Pab Ffransis

Pab yr Eglwys Gatholig Rufeinig rhwng 2013 a 2025 oedd Ffransis (ganwyd Jorge Mario Bergoglio; 17 Rhagfyr 1936 – 21 Ebrill 2025). Ef oedd y Pab cyntaf o America Ladin, a'r Iesuwr cyntaf i arwain yr Eglwys Gatholig.^[1][2]

Pab Ffransis
Ganwyd	Jorge Mario Bergoglio  17 Rhagfyr 1936  Flores, Buenos Aires
Bedyddiwyd	25 Rhagfyr 1936
Bu farw	21 Ebrill 2025  o strôc, cwymp cylchredol  y Fatican, Domus Sanctae Marthae
Dinasyddiaeth	y Fatican, yr Ariannin
Addysg	Doethuriaeth mewn Diwinyddiaeth
Alma mater	Facultades de Filosofía y Teología de San Miguel Inmaculada Concepción Seminary Colegio Máximo de San José Sankt Georgen Graduate School of Philosophy and Theology
Galwedigaeth	offeiriad Catholig, cemegydd, ysgrifennwr, diwinydd, pregethwr, esgob Catholig, gwleidydd, chemical technologist, hunangofiannydd, diwinydd Catholig, academydd, athronydd
Swydd	pab, esgob ategol, coadjutor archbishop, cardinal-offeiriad, Archesgob Buenos Aires, esgob er anrhydedd, esgob esgobaethol, Patriarch y Gorllewin, pennaeth taliethiol Iesuwyr yr Ariannin ac Wrwgwái
Adnabyddus am	Ad charisma tuendum
Tad	Mario José Bergoglio
Mam	Regina María Sívori
Gwobr/au	Gwobr Siarlymaen, torch mawr Gorchymyn Condor yr Andes, Gwobr Bambi, Urdd y Wên, Person y Flwyddyn Time, Sexist Man Alive, Urdd Goruchaf Crist, Urdd y Sbardyn Aur, Urdd Pïws IX, Urdd Sant Grigor Fawr, Urdd Sant Sylvester, Urdd Marchogol y Beddrod Sanctaidd, Medal Rhyddid yr Arlywydd
Gwefan	https://www.vatican.va/content/francesco/en.html
llofnod

Fe'i ganwyd yn Buenos Aires, yr Ariannin, yn fab i Mario Jose Bergoglio a'i wraig Regina Maria Sivori. Cafodd ei addysg ym Mhrifysgol Buenos Aires ac yng ngholeg diwinyddol Villa Devoto.^[3]

Marwolaeth

Roedd y Pab yn dioddef o afiechyd ysgyfaint cronig. Aeth i'r ysbyty ar 21 Chwefror gyda anhwylder a ddatblygodd i niwmonia dwbl. Treuliodd 38 diwrnod yno cyn ei ryddhau o'r ysbyty ar 23 Mawrth. Gwnaeth ei ymddangosiad cyhoeddus olaf ar ddydd Sul y Pasg, 20 Ebrill 2025. Bu farw yn 88 mlwydd oed am 07:35 CEST ar 21 Ebrill 2025, yn ei gartref yn Domus Sanctae Marthae.^[4]

Angladd

Cymerodd yr angladd le ar 26 Ebrill 2025. Roedd y Pab Ffransis eisiau symleiddio'r drefn a dewisodd arch syml.^[5][6] Roedd pobl o Gymru ymhlith y rhai a aeth i Rufain i weld y trafodion.^[7] Roedd llawer o bobl bwysig yn bresennol, gan gynnwys y Tywysog Cymru^[8]; Keir Starmer, prif weinidog y DU; John Swinney, prif weinidog yr Alban^[9]; Michelle O'Neill, Prif Weinidog Gogledd Iwerddon^[10]; Felipe VI, brenin Sbaen; Carl XVI Gustaf, brenin Sweden; Arlywydd Volodymyr Zelenskyy a'i wraig Olena; Michael D. Higgins, Arlywydd Iwerddon; Joe Biden, cyn-Arlywydd yr Unol Daleithiau, a'i wraig Jill Biden^[11]; ac arlywydd presennol yr Unol Daleithiau, Donald Trump.

Arfbais Ffransis Arfbais Ffransis