χημική ένωση From Wikipedia, the free encyclopedia
Η αιθυλοδιχλωροαρσίνη (ED) είναι μία τοξική ουσία, η οποία έχει την ιδιότητα να προκαλεί φλύκταινες στο δέρμα, γι’ αυτό και ταξινομείται ως καυστική ουσία. Δεν γνώρισε εκτεταμένη χρήση ως χημικό όπλο, ενώ σήμερα θεωρείται πια ξεπερασμένη για αυτό τον σκοπό.
Αιθυλοδιχλωροαρσίνη | |||
---|---|---|---|
Γενικά | |||
Όνομα IUPAC | Διχλωρο(αιθυλο)αρσίνη | ||
Άλλες ονομασίες | ED, DICK, TL 214[1] | ||
Χημικά αναγνωριστικά | |||
Μοριακή μάζα | 173.898427 g/mol | ||
Αριθμός CAS | 598-14-1 | ||
SMILES | CC[As](Cl)Cl | ||
InChI | 1S/C2H5AsCl2/c1-2-3(4)5/h2H2,1H3 | ||
Αριθμός EINECS | 209-919-3 | ||
PubChem CID | 11711 | ||
ChemSpider ID | 1121 | ||
Φυσικές ιδιότητες | |||
Σημείο τήξης | -65 °C | ||
Σημείο βρασμού | 159,8 °C (υπό πίεση 760 mmHg) (αρχίζει να αποσυντίθεται) | ||
Πυκνότητα | 1,66 g/cm3 στους 20°C | ||
Εμφάνιση | Άχρωμο σε καθαρή κατάσταση προς σκούρο καφέ υγρό με δριμεία οσμή φρούτων, μήλου, μπανάνας ή ροδάκινου [2] | ||
Χημικές ιδιότητες | |||
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης | 55,6 °C | ||
Επικινδυνότητα | |||
Τοξικό (T) Ερεθιστικό (Xi) Διαβρωτικό (C) | |||
Κίνδυνοι κατά NFPA 704 | |||
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). |
Η αιθυλοδιχλωροαρσίνη εφευρέθηκε το 1918 και ήταν ο καρπός της προσπάθειας Γερμανών επιστημόνων να κατασκευάσουν ένα χημικό όπλο ικανοποιητικής πτητικότητας, το οποίο θα δρούσε γρηγορότερα απ’ το φωσγένιο ή το αέριο μουστάρδας, ενώ οι βλάβες που προκαλούσε θα είχαν περισσότερη διάρκεια από αυτές που προκαλούσε η φαινυλοδιχλωροαρσίνη. Η χρήση της αιθυλοδιχλωροαρσίνης έχει πλέον εγκαταλειφθεί, λόγω της (σχετικής) ευφλεκτότητάς της [3] αλλά και λόγω του ότι πλέον υπάρχουν πιο ισχυρά χημικά όπλα, κυρίως τα αέρια νεύρων.
Το μόριο της αιθυλοδιχλωροαρσίνης έχει πυραμιδική δομή, ενώ οι δεσμοί Cl-As-Cl και C-As-Cl πλησιάζουν σε γωνία 90o. Όπως και άλλες αρσίνες, η αιθυλοδιχλωροαρσίνη υδρολύεται εύκολα προς υδροχλώριο και αιθυλαρσενικικό οξείδιο:[3]
Η αιθυλοδιχλωροαρσίνη παρασκευάζεται με ποικιλία εναλλακτικών τρόπων:
1. Αιθυλοχλωρίδιο αντιδρά με μαγνήσιο, παρουσία τετραϋδροφουρανίου (THF), οπότε προκύπτει διάλυμα αιθυλοχλωριούχου μαγνησίου σε τετραϋδροφουράνιο:
2. Το διάλυμα που προκύπτει υπόκειται σε επεξεργασία με διάλυμα τριχλωριούχου αρσενικού σε εξάνιο στους 0 °C.:
Το διάλυμα αιθυλοδιχλωροαρσίνης, χλωριούχου μαγνησίου και εξανίου που λαμβάνεται υποβάλλεται σε εξάτμιση προς απομάκρυνση του διαλύτη και η αιθυλοδιχλωροαρσίνη διαχωρίζεται με κλασματική απόσταξη στους 83 °C και υπό πίεση 75 mmHg, οπότε προκύπτει προϊόν 98% καθαρότητας. Ως παραπροϊόντα δύνανται να προκύψουν, σε μικρές ποσότητες, διαιθυλοδιχλωροαρσίνη και τριαιθυλαρσίνη.[7]
Η αιθυλοδιχλωροαρσίνη δεν έχει την τοξικότητα άλλων καυστικών ουσιών, όπως του λεβισίτη ή του αερίου μουστάρδας, αλλά παρατεταμένη έκθεση στην ουσία αυτή σε κλειστό χώρο μπορεί να αποβεί θανατηφόρος.[5] Η θανατηφόρος δόση (LCt50) για την αιθυλοδιχλωροαρσίνη κυμαίνεται από 900 σε 4.000 mg [5] (κατ’ άλλους 3.000 – 5.000 mg [8]) μέσω κατάποσης.
Η αιθυλοδιχλωροαρσίνη, ακόμα και σε μικρές ποσότητες, προκαλεί μέσα σε ένα λεπτό έντονο ερεθισμό στη ρινική κοιλότητα και στο λαιμό.[8] Αν έρθει σε επαφή με τα μάτια προκαλεί έντονο ερεθισμό και πόνο, ενώ η παρατεταμένη έκθεση ενδέχεται να προκαλέσει ακόμα και τύφλωση.[5] 50 mg είναι αρκετά για να προκαλέσουν ερεθισμό στο δέρμα και φλύκταινες σχηματίζονται με το πέρας περίπου 36 ωρών από την προσβολή.[5] Έκθεση σε μικρές ποσότητες αιθυλοδιχλωροαρσίνης (κατάποση ή απορρόφηση από το δέρμα για 4 περίπου ώρες) προκαλεί χρόνια δηλητηρίαση, βλάβες στο αναπνευστικό σύστημα και καταστροφές σε διάφορα όργανα του σώματος.[5] Η ουσία διατηρεί την τοξικότητά της για διάστημα περίπου μιας εβδομάδας από την χρήση της.[9]
Προστασία από την αιθυλοδιχλωροαρσίνη παρέχουν ειδικές στολές προστασίας και μέσκες αερίων. Ωστόσο, η ουσία διαπερνά κάποια είδη ελαστικού, καθιστώντας έτσι κάποιες στολές και μάσκες αερίων αναποτελεσματικές.[5] Η αιθυλοδιχλωροαρσίνη καταστρέφεται εύκολα με χλωρίνη ή καυστική σόδα.[8]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.