Llywarch ap Hyfaidd

Roedd Llywarch ap Hyfaidd (bu farw 904) yn frenin Teyrnas Dyfed yn ne-orllewin Cymru hyd y flwyddyn 904/905 pan oresgynwyd Dyfed gan Cadell ap Rhodri, brenin Seisyllwg a'i fab, Hywel Dda. Roedd yn fab i'r brenin Hyfaidd ap Bledrig ac yn gydoeswr ag Anarawd ap Rhodri, brenin Gwynedd a Merfyn ap Rhodri, brenin Powys.

Llywarch ap Hyfaidd
Ganwyd	9 g
Bu farw	904
Dinasyddiaeth	Teyrnas Dyfed
Tad	Hyfaidd
Plant	Elen ferch Llywarch

Ni wyddom pryd yr esgynodd Llywarch i orsedd Dyfed ac mae hanes ei fywyd yn dywyll. Am gyfnod byr iawn ar ôl ei farwolaeth yn 904 bu'r deyrnas yn nwylo ei frawd iau, Rhodri, ond cadarnhaodd Hywel ei reolaeth yn fuan wedyn. Priododd Hywel ag Elen ferch Llywarch, i gyfreithloni ei hawl i'r orsedd a sedfydlu teyrnas Deheubarth.

Cyfeiriadau

• John Davies, Hanes Cymru (Penguin, 1992), tud. 84