Эскимос-алеут чĕлхисем

Эскимос-алеут чĕлхисем (эскалеут) — Гренланди, Канадăн Арктикин территоринче, Аляскăн пĕтĕм çĕрĕнче, Чукоткăн çурçĕр-тухăç тата кăнтăр-тухăç çыран хĕрринче, юнашар утравсенче тата алеут йăранĕнче пурăнан тăван халăхсен чĕлхисемпе диалекчĕсен пĕрлĕ пухăмĕ.

Эскимос-алеут чĕлхисен Çурçĕр Америкăри ареалĕ

Эскимос-алеут
Таксон:	çемье
Ареал:	Çурçĕр Америкăн арктика ярăмĕ, Азин аяк çурçĕр-тухăçĕ
Классификаци
Категори:	Çурçĕр Америка чĕлхисем
Нострат макроçемье (гипотеза)
Йышĕ
алеут, эскимос
Çавăн пекх пăхăр: Проект:Лингвистика

Эскимос-алеут чĕлхисемпе калаçакансен йышне палăртма йывăр. Çак этноссем шутне кĕрекен мĕнпур халăх — 100 пин çын, анчах та хастар усă кураканнисем татах сахал: нумайăшĕ ази, аляска тата канада эскимосĕсем, çаплах алеутсем вырăс е акăлчан чĕлхине куçнă.

Классификаци

(калаçакансен йышĕ хаклавлă)

Алеут турачĕ

• алеут чĕлхи — ≈ 150 çын (Раççей, АПШ)
• меднов-алеут чĕлхи (алеут-вырăс пиджинĕ) — 5 çын (Раççей)

Эскимос турачĕ

• юпик ушкăнĕ
  • аляска кĕçĕн ушкăн:
    • алютик чĕлхи — 400 çын. (АПШ)
    • вăта-юпик чĕлхи — 10 пин çын (АПШ)
  • çепĕр кĕçĕн ушкăнĕ (юит чĕлхи):
    • наукан чĕлхи — 100 çын (Раççей)
    • чаплин чĕлхи — 1600 çын (Раççей, АПШ)
• сиреник чĕлхи (çухалнă)
• инуит ушкăнĕ
  • аляска-инуит чĕлхи (инюпиак) — 3500 çын (АПШ)
    • Çурçĕр Аляскăри инуит чĕлхи
    • Çурçĕр-Анăç Аляскăри инуит чĕлхи
  • гренланд чĕлхи — 47 пин çын (Гренланди)
  • инуктитут — 30 пин çын (Канада: Нунавут, Лабрадор)
    • анăç-канада инуит чĕлхи (Канада: СЗТ)
    • тухăç-канада инуит чĕлхи

Каçăсем

• Вахтин Н. Б. Эскимос-алеут чĕлхисем