Τουρκμενιστάν
χώρα της κεντρικής Ασίας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Το Τουρκμενιστάν (τουρκμενικά: Türkmenistan, γνωστό επίσης και ως Τουρκμενία), είναι χώρα της Κεντρικής Ασίας με έκταση 488.100 τ.χλμ. και πληθυσμό (107η στον κόσμο) 7.057.841[2] κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2022. Το όνομα της χώρας σημαίνει «γη των Τουρκομάνων». Το όνομα της πρωτεύουσας, Ασγκαμπάτ, σε ελεύθερη μετάφραση σημαίνει «πόλη της αγάπης» ή «η πόλη όπου οικοδομήθηκε η αγάπη», που ετυμολογείται από το αραβικό ishq που σημαίνει «αγάπη» με την περσική κατάληξη abad που σημαίνει «κατοίκησε» ή «οικοδομήθηκε».[5] Ως το 1991 αποτελούσε σοβιετική σοσιαλιστική δημοκρατία. Στα νοτιοανατολικά συνορεύει με το Αφγανιστάν, με το Ιράν στα νοτιοδυτικά, με το Ουζμπεκιστάν στα βορειοανατολικά, με το Καζακστάν στα βορειοδυτικά και με την Κασπία Θάλασσα στα δυτικά.
Τουρκμενιστάν
Türkmenistan | |||
---|---|---|---|
| |||
και μεγαλύτερη πόλη | Ασγκαμπάτ 37°58′N 58°20′E | ||
Τουρκμενικά | |||
Προεδρική Δημοκρατία | |||
Σ. Μπερντιμουχαμέντοφ | |||
Ανεξαρτησία Από την ΕΣΣΔ Σύνταγμα | 27 Οκτωβρίου 1991[1] 26 Σεπτεμβρίου 2008 | ||
• Σύνολο • % Νερό • Σύνορα | 488.100 km2 (53η) 4,9 3.736 km | ||
Πληθυσμός • Απογραφή 2022 • Πυκνότητα | 7.057.841[2] (107η) 14,5 κατ./km2 (216η) | ||
ΑΕΠ (ΙΑΔ) • Ολικό (2016) • Κατά κεφαλή | 95,526 δισ. $[3] (101η) 17.485 $[3] (103η) | ||
ΑΕΠ (ονομαστικό) • Ολικό (2016) • Κατά κεφαλή | 36,180 δισ. $[3] (182η) 6.622 $[3] (101η) | ||
ΔΑΑ (2021) | 0,745[4] (91η) – υψηλός | ||
Νόμισμα | Νέο μανάτ Τουρκμενιστάν1 (TMT) | ||
(UTC +5) | |||
Internet TLD | .tm | ||
Οδηγούν στα | δεξιά | ||
Κωδικός κλήσης | +993 | ||
1 Μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2009 θα παραμείνει στην κυκλοφορία το παλιό μανάτ (TMM). |
Το Τουρκμενιστάν έχει βρεθεί στα σταυροδρόμια των πολιτισμών για αιώνες. Στους μεσαιωνικούς χρόνους, η Μερβ ήταν μια από τις μεγάλες πόλεις του Ισλαμικού κόσμου και μία σημαντική στάση στον Δρόμο του Μεταξιού, μία διαδρομή καραβανιών που χρησιμοποιήθηκε για το εμπόριο με την Κίνα έως τα μέσα του 15ου αιώνα. Προσαρτήθηκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία το 1881, και είχε εξέχουσα θέση στο Αντι-Μπολσεβικικό κίνημα στην Κεντρική Ασία. Το 1924, το Τουρκμενιστάν έγινε συνταγματική δημοκρατία της Σοβιετικής Ένωσης, αποτελώντας τη Σοβιετική Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Τουρκμενίας.[6]
Το Τουρκμενιστάν έχει τα τέταρτα μεγαλύτερα αποθέματα φυσικού αερίου. Το μεγαλύτερο μέρος της χώρας καλύπτεται από την έρημο Καρακούμ (σημαίνει Μαύρη Άμμος). Από το 1993, οι πολίτες έχουν ηλεκτρισμό, νερό και φυσικό αέριο χωρίς χρέωση, και παρέχονται από την κυβέρνηση.[7]
Επίσημη γλώσσα της χώρας είναι η τουρκμενική (μια τουρκική γλώσσα). Από το 1990 μέχρι το 2006, οπότε και απεβίωσε, κυβέρνησε τη χώρα ο Σαπαρμουράτ Νιγιαζόφ. Το 2008 ο διάδοχός του ψήφισε ένα νέο Σύνταγμα.