Шукшин Василий Макарович

Васи́лий Мака́рович Шукши́н (утă, 25 1929, Сростки сали, Бийск районĕ, Алтай ен — юпа, 2 1974, Волгоград облаçĕнчи Клетская станици) — совет çыравçи, кинорежиссёр, артист.

Шукшин (хушамат) хушаматлă урăх çынсем çинчен Википедире статьясем пур.

Василий Шукшин
Çуралнă чухнехи ят	Василий Макарович Шукшин
Çуралнă вăхăт	1929, утă, 25
Çуралнă вырăн	Сростки ялĕ, Бийск районĕ, Бия тăрăхĕ, Алтай Ен, РСФСР, ССРП
Вилнĕ вăхăт	1974, юпа, 2
Вилнĕ вырăн	Клетская станица, Волгоград облаçĕ
Професси	çыравçă, XX ĕмĕрти совет актёрĕ/кинорежиссёрĕ/сценарисчĕ
Карьера	1956—1974
Чыславсемпе парнесем
IMDb	ID 0161067
Сайт	shukshin.ru
Медиафайлы на Викиампар

Кунçул

Василий Макарович Шукшин 1929 çулти утăн 25-мĕшĕнче çĕр ĕçтеш килйышĕнче çуралнă. Ашшĕне, Макар Леонтьевич Шукшина (1912—-1933) коллективизаци тапхăрĕнче 1933 çулта аресленĕ те персе пăрахнă. Килти пĕтĕм ĕçĕ амăшĕ — Мария Сергеевна (хĕр чухне Попова хушаматлă) (1909 - 1979, кăрлач, 17) çине ӳкет. Иккĕмĕш хут качча тухать, хушамачĕ - Куксина. Пурнăçра нушапа тертленнĕ пулин те, ватăлăха çитичченех пурăннă. Йăмăкĕ - Наталья Макаровна Шукшина (1931 çулхи чӳк, 16 - 2005 çулхи утă, 10).

1943 çулта Шукшин Сростки ялĕнчи 7 класла шкултан вĕренсе тухса Бий автомобиль техникумне пĕлӳ пухма кĕрет. Икĕ çул çурă вĕренет, çапах та вĕçлемест. 1945 çулта Сросткине колхозра ĕçлеме таврăнать. Колхозра та чылаях ĕçлемест: 1946 Шукшин тăван кĕтесрен ирĕке тухса каять. 1947—1949 çулсенче Шукшин Союзпроммеханизация трестĕнче: турбина савутĕнче (Калуга), Улатимĕрти трактор савутĕнче слесарь пулса вăй хурать.

1949 çулта Шукшина Тинĕç Çар флотне хĕсмете илеççĕ. Малтан вăл Балти флотĕнче матрос, хыççăн Хура тинĕс флотĕнче радист. 1953 çулта ăна хырăмлăх çĕрнине пула флотран демобилизацилеççĕ те вара вăл Сросткине таврăнать.

Тăван ялĕнче Василий Макарович экстерн мелĕпе экзамен тытса аттестат илет. Сростки ял çамрăкĕсен шкулĕнче вырăс чĕлхи вĕрентӳçи пулса тăрăшать. Пĕр хушă шкул директорĕ пулать.

1954 çулта Шукшин режиссёр уйрăмне ВГИКран 1960 çулта Ромм ăста патĕнче вĕренсе тухать.

1956 çулта Шукшин пĕрремĕш хут кинора сăнарланать: С. Герасимовăн «Тихий Дон» (иккĕмĕш серийĕ) фильмра вăл пĕчĕк эпизодра – çатан хыçĕнче пăхса илекен матроса — вылять. Çакăнтанпа Шукшин-артистăн кинематографи шăпи аталанма тытăнать.

ВГИК-че вĕреннĕ чух, 1958 çулта Шукшин М. Хуциевăн «Два Фёдора» фильмĕнче хăйĕн пĕрремĕш тĕп рольне вылять, «Смена» журналра хăйĕн пĕрремĕш «Двое на телеге» калавне пичетлет.

Хăйĕн диплом ĕçĕнче «Из Лебяжьего сообщают», Шукшин сценарист, режиссёр пулса тĕп рольне вылять.

Шукшинăн пĕрремĕш кĕнеки — «Сельские жители» 1963 çулта «Молодая гвардия» издательствăра çутта тухать. Çав çултах вăл Горький ячĕллĕ киностудинче режиссёр ĕç вырăнне йышăнать. Хăйĕн сценарипе «Пурнать ун пек каччă» фильма ӳнерлет. Фильм экрана 1964 çулта тухать, тӳрех куракансене килĕшет, тиркевçĕсем асăрхаççĕ.

1965 çулта Шукшин Степан Разин ертсе пынă халăх пăлхавĕ пирки киносценари çырма пикенет, анчах та ССРП Патшалăхкино ăна сĕнĕве ырласа йышăнмасть. Каярах сценарие «Я пришёл дать вам волю» романра хайлать.

