Сталинград фронтне 1942 çулхи утăн 12-мĕшĕнче Кăнтăр-Анăç фрончĕн хирти çарĕсен тытăмĕн никĕсĕпе йĕркеленĕ, çарпуçĕ — С. К. Тимошенко Совет Союзĕн Маршалĕ.
| Сталинград фрончĕ Стал.Ф | |
 ХВ эмблеми | |
| Пулнă çулсем | утă, 12, 1942—авăн, 30, 1942 |
|---|---|
| Патшалăх |
 СССР |
| Пăхăну | фронт çарпуçне |
| Тĕс | фронт |
| Унăн шутĕнче | управлени (штаб), пĕрлешӳсем, вăрçă чаçĕсем тата йĕркеленӳсем |
| Функци | хӳтĕлев |
| Йышĕ | йĕркелев |
| Хутшăнни | Тăван Çĕршывăн Аслă вăрçинче |
| Командирсем | |
| Паллă командирсем | А. И. Ерёменко |
Фронт тытăмĕ
Çарсем
- 28-мĕш çар;
- 51-мĕш çар;
- 57-мĕш çар;
- 62-мĕш çар;
- 4-мĕш танк çарĕ;
- 8-мĕш сывлăш çарĕ;[1]
Фронт пăхăнăвĕнчи пĕрлештерӳсем
Стрелок, сывлăш-десант тата кавалери пĕрлештерĕвĕсем
- 38-мĕш стрелок дивизийĕ
- 131-мĕш стрелок дивизийĕ
- 169-мĕш стрелок дивизийĕ
- 196-мĕш стрелок дивизийĕ
- 208-мĕш стрелок дивизийĕ
- 223-мĕш стрелок дивизийĕ
- 229-мĕш стрелок дивизийĕ
- 244-мĕш стрелок дивизийĕ
- 399-мĕш стрелок дивизийĕ
- 77-мĕш тĕреклетнĕ район[1]
Артиллери тата миномет пĕрлешĕвĕсем
- 281-мĕш Гварди миномёт дивизионĕ
- 56-мĕш Гварди миномёт полкĕ
- 457-мĕш тупă артиллери полкĕ
- 416-мĕш танксене пĕтеркен артиллери полкĕ
- 493-мĕш танксене пĕтеркен артиллери полкĕ
- 502-мĕш танксене пĕтеркен артиллери полкĕ
- 1183-мĕш танксене пĕтеркен артиллери полкĕ
- 1257-мĕш танксене пĕтеркен артиллери полкĕ
- Уйрăм миномёт полкĕ (номерсĕр)
- 400-мĕш истребитель-танкахирĕçле дивизион
- 47-мĕш гварди миномёт полкĕ (246-мĕш дивизионсăр)
- 76-мĕш гварди миномёт полкĕ (346-мĕш дивизионсăр)
- 79-мĕш гварди миномёт полкĕ
- 90-мĕш гварди миномёт полкĕ
- 209/18-мĕш гварди миномёт полкĕ
- 111/19-мĕш гварди миномёт полкĕ
- 275/51-мĕш гварди миномёт полкĕ
- 358/83-мĕш гварди миномёт полкĕ
- 226-мĕш тӳпе артиллери дивизионĕ[1]
Бронетанк тата механикăланă пĕрлешевсем
- 2-мĕш танк корпусĕ:
- 26-мĕш танк бригади
- 39-мĕш танк бригади
- 99-мĕш танк бригади
- 69-мĕш танк бригади
- 254-мĕш танк бригади
- 2-мĕш мотострелок бригади
- 12-мĕш танк бригади
- 6-мĕш танк бригади
- 84-мĕш танк бригади
- 133-мĕш танк бригади
- 135-мĕш танк бригади
- 163-мĕш танк бригади
- 188-мĕш танк бригади
- 189-мĕш танк бригади
- 36-мĕш уйрăм автобронетанк батальонĕ
- 37-мĕш уйрăм автобронетанк батальонĕ[1]
Инженери çарĕсем
- 43-мĕш ятарлă тĕллĕ инженери бригади
- 19-мĕш сапер бригади
- 21-мĕш сапер бригади
- 17-мĕш гварди минёр батальонĕ
- 44-мĕш уйрăм инженери батальонĕ
- 56-мĕш уйрăм инженери батальонĕ
- 119-мĕш уйрăм инженери батальонĕ
- 241-мĕш уйрăм инженери батальонĕ
- 44-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 47-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 103-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 105-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 107-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 126-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 160-мĕш понтон-кĕпер батальонĕ
- 1504-мĕш уйрăм минёр-сапёр батальонĕ[1]
Авиачаçсем
- 38-мĕш куçăмлă авиаци юсав лаççи.[2]
Çарпуçлăх тытăмĕ
Çарпуçĕсем
С. К. Тимошенко Совет Союзĕн Маршалĕ.
