Пневмони

Пневмони (ширачу желтойн маттахь πνευμονία — «пехийн цамгар», πνεύμων — «пах»^[1]), пехашна хьу кхетар — пехийн хьунан цамгар ю, хьалхарчу рогӀехь цо адаман альвеолаш олу хӀаваан тӀоьрмигаш талхабо^[2][3].

Streptococcus pneumoniae — бактерийн пневмони луьста карзахйоккхург

Цамгаран билгалонаш

Пневмонин рогӀера симптомаш ю:

• садоьӀучу а, йовхарш еттачу а хенахь накха чохь лазарш
• шет
• садоьӀучу а, къамел дечу а хенахь са лоьцуш бала хьегар
• кӀадвалар
• дегӀан барамера лахара температура (кхузткъе пхи шарал сов хан йолу нехан а, гӀийла иммуннан система йолу нехан а)
• хенарчу адамийн дог-ойла а, аппетит а, физически жигаралла а хийцаялар
• дог керчар а, Ӏеттор а, чохьлазар а (наггахь бен ца хуьлу)^[4]

Классашка екъар

Триггере хьаьжжина билгалйоккху:

• хьалхара пневмони — ша къаьстина цамгар ю;
• шозлагӀа пневмони — кхечу цамгаран фонехь кхуьу; масала дӀа ца йолу бронхитан хьолехь шозлагӀа пневмони;
• радиационан кеп — онкологин патологин радиотерапи ечу хьолехь йолало;
• посттравматикан — некхан ваз лазинчу хьолехь йолало. Цуьнан жамӀ ду бронхиалан секрет сацар а, пехийн вентиляци талхар а. И бахьанаш долуш пехийн хьасаш чохь хьунан процессаш йолало.