Ghjudaisimu

From Wikipedia, the free encyclopedia

Remove ads

U ghjudaisimu hè a tradizione, a cultura religiosa è u modu di campà di l'Ebrei, custituiti da l'eredi di l'Israeliti avendu chittatu l'antica terra d'Israel durante l'occupazione rumana ma ancu da qualche minurità cunvertite à lu filu di u tempu è mischjati à 'ssa diaspora. U ghjudaisimu hè una religione monoteista.

Siont'è i so testi fundatori, in particulare u Tanakh, a fede di l'antenati Israeliti è i so eredi, l'Ebrei, hè basata nant'à un' allianza trà Diu è Abraham, rinuvellata dopu da Mosè.

L'Ebrei fundonu u ghjudaisimu nant'à a religion abrahamica, chì fiuriscerà dopu in a Leghje Mosaica (a Torah), è scritture prufettiche (è Neviim) è l'astre Scritture (dette Ketuvim). Queste scritture sò designate sopra l'acronimu Tanakh, di u quale u testu hè a Bibbia.

'Ssa religione hè fundata nant'à u cultu di Diu, chjamatu YHWH, è chì ditene ogni putere (Elohim). Hè u transcendente Signore di i signori (Adonaï). Hè Unicu, onniputente, onnisciente, ghjustu è misericurdiosu.

U ghjudaisimu è una di è più anziane tradizione religiose monoteiste sempre praticate oghje. I valori è a storia di u populu ebreiu sò a surgente d'astre religione abrahamiche, cume u cristianesimu, l'islamu è u bahaisimu. Ma ùn hè a basa di u samaritanisimu, chì hè una tradizione israelita cuncurrente.

Remove ads

A Fede

U Cultu

E tradizione

I simboli

Thumb
A Stella di David

I lochi di cultu

I testi

Litteratura bibbiica

Litteratura talmudica

Litteratura rabbinica

U cleru ebreu

A conversione

A storia

U ghjudaisimu oghje

Thumb
Ebrei ind'u mondu

Ci sò più o menu 13 millione ebrei in lu mondu, in più di 100 paesi. Di quelli, Israel hè l'unicu paese di quale a religione officiale sia u ghjudaisimu, è a religione di a maiò partita di a populazione.

Ebrei in u mondu
NaziunalitàResidenti
Israel5.309.000
Stati Uniti5.275.000
Francia492.000
Canada373.000
Regnu Unitu297.000
Russia228.000
Argentina184.000
Germania118.000
Australia103.000
Brasile96.000
Ungheria80.000-100.000
Ucraina80.000
Sud Africa72.000
Bielorussia45.001
Italia45.000
Messicu40.000
Belgica32.000
Turchia18.000-30.000
Paesi Bassi18.000-30.000
Cile21.000
Iran11.000-35.000
Etiopia12.000-22.000
Azerbaighjan20.000
Uruguay20.000
Spagna12.000-20.000
Svezia18.000
Maroccu15.000
Bolivia10.000

In Corsica

Note

Bibliografia

Ligami

Loading related searches...

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.

Remove ads