Генерал-лейтенант В. Н. Гордов
Генерал-полковник А. И. Ерёменко
Вăрçă Канашĕн пайташĕсем
Штаб пуçлăхĕсем
Генерал-лейтенант П. И. Бодин
Генерал-майор Д. Н. Никишев
Генерал-майор К. А. Коваленко
Генерал-майор Г. Ф. Захаров
Генерал-майор И. С. Варенников (юпа, 1942).
Фронтăн артиллери çарпуçĕсем
Артиллери генерал-майорĕ Гусаков А.А. (1942/утă — 1942/авăн).
Артиллери генерал-майорĕ Матвеев В.Н. (1942/юпа — 1943/нарăс).
Фронтăн ĕçĕ-пуçĕ
Сталинград фрончĕ умĕнче иккĕ тивĕç ĕçĕ: 520 км анлăшĕн ярăмĕнче хӳтĕленсе, ташмана чармалла. Сталинград патĕнчи хӳтĕлев операцин пуçламăшĕнче тăшман совет çарĕсенчен салтак шучĕпе 1,7 хутчен, артиллерипе танксемпе 1,3 хутчен, самолётсем шучĕпе — 2 хутчен ытларах пулнă.
Нимĕç çарĕсем кăнтăр-анăç тĕлĕнче совет фронтне çурса янă хыççăн Сталинград фронтне тăшмана чарса лартма, Атăл патне ямасăр Тан юханшыв тăршшипе çирĕп тăма хушнă.
1942 çулхи утăн 17-мĕшĕнче 6-мĕш нимĕç çарĕн авангарчĕ 62-мĕш тата 64-мĕш çарĕсен Сталинград патне пымаллине хӳтĕлеме тухнă малти тĕкĕрчĕсемпе тĕл пулнă.
Çак тытăçусемпе Сталинград çапăçăвĕ тапранса каять. Çак каçра 6 кун çапăçнă хыççăн тăшман 6-мĕш çарăн тĕп вăйĕсене кунталла тавăрнă. Тепĕр иккĕ эрнерен кавказ тĕлĕнчен сталинград еннелле 4-мĕш нимĕç танк çарне тăратнă.
Хӳтĕлев ярăмĕн анлăшĕ питĕ сарăлса кайнипе (800 км яхăн) фронта 1942 çулхи çурлан 7-мĕшĕнче Сталинград (63, 21, 62-мĕш çарсем, 4-мĕш танк, 16-мĕш сывлăш çарĕсем) тата Кăнтăр-Тухăç, çурлан 10-мĕшĕнче Сталинград фронтне Кăнтăр-Тухăç фрончĕн çарпуçлăхне пăхăнтарнă. 1942 çулхи авăнăн 28-мĕшĕнчи Директивăпа АТÇ Ставки Кăнтăр-Тухăç тата Сталинград фрончĕсен пĕрлехи çарпуçлăхне пăрахăçланă та 1942 çулхи авăнăн 30-мĕшĕнче Сталинград фронтне Тан, Кăнтăр-Тухăç — Сталинград — ятсене панă[3].
Çухатусем
Сталинграда хӳтĕлев операцинче Хĕрлĕ Çарăн пĕтĕмĕшле 643842 çынна, 1426 танка, 12137 кĕпçепе миномёт, 2063 самолёт çухатнă[4].
Асăрхавсем
Касăсем
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