1969 çулта совет кинематографĕнче пысăк çитĕнӳсем тунăшăн Василий Шукшина РСФСР тава тивĕçлĕ ӳнер ĕçченĕ ятне параççĕ.

Нумай вăхăт Макар Ваççи фильмсенче ĕçленине çыравçă хевтелĕхĕпе пĕрлех туса пынă. Вăл каçсерен пысăк тетраде чернилпе çырнă.

1973-1974 çулсем Шукшиншăн тупăшпа тулаççĕ. Экран çине унăн ПКФ пĕрремĕш парнине тивĕçнĕ Хĕрлĕ палан (Калина красная) фильмĕ тухать. «Характерсем» (Характеры) çĕнĕ калавĕсен пуххине пичетлеççĕ. Большой драма театăрĕнче «Энергичные люди» пьесăна ӳнерлесе лартма Товстоногов режиссёр тытăннă. 1974 çулта Шукшина Сергей Бондарчук çĕнĕ фильма сăнарлама чĕннĕ.

Шукшин Ваççине çамрăкранах хырăмлăх çĕрни асаплантарнă, эрех сыпма пуçласан çав амак хĕрсех пынă.^[1]

1974 çулхи юпа, 2 Василий Макарович Шукшин «Они сражались за Родину» фильма ӳкернĕ тапхăрта, «Дунай» теплоход çинче сарăмсăр çут тĕнчерен уйрăлса каять. Виллине унăн çывăх тусĕ Георгий Бурков тупать.

Мускавра, Новодевичье çăвинче пытарнă. Шукшин ячĕпе Барнаулта урама тата Драма театрне тивĕçтернĕ. 1976 çултанпа унăн тăван кĕтесĕнче, Сростки ялĕнче Шукшин вулавĕсем ирттереççĕ.

Василий Шукшинăн чăваш тымарĕсем пулни пирки сÿтсе явни

Василий Макарович Шукшин чăваш йăхĕнчен тухма пултарни пирки публика умĕнчи уçлăхра пĕрре мар каланă^[2][3].

Ӳнер тупсăмĕ

Шукшинăн фильмĕсемпе кĕнекисенчи çынĕсем — кашни хăй евĕр характерлĕ, çивĕч чĕлхеллĕ раççей ял ĕçченĕсем. Пĕри, Пашка Колокольников (Живёт такой парень) — ялти шофёр, ахаль пурнăçра та «паттăрлăх кăтартма пултарать». Хăшĕсене тĕлĕнтермĕш, «çак тĕнчерен мар» этем («Микроскоп», «Чудик» калавсем) теме пулать, теприсем — тĕрмере ларса тухнисем (Егор Прокудин, Хĕрлĕ палан).

Шукшин хайлавĕсенче раççей ялне тарăн та анлă кăтартнă, унăн пултарулăхĕнче халăх калаçăвне, кулленхи пурнăçне питĕ тимлĕ сăнани курăнать, пĕрремĕш вырăна тăтăшах кăмăл-туйăм тупсăмĕсене тата этем пĕрлĕхĕн хаклавĕсене тишкерсе тĕпчени тухать («Охота жить», «Космос, нервная система и шмат сала» калавсем).

Килйыш

• Пĕрремĕш арăмĕ — Шумская Мария Ивановна;
• Иккĕмĕш арăмĕ — Федосеева-Шукшина Лидия Николаевна, актриса;
• Хĕрĕсем
  • Шукшина Мария Васильевна, артист;
  • Шукшина Ольга Васильевна, артист.

Фильмографи

Актёр ĕçĕсем

1956 — Убийцы 1958 — Два Фёдора 1959 — Золотой эшелон 1960 — Простая история 1961 — Алёнка 1961 — Когда деревья были большими 1961 — Командировка 1961 — Мишка, Серёга и я 1962 — Мы, двое мужчин

1964 — Какое оно, море? 1965 — Ваш сын и брат 1967 — Журналист 1967 — Комиссар 1967 — Три дня Виктора Чернышёва 1968 — Мужской разговор 1968—1971 — Освобождение — маршал Конев 1969 — У озера

1969 — Эхо далёких снегов 1970 — Любовь Яровая 1971 — Даурия 1972 — Печки-лавочки — Иван Расторгуев 1973 — Хĕрлĕ палан — Егор Прокудин 1974 — Если хочешь быть счастливым 1975 — Они сражались за Родину — Лопахин 1975 — Прошу слова

Режиссура

1964 — Живёт такой парень 1965 — Ваш сын и брат

1969 — Странные люди 1972 — Печки-лавочки

1973 — Калина красная

Сценарисем

1964 — Живёт такой парень 1965 — Ваш сын и брат 1969 — Странные люди

1971 — Пришёл солдат с фронта 1972 — Печки-лавочки 1973 — Калина красная

1974 — Земляки 1977 — Позови меня в даль светлую

Библиографи

Романсем

• «Любавины»
• «Я пришёл дать вам волю»

