Ĕскерле кĕтес

Ĕскерле кĕтес — уçлăхăн уйрăм пăнчăран тухса пĕр-пĕр лаптăк витĕр тухакан пайăркасене пĕрештерсе тăракан пайĕ. Виçĕ е нумай хысаклă кĕтессем ĕскерле кĕтесĕн пĕр тĕсĕ пулса тăраççĕ. Ĕскерле кĕтесĕн чикки пек конусла çий пулать. Çакнашкал кĕтесе Ω символпа паллă тăваççĕ.

Ĕскерле кĕтес

Шутлавлăх енчен илес пулсан, ĕскерле кĕтесĕн тăррине шухăшпа пĕр-пĕр сфера варрине тăратаççĕ те, сферăн кĕтес касса каякан пайăн лаптăкне сфера радиусĕн иккĕмĕш капашĕ çине пайлаççĕ :

${\displaystyle \Omega \,=\,{S \over R^{2}}.}$

Çакă вара кĕтесĕн капне палăртакан хисеп пулать.

Стерадиан

Ку капăн нимĕнле хапа та çук (хапасăр кап). Виçмелли пĕрчи вара пур. СИ тытăмра ĕскерле кĕтесе виçмелли пĕрчĕ стерадиан пулать, вăл r радиуслă сферăн варринчен «тухса» r² чухлĕ лаптăк касса кăларакан ĕскерле кĕтесĕн капĕпе танлашать. Тулли сфера хăй 4π стерадиан чухлĕ ĕскерле кĕтес тăвать. Çакна ĕскерле тулли кĕтес теççĕ

Литература

• Hopf H. Selected Chapters of Geometry // ETH Zürich lecture, pp. 1—2, 1940.
• Weisstein E. W. Solid Angle. From MathWorld--A Wolfram Web Resource.

Çавăн пекех

• Кĕтес
• Икĕ хысаклă кĕтес
• Виçĕ хысаклă кĕтес
• Нумай хысаклă кĕтес