χειρουργική επέμβαση με τομή στην κοιλιά και στην μήτρα για να πραγματοποιηθεί ο τοκετός From Wikipedia, the free encyclopedia
Η καισαρική τομή είναι η χειρουργική επέμβαση στην οποία μία ή περισσότερες τομές οι οποίες πραγματοποιούνται στην κοιλιά της μητέρας και στην μήτρα ώστε να πραγματοποιηθεί ο τοκετός. Η καισαρική τομή συχνά πραγματοποιείται όταν ο κολπικός τοκετός είναι επικίνδυνος για τη ζωή ή την υγεία της μητέρας ή του μωρού. Αρκετές φορές πραγματοποιείται ύστερα από αίτηση, χωρίς να υπάρχει ιατρικός λόγος.[1] Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας συστήνει να πραγματοποιείται μόνο βάσει ιατρικής ανάγκης.[2] Οι λόγοι για την επέμβαση περιλαμβάνουν τη δυστοκία, τη δίδυμη κύηση, την υψηλή αρτηριακή πίεση της μητέρας, την ισχιακή προβολή, και προβλήματα με τον πλακούντα ή τον ομφάλιο λώρο.[3][4] Η καισαρική τομή έχει ως αποτέλεσμα μικρή αύξηση με φτωχά αποτελέσματα, σε χαμηλού κινδύνου εγκυμοσύνες, αλλά διαφέρουν από αυτά του κολπικού τοκετού. Σε περίπτωση μη ιατρικής ανάγκης, συστήνεται να μην πραγματοποιείται πριν την 39η εβδομάδα κύησης.[5]
Η επέμβαση συνήθως διαρκεί περίπου μία ώρα.[3] Μπορεί να πραγματοποιηθεί με ραχιαία αναισθησία, με τη γυναίκα να είναι ξύπνια, ή υπό τη γενική αναισθησία.[6] Κατά τη διάρκεια της επέμβασης χρησιμοποιείται ο ουρικός καθετήρας για την παροχέτευση της ουροδόχου κύστης, ενώ το δέρμα της κοιλιάς καθαρίζεται με αντισηπτικό. Μια τομή περίπου 15 εκ. πραγματοποιείται στο κάτω μέρος της κοιλιάς της μητέρας. Στη συνέχεια, πραγματοποιείται μια δεύτερη τομή στη μήτρα, η οποία ανοίγεται για να απομακρυνθεί το μωρό. Η διαδικασία ολοκληρώνεται με την χειρουργική συρραφή των τομών.[3] Η μητέρα συνήθως μπορεί να αρχίσει να θηλάζει αμέσως μόλις βγει από το χειρουργείο και ξυπνήσει.[7] Συχνά, απαιτείται να παραμείνει αρκετές μέρες στο νοσοκομείο για παρακολούθηση και ανάρρωση μέχρι να επιστρέψει στο σπίτι.[3]
Η επούλωση χρειάζεται περισσότερο χρόνο μετά την καισαρική τομή απ' ό,τι μετά τον κολπικό τοκετό, η οποία διαρκεί περίπου έξι εβδομάδες.[3] Στους κινδύνους της επέμβασης περιλαμβάνονται αναπνευστικά προβλήματα του μωρού, εμβολή αμνιακού υγρού και αιμορραγία μετά τον τοκετό (επιλόχειος αιμορραγία) της μητέρας.[4]
Το 2012, πραγματοποιήθηκαν περίπου 23 εκατομμύρια καισαρικές τομές παγκοσμίως. Σε κάποιες χώρες, οι καισαρικές τομές πραγματοποιούνται συχνότερα από ότι είναι αναγκαίο, και έτσι κυβερνήσεις και οργανισμοί υγείας προωθούν προγράμματα για τη μείωση των καισαρικών τομών.[8] Η διεθνής κοινότητα θεωρεί ότι το ποσοστό 10% με 15% είναι ιδανικό για τις καισαρικές τομές.[2] Η πρώτη σύγχρονη καισαρική τομή πραγματοποιήθηκε από τον Γερμανό γυναικολόγο Φέρντιναντ Άντολφ Κέχρερ το 1881.[9] Η τυπική τομή που χρησιμοποιείται στην καισαρική τομή είναι η τομή Πβάνεστιλ.
Η καισαρική τομή συνιστάται όταν ο κολπικός τοκετός μπορεί να θέσει σε κίνδυνο τη μητέρα ή το μωρό. Οι καισαρικές τομές γίνονται επίσης για προσωπικούς και κοινωνικούς λόγους κατόπιν αιτήματος της μητέρας σε ορισμένες χώρες.