Пьесăсем

• «До третьих петухов»
• «Точка зрения»
• «Энергичные люди»
• «А поутру они проснулись»

Калавсем

Алёша Бесконвойный (1973) Артист Федор Грай (1962) Беседы при ясной луне (1972) Беспалый (1972) Бессовестные (1970) Билетик на второй сеанс (1971) Боря (1973) В воскресенье мать-старушка (1967) В профиль и анфас (1967) Ванька Тепляшин (1973) Ваня, ты как здесь?! (1966) Версия (1973) Верую! (1971) Вечно недовольный Яковлев (1974) Владимир Семёныч из мягкой секции (1973) Внутреннее содержание (1967) Волки (1967) Воскресная тоска (1962) Выбираю деревню на жительство (1973) Вянет, пропадает (1967) Гена Пройдисвет (1973) Генерал Малафейкин (1972) Горе (1967) Гринька Малюгин (1963) Даешь сердце! (1967) Далёкие зимние вечера (1963) Два письма (1967) Двое на телеге (1958) Дебил (1971) Демагоги (1962) Дождь на заре (1966) Други игрищ и забав (1974) Думы (1967) Дядя Ермолай (1971) Жена мужа в Париж провожала (1971) Жил человек (1974) Забуксовал (1973) Залётный (1970) Земляки (1968) Змеиный яд (1964) И разыгрались же кони в поле (1964) И детских лет Ивана Попова (1968)

Игнаха приехал (1963) Как Андрей Иванович Куринков, ювелир, получил 15 суток (1974) Как зайка летал на воздушных шариках (1972) Как мужик переправлял через реку волка, козу и капусту (1973) Как помирал старик (1967) Капроновая ёлочка (1966) Классный водитель (1962) Кляуза (1974) Коленчатые валы (1962) Космос, нервная система и шмат сала (1966) Крепкий мужик (1970) Критики (1964) Крыша над головой (1970) Кукушкины слёзки (1966) Лёля Селезнёва с факультета журналистики (1962) Лёнька (1962) Лёся (1971) Лида приехала (начало 1960-х) Мастер (1971) Материнское сердце (1969) Медик Володя (1972) Мечты (1973) Микроскоп (1969) Миль пардон, мадам! (1968) Мнение (1972) Мой зять украл машину дров! (1971) Мужик Дерябин (1974) На кладбище (1973) Наказ (1972) Начальник (1967) Непротивленец Макар Жеребцов (1969) Нечаянный выстрел (1966) Ноль-ноль целых (1971) Ночью в бойлерной (1974) Обида (1971) Одни (1963) Операция Ефима Пьяных (1970) Ораторский приём (1971)

Осенью (1973) Охота жить (1967) Петька Краснов рассказывает… (1973) Петя (1970) Письмо (1971) Племянник главбуха (1961) Привет Сивому! (1974) Приезжий (1974) Пост скриптум (1972) Правда (1961) Психопат (1973) Пьедестал (1973) «Раскас» (1967) Рыжий (1974) Сапожки (1970) Светлые души (1961) Свояк Сергей Сергеевич (1969) Сельские жители (1962) Сильные идут дальше (1970) Случай в ресторане (1967) Сны матери (1973) Солнце, старик и девушка (1963) Стенька Разин (1962) Стёпка (1964) Стёпкина любовь (1961) Страдания молодого Ваганова (1972) Срезал (1970) Суд (1969) Сураз (1970) Танцующий Шива (1972) Три грации (1973) Упорный (1973) Хахаль (1969) Хмырь (1971) Хозяин бани и огорода (1971) Чередниченко и цирк (1970) Чудик (1967) Чужие (1974) Шире шаг, маэстро! (1970) Штрихи к портрету (1973) Экзамен (1962)

Чыслани

• РСФСР ӳнер тава тивĕçлĕ ĕçченĕ
• 1964 — Живёт такой парень (фильм); пĕрремĕш вырăн Пĕтĕмсоюзри кинофестивальте (Ленинград) тата XVI Венецири тĕнче кинофестивалĕнче — «Таса Маркăн ылтăн ăрасланĕ».
• 1969 — Васильевсем ячĕллĕ РСФСР патшалăх парни — «Ваш сын и брат» фильм
• 1967 — СССР Аслă Канаш Президиумĕн Хушăвĕпе Василий Шукшина Ӗçлĕх Хĕрлĕ Ялав орденĕпе чысланă.
• 1971 — СССР патшалăх парни — С. А. Герасимовăн «У Озера» илемлĕ фильмĕнче вылянăшăн
• 1974 — Калина красная (фильм) — пĕрремĕш парне Пĕтĕм Союзри кинофестивальте
• 1976 — Ленин парни— пур пултарулăхшăн (вилнĕ хыççăн)

Шукшин ĕçĕсем тăрăх кинофильмсем

1. 1981 — Беседы при ясной луне телеспектакль
2. 1988 — Ёлки-палки!
3. 2003 — А поутру они проснулись
4. 2004 — Шукшинские рассказы (калавсем тăрăх6 теленовелла)