Махабхарата
From Wikipedia, the free encyclopedia
Махабхарата (самгардяар महाभारत) бол Энэдхэгэй дэлхэйн уран зохёолой гайхамшагта бүтээл юм. Жэнхэни үйлэ ябадалыень шудалагшад МЭҮ 1500-аад оной үедэ болоһон гэжэ үзэдэг. Харин энэ үйлэ ябадалые МЭҮ VI—МЭҮ II-дугаар зуунай үедэ тэмдэглэһэн бололтой. Энэ сагһаа хойшо үргэжэжэ, одоо бидэнэй мэдэжэ байгаа хубилбари болобо. Түрүүшынхеэ 8800-аад шад шүлэгтэй зохёол байһан бол одоо буман шүлэгтэй, Махабхаратын гурбан хубилбари байна. Эхинэй хубилбаринь 8800, дэдынь 2400, гурбадахинь 10000 шад шүлэгһөө бүтэдэг. Монгол хэлэнээ үргэлжэлһэн үгээр найруулһан тобшо хубилбарииень оршуулһан юм.
Уула ехэ үльгэрнүүдэй дотор энэниие мэргэн арши Вьяс зохёоһон гэжэ гарадаг. Вьяс тухай домогто нэгэ загаһашан загаһан баряад гэдэһыень хагалжа үзэбэл хүбүүн, басаган хоёр гараа. Тэрэ загаһан бол бирманай хараал хүрэһэн хаанай гүнжэ байһан ажа. Загаһашан хоёр үхибүүдые Васу тэнгэридэ абаашажа үгтэл охинииень загаһашанай нэрэтэй гээд абаһангүй. Харин хүбүүень абажа гэнэ. Загаһашан охиниие хүмүүжэлһэн Садьявади гэдэг үзэсхэлэнтэ басаган болоо. Энэ басагатай Браашир арши ханилжа нэг хүбүүн түрэһэн Вьяс гэнэ. Вьяс Махабхаратые Жанамээжээя гэдэг хаанай тахилга дээрэ өөрынгөө шаби Вайшанбааянае хөөрэжэ үгэхые тушааба. Вайшанбааянай үгүүлһэн хубилбариие Наймишийн ойдо хүтэжэ Сүүда олон аршид үгүүлһэнээр Махабхарата түгэн дэлгэрһэн гэжэ үзэдэг.
Махабхаратада эртэнэй домогһоо эхилээд гүн ухаан, ёһо суртахуун, түрэ засаха гээд олон номые багтааһан ушар эртэнэй Энэдхэгэй амидаралай нэбтэрхы толиин шэнжэтэй болоод табадахи веда гэжэ нэрлэхэшье ябадал гаража бэлэй.
Уг тууляар хамагай гол Энэдхэгэй олон бишыхан аймаг уласай хоорондын таһаралтагүй дайн, аха дүүнэрэй дотор хаан шэрээ булаалдаха тэмсэлые жэгшэн үзүүлһэн ябадалынь нэлээд һургамжатай, үзэл һанаанай хубида гүн гүнзэгы болоһон юм.