Υπάρχουν διάφοροι τύποι καισαρικών τομών:
Καθώς το ποσοστό των καισαρικών τομών αυξάνεται παγκοσμίως, τις τελευταίες δεκαετίες όλο και περισσότερες μελέτες έχουν πραγματοποιηθεί σχετικά με τους βραχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους κινδύνους αυτής της πρακτικής για τη μητέρα, το μωρό και τις μελλοντικές εγκυμοσύνες.[10] Όλες τονίζουν τη σημασία της εξήγησης στις μητέρες τόσο των κινδύνων όσο και των οφελών όταν ζητούν να πραγματοποιηθεί η καισαρική τομή.[11][12]
Η καισαρική τομή είναι μια μεγάλη χειρουργική επέμβαση, με όλους τους κινδύνους και τα γεγονότα που συνεπάγεται.[13] Ο πόνος στην τομή μπορεί να είναι σοβαρός και η πλήρης αποκατάσταση της κινητικότητας μπορεί να διαρκέσει εβδομάδες. Ταυτόχρονα, η απώλεια αίματος είναι σημαντικά μεγαλύτερη από ό,τι στους κολπικούς τοκετούς, ενώ είναι πιθανός ο χειρουργικός τραυματισμός σε γειτονικά όργανα (ουροδοχος κύστη, έντερο, σωλήνες).[13][14] Τέλος, μπορεί να προκληθούν θρόμβοι αίματος, αντίδραση στην αναισθησία, μόλυνση, εμβολή αμνιακού υγρού, και φλεγμονή της μήτρας.[14][15]
H πιθανότητα θανάτου από καισαρική τομή εξακολουθεί να είναι σπάνια, αλλά είναι λίγο μεγαλύτερη από τον κολπικό τοκετό. Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε το 2008 στο American Journal of Obstetrics and Gynecology διαπίστωσε ότι η μητρική θνητότητα είναι 2,2 ανά 100.000 για καισαρικές τομές και 0.2 ανά 100.000 για κολπικούς τοκετούς.[16] Επιπλέον, όλες οι μελέτες δείχνουν ότι η καισαρική τομή είναι μια πολύ πιο νοσηρή διαδικασία για τη μητέρα, με νοσηρότητα που περιλαμβάνει αυξημένη συχνότητα μόλυνσης, μεγαλύτερη νοσηλεία και προβλήματα δεσμού με το βρέφος, καθώς και σπανιότερες επιπλοκές, συμπεριλαμβανομένης της υστερεκτομής και του τραύματος του εντέρου.[17][15]
Οι γυναίκες που έχουν κάνει καισαρική συνήθως δεν έχουν προβλήματα με μελλοντικές εγκυμοσύνες. Οι περισσότερες γυναίκες μπορούν με ασφάλεια να γεννήσουν με κολπικό τοκετό το επόμενο μωρό τους, γνωστό ως κολπικός τοκετός μετά από καισαρική τομή (VBAC). Αν και ασυνήθιστο, η καισαρική τομή μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο ορισμένων προβλημάτων σε μελλοντικές εγκυμοσύνες, όπως ουλή της μήτρας, και θάνατος του εμβρύου.[13]
Οι μέχρι σήμερα μελέτες καταλήγουν στα ακόλουθα συμπεράσματα σχετικά με τους κινδύνους για το μωρό και την ανάπτυξή του:
Το 2015, σχεδόν 30 εκατομμύρια γεννήσεις πραγματοποιήθηκαν με καισαρική τομή σε ολόκληρο τον κόσμο, δηλαδή μία στις 5 γεννήσεις,[20] κάτι το οποίο αντιστοιχεί σε διπλασιασμό των αριθμών του 2000.
Τα ποσοστά της καισαρικής τομής αυξάνονται εδώ και 20 χρόνια στην πλειονότητα των βιομηχανικών χωρών όπου έχει βελτιώθεί η χειρουργική τεχνική. Μελέτη του 2018 δείχνει ότι το παγκόσμιο ποσοστό καισαρικής τομής έχει αυξηθεί σχεδόν κατά 10% σε 15 χρόνια, όπου στις 15 πρώτες χώρες το ποσοστό γεννήσεων με καισαρική τομή ξεπερνά το 40%.[20]
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) καθιερώνει ένα βέλτιστο ποσοστό καισαρικών τομών μεταξύ 5% και 15%: «Ως ποσοστό των γεννήσεων στον πληθυσμό, το ποσοστό καισαρικών τομών θα πρέπει να είναι μεταξύ 5% και 15% - επειδή ένα χαμηλότερο ποσοστό στο 5%, θα έδειχνε ότι ορισμένες γυναίκες με σοβαρές επιπλοκές δεν θα λάμβαναν το επαρκές επίπεδο φροντίδας».[21] Πολλές χώρες, ωστόσο, υπερβαίνουν αυτά τα στοιχεία. Πάνω από το 15%, η προσφυγή στην καισαρική τομή θεωρείται καταχρηστική και θα είχε περισσότερο αρνητικό παρά θετικό αντίκτυπο, αν ληφθούν υπόψη οι κίνδυνοι αυτής της επέμβασης.[22]
Στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα ποσοστά κυμαίνονται μεταξύ 16,5 και 54,8% των γεννήσεων. Το 2017, η καισαρική τομή πραγματοποιήθηκε πιο συχνά στην Κύπρο (54,8 % επί των γεννήσεων), ακολουθούμενη από τη Ρουμανία (44,1%), τη Βουλγαρία (43,1%), την Πολωνία (39,3%) και την Ουγγαρία (37,3%) και λιγότερο στη Φινλανδία (16,5%), και στη Σουηδία (16,6%).[23]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.