Çĕнĕ Англи

Çĕнĕ Англи (акăл. New England) — АПШ-н çурçĕр-тухăçĕнчи регионĕ, хăйĕн шутне çак штатсене йышăнать:

Çĕнĕ Англи АПШ-ра.

• Коннектикут
• Мэн
• Массачусетс
• Нью-Хэмпшир
• Род-Айленд
• Вермонт

Истори

Европăран тĕн енĕпе хĕсĕрленĕ акăлчан пĕрремĕш паломникĕсем Америкăна тарса килсе Çĕнĕ Англире Плимут колонине^[1] 1620 йĕркелеççĕ. XVIII ĕмĕрĕн вĕçĕнче Çĕнĕ Англи колонисем были в числе первых североамериканских колоний Британи империн çурçĕр америка колонийĕсенчен чи малтан Британи патша кăшалĕ умĕнче хăйсен пăхăнманлăхне кăтартаççĕ, çапах та каярах вĕсем 1812 çулхи Пĕрлешĕннĕ Штатсемпе Аслă Британи хушшинчи вăрçа хирĕç пулнине пĕлтереççĕ.

XIX ĕмĕрте çак регион Пĕрлешĕннĕ Штатсен чуралăха пĕтерес юхăмне хастар хутшăнать, регионăн америка литературипе философин тĕпĕ пулса тăрать, кунтах патшалăхăн тӳлевсĕр çутĕç ĕçĕ тапранса каять; çурçĕр америка промăçлăх революцийĕ йĕркисемпе Пĕрлешĕннĕ Штатсенче Çĕнĕ Англи регионне çĕнĕлетсе улăштараççĕ.

Нью-Хэйвен Грин паркне 1638 çулта туса хунă, вăл халичченех упранса юлнă, Америкăри хулара планпа туса хунă пĕрремĕш вырăнĕ шутланать^[2].

Этеплĕхĕ

Бостон хули регионăн сутă-илӳпе этеплĕх тĕпĕ пулса тăрать.