Adweithydd niwclear

Mae adweithydd niwclear yn declyn enfawr sy'n medru rheoli'r broses ble mae atomau elfen ymbelydrol megis wraniwm-235 neu plwtoniwm-239 yn cael eu hollti; fel arfer fe wneir hyn er mwyn harneisio'r ynni a ddaw ar ffurf trydan. Mae'r adwaith cadwyn (Saesneg: chain reation) yma yn creu llawer o wres, sydd yn ei dro'n berwi'r dwr sydd yn yr adweithydd ac yn troi tyrbeins. Gelwir yr adeilad lle lleolir yr adweithydd, fel arfer, yn atomfa.

Adweithydd niwclear

Math	industrial plant, heat source, nuclear facility, reactor
Rhan o	atomfa
Yn cynnwys	nuclear reactor core, nuclear reactor coolant
Ffeiliau perthnasol ar Gomin Wicimedia

Calon yr adweithydd pitw bach o'r enw CROCUS, a ddefnyddir i ymchwilio i adweithion niwclear yn École Polytechnique Fédérale de Lausanne yn y Swistir.

Mae'r dechnoleg yn ennill ynni trwy ddefnyddio adwaith niwclear, naill ai ymholltiad niwclear (Saesneg: nuclear fission) neu ymasiad niwclear. Ar hyn o bryd, dim ond ymholltiad niwclear a ddefnyddir yn fasnachol, lle mae'r adwaith niwclear yn cael ei reoli'n ofalus gan wyddonwyr. Mae'r ddau fath o adwaith yn rhyddhau maint aruthrol o ynni allan o faint cymharol fychan o fater.

Gweler hefyd

• Rhestr o wledydd gyda phwer niwclear
• Rhestr o wledydd sydd ag arfau niwclear
• Atomfa
• Wraniwm
• Ffiseg niwclear
• Rhaglen niwclear Iran
• Arfau niwclear
• Yr Asiantaeth Ynni Atomig Ryngwladol