Менора

Мено́ра (ивр. מְנוֹרָה‎ — менора́, тӳррĕн «çурталăх») — çиччĕ кĕпçеллĕ ылтăн çурталăх (çичçурталăх); Библире çырнипе килĕшӳллĕ, еврейсем пушхире касса çӳренĕ чухне Скини Пухăмĕнче, кайран Иккĕмĕш Храма ишĕлтериччен, Иерусалим храмĕнче, упраннă.

Çĕнĕрен тунă Менора (малтанхи пысăкăшĕпех). Иерусалимăн ватă хули. Храм тĕпчевĕн институтĕнче ăсталанă 

Иуда тĕнĕн тата еврей халăхĕн тĕн атрибучĕн авалхи символĕсенчен пĕрри шутланать. Хальхи вăхăтра менора палли (Маген Давидпа пĕр танах) еврейсен анлă усă куран наци тата тĕн эмблеми пулать. Менорăна Израиль Патшалăхĕн гербĕ çине ӳкернĕ.

Скинири менора

Вуламалли

• Еврейская Энциклопедия, Спб. : Изд. О-ва для Научных Еврейских Изд. и Изд-ва Брокгауз-Ефрон, 1908 г.
• The Tabernacle Menorah, American Schools of Oriental Research, Dissertation Series 2 (Scholars Press, 1976).