Διαλεκτικός υλισμός
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο διαλεκτικός υλισμός είναι μια φιλοσοφία της επιστήμης και της φύσης, που βασίζεται στα γραπτά του Καρλ Μαρξ και του Φρίντριχ Ένγκελς και αναπτύχθηκε πολύ στη Ρωσία και την ΕΣΣΔ.[1][2] Εμπνεύστηκε από τις φιλοσοφικές παραδόσεις της διαλεκτικής και του υλισμού. Η κύρια ιδέα του διαλεκτικού υλισμού βρίσκεται στην αντίληψη της εξέλιξης του φυσικού κόσμου και την εμφάνιση νέων ιδιοτήτων που βρίσκονται στα νέα στάδια της εξέλιξης. Η μαρξική διαλεκτική, ως υλιστική φιλοσοφία, τονίζει τη σημασία των συνθηκών του πραγματικού κόσμου και την παρουσία αντιφάσεων μέσα στα πράγματα και σε σχέση με τις ταξικές, εργασιακές και κοινωνικοοικονομικές αλληλεπιδράσεις. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με την ιδεαλιστική χεγκελιανή διαλεκτική, η οποία δίνει έμφαση στην παρατήρηση ότι οι αντιφάσεις στα υλικά φαινόμενα μπορούν να επιλυθούν με την ανάλυσή τους και τη σύνθεση μιας λύσης διατηρώντας την ουσία τους. Ο Μαρξ θεώρησε ότι η πιο αποτελεσματική λύση στα προβλήματα που προκαλούνταν από τα εν λόγω αντιφατικά φαινόμενα ήταν η αναδιάταξη ή ανασχεδιασμός των συστημάτων κοινωνικής οργάνωσης. Τα συστήματα αυτά είναι η ρίζα των προβλημάτων.
Ο διαλεκτικός υλισμός αποδέχεται την εξέλιξη του φυσικού κόσμου και την ανάδυση νέων ποιοτήτων ύπαρξης σε νέα στάδια εξέλιξης. Όπως επισημαίνει ο Ζμπίγκνιου Τζόρνταν, "ο Ένγκελς έκανε συνεχή χρήση της μεταφυσικής επίγνωσης ότι το υψηλότερο επίπεδο της ύπαρξης πηγάζει από και έχει τις ρίζες του στο χαμηλότερο·ότι το υψηλότερο επίπεδο αποτελεί μια νέα τάξη πραγμάτων με τους ανεπίδεκτους αλλοιώσεως κανόνες της·και αυτή η συγκεκριμένη διαδικασία εξελικτικής προόδου διέπεται από νόμους ανάπτυξης οι οποίοι αντικατοπτρίζουν βασικές ιδιότητες του ζητήματος της κίνησης γενικά".[3]