Портрет

Портре́т (фр. portrait, кивĕ франс. portraire — «мĕне те пулин йĕре йĕр çине туса кăтартни.^[1]

Ку терминӑн урӑх пӗлтерӗшсем пур, Портрет (пĕлтерĕшсем) пӑхӑр.

Питер Пауль Рубенс.
«Изабелла инфанта камеристкин проречĕ»,
ок. 1625, Эрмитаж

Иван Фирсов, «Сăрпа çыракан çамрăк», 1760-мĕш çулсен 2-мĕш пайĕ, ПТГ

Рембрандт Саския сӑнарне Флора пек ӳкернӗ

Литературӑри портрет-художествӑлла характеристика хатӗрӗсенчен пӗри, писатель хӑйӗн геройӗсен типлӑ характерне уҫса парать, геройсен сӑн-сӑпачӗ урлӑ вӗсем ҫине идейӑлла пӑхнине кӑтартса парать: вӗсен кӗлеткисем, пичӗсем, тумтирӗсем, хусканӑвӗсем, аллисемпе хӑлаҫланнисем, манерӗсем.

Ӳкерӳ искусствинче портрет-хӑйне уйрӑм жанр, унӑн тӗллевӗ моделӗн визуаллӑ характеристикине ӳкересси. "Портрет ҫинче тулаш сӑн-сӑпат (ун урлӑ вара шалти тӗнче те) ӗлӗкхи е чӑн-чӑн этемре пулнӑ пайӑр, чӑн тӗнче пулса тӑрать". Портрет — пластикӑллӑ формӑсемпе, йӗрсемпе, чӗрӗ сӑн-сӑпатпа, ҫав вӑхӑтрах унӑн идейӑллӑ-художествӑллӑ интерпретацийӗ.

Ку статья сӑнӳкерчӗк искусствинче портрет ҫинчен ҫырнӑ.

Истори

Портрет жанрне аталантарма икӗ туртӑм — техникӑлла сӑнарлӑ хӑнӑху прогресӗ, сӑмахран, анатомипе композицие алла илни, пир тума пӗлни, ҫавӑн пекех этемлӗхӗн пӗлтерӗшне, уйрӑмлӑхне аталантарни витӗм кӳрет. Портрет чи пысӑк тӑррисенче этем пулма пултарассине, унӑн ӑс-хакӑлне, унӑн вӑй-халне улӑштарса ҫӗнетессине ӗненнӗ тапхӑрта пулать. "Хӑйӗн хальхи функцийӗнчи Портрет-европӑри ҫӗнӗ вӑхӑт культурине ҫуратни, вӑл ҫынра уйрӑм ҫын хаклӑхне, идеалӗ уйрӑм ҫынна хирӗҫ тӑманнине, ун урлӑ унра та пурнӑҫа кӗнине кӑтартса парать". ҪАВӐНПА ТА XX ӗмӗрте жанр арканать те ӗнтӗ: "хамӑр пирки нумай иккӗленнӗ хыҫҫӑн вӑл мӗнле аталанма пултарать-ха?"Портрет чечекленнӗ тапхӑрсенче рим скульптура портречӗ, Возрождени тапхӑрӗн, XVII тата 2-мӗш ӗмӗрсен ПОРТРЕЧӖ шутланать.

Çав. пекех

• Скульптура
• Фотографи

Вуламалли

• Андроникова М.А. Об искусстве портрета. — 1975.
• Андроникова М. Портрет. От наскальных рисунков до звукового фильма. — 1980.
• Андроникова М. Портрет и портретное сходство // Художник. — 1974. — № 10.
• Аникушин М. О портретном творчестве // Художник. — 1973. — № 3.
• Басин Е. Я.. К определению жанра портрета (на материале советского живописного портрета 1960—1970-х годов) // Советское искусствознание. — М., 1986. — Вып. 20.
• Басин Е. Я. Портрет и личность (об эволюции портрета в западноевропейской живописи конца XIX—XX вв. // Философские науки. — 2004. — № 5. — С. 5—27.
• Виппер Б. Р. Проблема сходства в портрете // В кн. Сборники Московского Меркурия по истории литературы и искусства. 1. М., 1917, с. 163—172; в кн. Виппер Б. Р. Статьи об искусстве. М., 1970, с. 342—351.
• Габричевский А. Г. Портрет как проблема изображения // Искусство портрета. — М., 1928.
• Габричевский А. Г. Искусство портрета. — М.: Искусство, 1984.

Каҫӑсем

• Портрет // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). — СПб.: 1890—1907.
• 10 величайших портретов в мировом искусстве 2007 ҫулхи Ҫӗртме уйӑхӗн 15-мӗшӗнче архивланӑ. The Portrait Institute, New York(акăлч.)
• 10 лучших портретистов(акăлч.)
• Famous portraits — несколько знаменитых современных портретов(акăлч.)