Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ
λειτουργία και δράση του Τμήματος Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ (Αγγλικά: United Nations Peacekeeping), γνωστή στην Ελλάδα και ως οι Κυανόκρανοι του ΟΗΕ ή απλά Κυανόκρανοι λόγω των ανοιχτό μπλε μπερέδων ή κρανών τους (Αγγλικά: Blue Berets or Blue Helmets) είναι λειτουργία που εκπληρώνεται από το Τμήμα Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων ως «μοναδικό και δυναμικό εργαλείο ανεπτυγμένο από τον Οργανισμό για τη βοήθεια χωρών που βρίσκονται σε σύγκρουση και τη δημιουργία συνθηκών μόνιμης ειρήνης»[3]. Διακρίνεται τόσο από την οικοδόμηση της ειρήνης και την ειρήνευση, όσο και από την επιβολή ειρήνης.
Ειρηνευτική Δύναμη του ΟΗΕ | |
---|---|
Το έμβλημα των κυανόκρανων | |
Ίδρυση | 1948 |
Ηγεσία | |
Επικεφαλής του Τμήματος Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων | Ζαν-Πιέρ Λακρουά |
Δύναμη | |
Προσωπικό | 90.905 ένστολοι 111.512 σύνολο[1] |
Δαπάνες | |
Προϋπολογισμός | $8,6 δις[2] |
Οι ειρηνευτικές δυνάμεις ελέγχουν και παρατηρούν τις ειρηνευτικές διαδικασίες σε διαφορετικές περιοχές μετά από περίοδο συγκρούσεων και βοηθούν πρώην αντιμαχόμενους στην εφαρμογή των συμφωνιών που έχουν υπογράψει. Τέτοιου είδους βοήθεια έχει πολλές μορφές, στις οποίες περιλαμβάνεται η οικοδόμηση μέτρων εμπιστοσύνης, οι διαπραγματεύσεις για τη δίκαιη κατανομή ισχύος, η υποστήριξη για τη διενέργεια εκλογών, η ενδυνάμωση της εφαρμογής του νόμου και η οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη. Συνακόλουθα οι ειρηνευτικές δυνάμεις του ΟΗΕ (που συχνά αναφέρονται ως κυανόκρανοι λόγω του μπλε μπερέ ή κράνους[4]) είναι δυνατόν να περιλαμβάνουν στρατιώτες, αξιωματικούς της αστυνομίας και πολιτικό προσωπικό.
Ο Καταστατικός Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών παρέχει στο Συμβούλιο Ασφαλείας Ηνωμένων Εθνών την εμπιστοσύνη και τη δύναμη για συλλογική δράση ώστε να διατηρηθεί η διεθνής ειρήνη και ασφάλεια. Για αυτόν τον λόγο η διεθνής κοινότητα συνήθως ζητά από το Συμβούλιο Ασφαλείας να εγκρίνει ειρηνευτικές διαδικασίες βάσει των εξουσιοδοτήσεων του Κεφαλαίου 6 του Καταστατικού Χάρτη[5].
Οι περισσότερες από αυτές τις διαδικασίες εγκρίνονται και τίθενται σε εφαρμογή από τον ίδιο τον ΟΗΕ, με στρατεύματα που υπηρετούν υπό τον επιχειρησιακό έλεγχο Ηνωμένων Εθνών. Σε αυτή την περίπτωση οι ειρηνευτκές δυνάμεις παραμένουν μέλη των αντίστοιχων ενόπλων δυνάμεων και δεν συνθέτουν ανεξάρτητο "στρατό του ΟΗΕ" καθώς τα ΗΕ δεν προβλέπεται να έχουν τέτοια δύναμη. Σε περιπτώσεις κατά τις οποίες δεν θεωρείται κατάλληλη η άμεση εμπλοκή των ΗΕ, το Συμβούλιο εξουσιοδοτεί περιφερειακές οργανώσεις, όπως είναι το NATO[5], η Δυτικοαφρικανική Οικονομική και Νομισματική Ένωση ή εθελοντικούς συνασπισμούς κρατών για την ανάληψη ειρηνευτικών διαδικασιών και διαδικασιών επιβολής ειρήνης.
Ο Ερβέ Λαντσού υπηρετεί ως επικεφαλής του Τμήματος Ειρηνευτικών Επιχειρήσεων (DPKO) από τις 2 Σεπτεμβρίου 2011. Το έγγραφο του δόγματος του DPKO με τίτλο «United Nations Peacekeeping Operations: Principles and Guidelines» εκδόθηκε το 2008[6]. Νέος επικεφαλής από 01/04/2017 ορίστηκε ο Γάλλος Ζαν-Πιέρ Λακρουά (Jean-Pierre Lacroix)[7]