Αντώνης Κατσαντώνης
Έλληνας επαναστάτης / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Αντώνης Κατσαντώνης του Ιωάννη (πραγματικό όνομα Αντώνης Μακρυγιάννης, 1775 - 28 Σεπτεμβρίου 1808) ήταν ήρωας του προεπαναστατικού Ελληνισμού.[1][2] Υπήρξε αρχηγός Ελλήνων κλεφταρματολών, εθνομάρτυρας, πρόδρομος του 1821.[2]
Αντώνης Κατσαντώνης | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Αντώνης Κατσαντώνης (Ελληνικά) |
Όνομα γεννήσεως | Αντώνης Μακρυγιάννης |
Γέννηση | 1775 Δήμος Αγράφων |
Θάνατος | 28 Σεπτεμβρίου 1809 Ιωάννινα |
Χώρα πολιτογράφησης | Οθωμανική Αυτοκρατορία |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Ελληνικά |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | στρατιωτικός |
δεδομένα |
Έζησε και έδρασε στα βουνά των Αγράφων και των γύρω περιοχών. Τον Αύγουστο του 1807, ο Κατσαντώνης συνελήφθη με δόλιο τρόπο, κατ' εντολή του Αλή Πασά, και οδηγήθηκε στα Ιωάννινα. Εκτελέστηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 1808, αφού υπέστη βασανιστήρια.[3]
Η φήμη του Κατσαντώνη επέζησε και μετά από την περίοδο της επανάστασης και διαδόθηκε κυρίως από τη δημοτική μούσα ως ο Αετός των Αγράφων και το Λιοντάρι της Κλεφτουριάς".[4][5][6]
Πρωτοπαλίκαρο του υπήρξε, ο "Αχιλλέας της Ρωμιοσύνης", όπως ονόμασε ο Κωστής Παλαμάς τον Καραϊσκάκη.[7]
Ο Κατσαντώνης θεωρείται από τους ιστορικούς ως εφάμιλλος του Κολοκοτρώνη, του Καραϊσκάκη, του Ανδρούτσου. Χαρακτηριστικά: ο Άγγλος J. Emerson, οι Γάλλοι E. Yemeniz, C. Fauriel και Pouqueville κ.λ.π. καθώς και πολλοί διακεκριμένοι Έλληνες συγγραφείς, όπως ο Α. Βαλαωρίτης, ο Δ. Λουκόπουλος, ο Ε. Φραγγίστας, ο Ι. Βλαχογιάννης, ο Χ. Χρηστοβασίλης, ο Σ. Γρανίτσας, ο Δ. Σταμέλος, ο Δ. Φωτιάδης, ο Κασομούλης, ο Π. Βασιλείου, ο Μ. Γκιόλιας και πολλοί άλλοι..[2][8]
Ο Δήμος Βορείων Τζουμέρκων, προς τιμήν του Κατσαντώνη, χαρακτήρισε το έτος 2022 ως «Έτος Κατσαντώνη».