu)
Obuhvataju naučne, istraživačke i generalne Unix-like ili POSIX sisteme.
- Unix (nastao u Bell Labs oko 1970., autori Ken Thompson i Dennis Ritchie)
- Minix (razvio Andrew S. Tanenbaum)
- Amoeba (Andrews S. Tanenbaum, distribuirani)
- Plan 9 (Bell Labs, distribuirani)
- Inferno (Bell Labs)
- Plan B (nastao od Plan 9)
- Xinu (studentski OS, autor Douglas E. Comer)
- Solaris (nastao od SVR4 Unixa)
- SunOS (prethodnik Solarisa)
Open source varijante
Open source, nisu Unix-like
- ReactOS (besplatna reimplementacija Windows NT-a, još u razvoju)
- FreeDOS (open source DOS)
Disk operating system (DOS)
Mrežni operativni sistemi
- Cambridge Ring
- CSIRONET (CSIRO)
- CTOS
- NOS
- Brocade Fabric OS
Namjenski (special-purpose) operativni sistemi
- 4DOS
- BLIS/COBOL
- BS1000 , Siemens AG
- BS2000 , Siemens AG
- BS3000 , Siemens AG
- CP/M (Control Program for Microcomputers)
- CP/M-80, CP/M-86, MP/M-80, MP/M-86
- DESQview
- DESQview/X (X-windowing)
- FLEX9
- GEM
- GEOS
- JavaOS
- KERNAL (osnovni OS za Commodore 64)
- MorphOS
- MSP
- nSystem
- NetWare (Novell mrežni OS)
- Oberon
- OSD/XC
- OS-IV
- Pick
- PRIMOS (Prime Computer)
- SEAL System (32-bit GUI za DOS)
- SkyOS
- SSB-DOS
- TripOS (1978.)
- UCSD p-System
- VME
- VOS (Stratus)
- VM2000 (Siemens)
- Visi On (rani GUI za PC, komercijalno neuspješan)
- aceos (GPL)
Remove ads
Hobby OS-ovi
- CalotaOS
- AROS (Amiga Research OS)
- BlueIllusion OS
- BOS (napisan u asembleru) Arhivirano 17. 2. 2005. na Wayback Machine
- Haiku (open source nasljednik BeOS-a)
- AtheOS (fork → Syllable)
- MenuetOS
- Tabos
- LainOS
Ugrađeni operativni sistemi
- ROM-DOS
- Embedded Linux
PDA operativni sistemi
- Palm OS (Palm Inc.)
- EPOC (kasnije Symbian OS)
- Windows CE
- Pocket PC
- Windows Mobile
- Linux na Sharp Zaurusu i iPAQu
- DOS na Poqet PC
- Newton OS na Apple Newton
Pametni mobiteli
- Windows CE
- Embedded Linux / MontaVista / Mobilinux
- Symbian OS
Router uređaji
- Cisco IOS
- Cisco IOS XR
- CatOS (Cisco)
- PIX OS (Cisco)
- JUNOS
- ROS
Operativni sistemi u stvarnom vremenu (real-time)
- Contiki (C)
- LUnix
- eCos
- FreeRTOS
- INTEGRITY
- LynxOS
- OSEK
- MontaVista Linux
- Nucleus
- OS-9
- QNX
- RTEMS
- RTLinux
- Salvo
- ThreadX
- TRON
- µClinux
- VRTX
- VxWorks
Remove ads
Prevedeni OS-ovi (razne inicijative)
- Par-OS
- J98
- GWOS
- Swodniw (parodija “windows” naopako)
Fiktivni (nepostojeći) operativni sistemi
Operativni sistemi koji se pojavljuju samo u fikciji ili kao šala/parodija:
- Finux
- ALTIMIT OS
- Hyper OS (iz filma Patlabor)
- Wheatonix (prvoaprilska šala)
- Digitronix (iz stripa The Hacker Files)
- Copland OS (Appleov napušteni projekt)
- LCARS (Star Trek)
- NNIX
- Jesux – parodija, Linux "za kršćane"
- Lesbian GNU/Linux – parodija, "lezbejski" GNU/Linux
- HeliacOS – parodija inspirisana SkyOS
Vidi i Holivudski operativni sistemi (tzv. izmišljeni/stilizirani OS u filmovima i serijama).
Remove ads
Vanjski linkovi
Commons ima datoteke na temu: Spisak operativnih sistema
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads