Кинетикăлла энерги

Кинетикăлла энерги — уйрăм материаллă пăнчăн е материаллă пăнчăсен механикăлла тытăм пулса тăракан ушкăнĕн куçăмĕн виçине палăртакан скалярла функци; вăл çав материаллă пăнчăн е пăнчăсен хăвăртлăхĕсен модулĕсенчен тата массисенчен çеç килет^[1]. Куçнă чухне тивекен вăйсен ĕçĕ материаллă пăнчăн е пăнчăсен кинетикăллла энергине хушма каять^[2].

Палăртнă тăрăх, ${\displaystyle m}$ массăллă материаллă пăнчăн кинетикăлла энергийĕ çапла пулать

${\displaystyle T_{i}={{m_{i}v_{i}^{2}} \over 2}}$,

пăнчăн ${\displaystyle v}$ хăвăртлăхне яланах, чĕмсĕрлĕх йĕркипе е ятарласа палăртсах, çутă хăвăртлăхĕнчен чылай пĕчĕкрех тесе шутлаççĕ.

Материаллă пăнчăсенчен тăракан механикăлла тытăмăн кинетикăлла энергийĕ сумма пек çырăнать

${\displaystyle T=\sum {T_{i}}}$,   е, тепĕр майлă,   ${\displaystyle T=\sum {{m_{i}v_{i}^{2}} \over 2}}$,

кунта ${\displaystyle \ i}$ индекс материаллă пăнчăсене нумерацилет.