Ιερά Μητρόπολις Τριφυλίας και Ολυμπίας

Η Ιερά Μητρόπολις Τριφυλίας και Ολυμπίας περιλαμβάνει την τέως επαρχία Τριφυλίας του Νομού Μεσσηνίας και την τέως επαρχία Ολυμπίας του Νομού Ηλείας. Έδρα της Μητροπόλεως είναι η Κυπαρισσία και Μητροπολίτης της από τις 17 Μαρτίου 2007 ο Χρυσόστομος (Σταυρόπουλος)^[1].

Ιερά Μητρόπολις Τριφυλίας και Ολυμπίας
Γενικές πληροφορίες
Xώρα	Ελλάδα
Έδρα	Κυπαρισσία
Υπαγωγή	Εκκλησία της Ελλάδος

Ιστορικά στοιχεία

Ιστορικά δεν γνωρίζουμε πότε η Κυπαρισσία έγινε έδρα επισκοπής, πάντως το 347 μ.Χ. ο επίσκοπος Κυπαρισσίας Μάρτυρας συμμετέχει στην Σαρδική Σύνοδο. Ανήκε στην Μητρόπολη Κορίνθου. Μετά το 733 μ.Χ. ιδρύεται αυτοκέφαλος αρχιεπισκοπή η οποία καταργήθηκε το 807 μ.Χ. Λίγο αργότερα θα ιδρυθεί η μητρόπολη Χριστιανουπόλεως η οποία θα παράμεινε μέχρι και την απελευθέρωση του Ελληνικού κράτους. Μετά την απελευθέρωση με το Β.Δ. στις 20 Νοεμβρίου 1833 περί ιδρύσεως επισκοπής ιδρύεται η επισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας καταλαμβάνοντας τις δύο ομώνυμες επαρχίες του τότε νομού Μεσσηνίας. Το 1850 εκδίδεται ο Συνοδικός τόμος από το Οικουμενικό Πατριαρχείο περί Αυτοκέφαλης Εκκλησίας της Ελλάδος. Την 10ην και 24ην Ιουλίου 1852 αντιστοίχως εκδίδεται ο Καταστατικός νόμος «περί Επισκοπών και Επισκόπων και περί του υπό τους Επισκόπους τελούντος κλήρου» έτσι καταργείται η επισκοπή και ιδρύεται η αρχιεπισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας. Με το Β.Δ. τις 11 Ιουλίου 1856 καθορίστηκαν οι έδρες των επισκοπών, έτσι η έδρα της επισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας ορίζεται η πόλη της Κυπαρισσίας. Το 1900 με την έκδοση του Β.Δ. της 22ας Ιανουαρίου (Νόμος ΒΧΔ') αναδιαρθρώνονται τα εκκλησιαστικά πράγματα και ορίζεται μία Μητρόπολη, η των Αθηνών και ισοπεδώνονται όλες οι εκκλησιαστικές επαρχίες του κράτους και ονομάζονται Επισκοπές. Στο νομό Μεσσηνίας ορίζονται δύο επισκοπές: η επισκοπή Μεσσηνίας και η επισκοπή Τριφυλίας και Ολυμπίας. Με το νόμο 2891/1922 οι επίσκοποι ονομάζονται μητροπολίτες.

Επισκοπικός κατάλογος

Όνομα	Έτη	Σημειώσεις
Επίσκοποι Κυπαρισσίας
Μάρτυρας	~ 347	συμμετείχε στη Σαρδική Σύνοδο
Επίσκοποι Τριφυλίας
Παΐσιος[2]	21 Νοεμβρίου 1833 – 27 Μαΐου 1849 †
Αρχιεπίσκοποι Τριφυλίας και Ολυμπίας
Γρηγόριος (Ρώτας)	25 Δεκεμβρίου 1852 – 7 Αυγούστου 1865	παραιτήθηκε για λόγους υγείας[3]
Βαρθολομαίος (Σωτηριάδης)[4]	31 Ιουλίου 1866 – 19 Φεβρουαρίου 1871 †
Ιγνάτιος (Ζερβόπουλος)[5]	21 Μαΐου 1871 – 24 Ιουλίου 1878 †
Νεόφυτος (Παναγιωτόπουλος)[6]	27 Φεβρουαρίου 1882 – 1 Αυγούστου 1903 †
Γαβριήλ (Παπαιωάννου)[7]	9 Αυγούστου 1907 – 15 Μαΐου 1920 †
Μητροπολίτες Τριφυλίας και Ολυμπίας
Ανδρέας (Τριανταφύλλου)[8]	22 Δεκεμβρίου 1922 – 27 Ιουλίου 1938 †
Άνθιμος (Τσάτσος)[9]	13 Σεπτεμβρίου 1938 – 18 Απριλίου 1950 †	από Θήρας
Δαμασκηνός (Χαντζόπουλος)[10]	24 Σεπτεμβρίου 1950 – 7 Νοεμβρίου 1957	κατόπιν Δημητριάδος
Χρυσόστομος (Δημητρίου)[11]	7 Νοεμβρίου 1957 – 22 Οκτωβρίου 1958 †	από Ζακύνθου
Στέφανος (Ματακούλιας)	20 Μαΐου 1960 – 9 Ιανουαρίου 2007	παραιτήθηκε για λόγους υγείας[12]
Χρυσόστομος (Σταυρόπουλος)	17 Μαρτίου 2007 – σήμερα

