Шурту

Шурту - Саратов облаçĕнчи ял. Чăвашсем пурăнаççĕ. Чи çывăхри чăваш ялĕ — Ĕшнеуй. Вăл кунтан икĕ çухрăмра çеç.

Ял Шурту Шурту Ялав Герб Патшалăх РаççейРаççей Федераци субъекчĕ Сарăту облаçĕСарăту облаçĕ Муниципаллă район Пасарлă Карабулак Ял тăрăхĕ Ĕшнеуй Координатсем 52°35′08″ с. ш. 46°12′17″ в. д.HGЯO{{#coordinates:}}: нельзя иметь более одной первичной метки на странице Шалти пайлану урамсем Пурăнан вырăн  Ял Наци йышĕ чăвашсем Конфесси йышĕ православсем Этнохороним шуртусем Вăхăт тăрăхĕ UTC+4 Телефон кочĕ +7 84591 Почтă индексĕ 412612 Автомобиль кочĕ 64, 164 ОКАТО кочĕ 63 206 890 002

Географи

Шурту- самаях пысăк ял, вăл çӳллĕ сăртăн кăнтăр енчи хӳттинче, пысăк мар юханшывăн икĕ çыранĕнче сарăлса ларать. Вăл пысăк, ытти чăваш ялĕсенчен питĕ татăлса, вырăссем хушшинче ӳссе ларнă ял. Ку таврара татах та чăваш ялĕсем пур: Ăвăс, ăна урăхла Аптул теççĕ. Ку ялта пурĕ 68 кил. Вăл Яковлевка текен ялсоветне кĕрет. Касанла ятлă пысăк чăваш ялĕ пур. Унта пилĕкçĕр ытла кил. Шуртупа юнашарах тепĕр пысăк чăваш ялĕ- Ĕшнеуй.

Истори

Шуртусем ĕлĕкрен-авалтан Илем шывĕ хĕрринчи ялсемпе çыхăну тытнă. Ку тăрăхри чăвашсемпе пĕрле Шуртусем те питĕ йышлăн куçса кайнă. Çак тăрăхри чăвашсем çинчен Д. А. Архипов "Константинопольри чăвашсем" ятлă историллĕ повеçре çырса кăтартнă. XIX ĕмĕрте чăвашсем епле тата мĕншĕн Турцие куçса кайнине И. И. Одюков профессор хăйĕн 1965 çулта Шупашкарта пичетленсе тухнă "Чувашские народные песни социального протеста и революционной борьбы" кĕнекинче питĕ лайăх ăнлантарса панă:

"Усиление крепостного гнета, жестокая эксплуатация колониальных народов Среднего Поволжья и Сибири, отторжение монастырями и церквями земель, насильственное крещение, сопровождаемое национального достоинства, насильственное переселение в русские деревни, аресты, ссылки отказавшихся от крещения на каторгу, насильственное крещение под угрозой оружия, поборы со стороны служителей культа, запрещение старинных обрядов, обычаев, веры, уничтожение старых культовых мест и т.д. вывало со стороны чувашей острый протест против политики царизма. В условиях насильственной русификации и христианизации переселение из центральных районов в Сибирь и другие места, переход в магометянство, переселение за границу, в частности в Турцию, имело значение социального протеста".

Паллă çыннисем тата ытти харкамлăхсем

• Ласса Хĕлипĕ (Аникин Филипп Лазаревич) (1881-1974), — патша саманинчи чăваш сăвăçи.
• Идобаев Афанасий Тихонович (1910-?) — çар хирургĕ^[1].
• Идобаев Федор Гордеевич (1918-20.02.1945) — гвардири хĕрлĕ çарçă^[2].

Ласса Хĕлипĕн "Шурăту ялĕсем" сăвви (1907)[3]

Пирĕн ял шур ту айĕнче

Ту сулхăнĕ ăшĕнче,

Шурăту халăхĕ вĕренмен,

Вĕрентекене итлемен,

Пурăна киле куртăмăр,

Ăнлă çынсем пултăмăр,

Пирĕн ăнлă пуласси —

Чăвашла çыру вуласси.

"Хусан чăваш хулинче,

Вĕреннĕ çынсем хушшинче,

Чăвашла хаçет кăларчĕç,

Тĕттĕме хăваласа ячĕç;

Чăвашла хаçет янăшăн,

Пире çутта кăларнăшăн

Мĕн каласа тав тăвар?

Епле майпа пулăшар?

Пулашу кирле пулсассăн,

Пире çыру ярсассăн

Пулашма хатĕр тăрăпăр,

Ыйтнине тума тăрăшăпăр.

Ялпа пĕрле пухăнса

Чăвашла хаçет вуласа,

Ялăмăр хуйхи пĕтрĕ,

Ĕмĕтленнĕ ĕмĕт çитрĕ,

Хура чăваш та сисрĕ.

1907