Γενικά στοιχεία

Η Ιερά Μητρόπολις έχει 159 ενορίες χωρισμένες σε 10 αρχιερατικές περιφέρειες. Επαρχία Ολυμπίας (Φιγαλείας, Ανδρίτσαινας, Κρεστένων, Ζαχάρως) & Επαρχία Τριφυλίας (Κυπαρισσίας, Κοπανακίου, Γαργαλιάνων, Είρας, Αυλώνος και Τρίπυλης και Φιλιατρών). Περιλαμβάνει 124 παρεκκλήσια, 429 εξωκκλήσια, 130 κοιμητηριακούς ναούς, 32 ιδιωτικούς ναούς και 13 ναούς Ιερών Μονών.

Τοπικές Εορτές και Άγιοι

1. Άγιος Αθανάσιος Αρχιεπίσκοπος Χριστιανουπόλεως (17/5), όπου εορτάζει ο νέος μεγαλοπρεπής Ιερός Ναός του Αγίου στην Κυπαρισσία, ο δεύτερος μεγαλύτερος της Πελοποννήσου, μετά τον Άγιο Ανδρέα Πατρών.
2. Άγιος Νεομάρτυς Δημήτριος, που γεννήθηκε στην Φλόκα Μεσσηνίας από πατέρα και μητέρα Φλοκιώτες. Όταν πέθανε η μητέρα του, ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε στην Χώρα Μεσσηνίας όπου και έμειναν. Το γένος της μητριάς του ήταν Καψαρίδη. Μαρτύρησε στην Τρίπολη το 1803. Ναοί του υπάρχουν στην Φλόκα, στην Χώρα, στην Καλαμάτα και στην Τρίπολη.
3. Όσιος Νίκων ο «Μετανοείτε» (26/11)
4. Άγιος Δημήτριος (Μήτρος) εκ Θεισόας Ολυμπίας (+28/05/1794)
5. Άγιος Χαράλαμπος, είναι ο πολιούχος των Φιλιατρών και τιμάται δύο φορές το χρόνο, στις 10 Φεβρουαρίου και την πλησιέστερη Κυριακή στις 19 Ιουλίου, ότε και με θαύμα έσωσε τα Φιλιατρά από την καταστροφή των Γερμανών. Η εικόνα του φυλάσσεται στον Ιερό Ναό της Παναγίας των Φιλιατρών.
6. Άγιος Διονύσιος Αεροπαγήτης πολιούχος των Γαργαλιάνων.
7. Παναγία της Γοργοπηγής (24/9), στην ομόνυμη Ιερά Μονή της Παναγίας νήσου Πρώτης.

Στις περισσότερες Ιερές Μονές φυλάσσονται πλήθος ιερών λειψάνων διαφόρων Αγίων.

Παραπομπές

1. «Ιερά Μητρόπολη Τριφυλίας και Ολυμπίας». Εκκλησία της Ελλάδος. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Δεκεμβρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
2. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Θεοφιλέστατος Επίσκοπος Τριφυλίας κυρός Παΐσιος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
3. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος πρώην Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Γρηγόριος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
4. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Βαρθολομαίος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
5. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Ιγνάτιος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
6. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Νεόφυτος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
7. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Επίσκοπος Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Γαβριήλ». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
8. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Ανδρέας». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
9. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Άνθιμος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
10. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης πρώην Δημητριάδος και Αλμυρού κυρός Δαμασκηνός». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
11. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Χρυσόστομος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.
12. Μάρκου, Μάρκος. «Ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης πρώην Τριφυλίας και Ολυμπίας κυρός Στέφανος». Ανακτήθηκε στις 2 Δεκεμβρίου 2022.