Κροατική γλώσσα
γλώσσα / From Wikipedia, the free encyclopedia
Η Κροατική γλώσσα (στα κροατικά hrvatski jezik / χρβάτσκι γιέζικ) είναι μία από τις πρότυπες εκδοχές του Κεντρικού-Νοτίου Σλαβικού διασυστήματος[6][7][8][9], αποκαλούμενη παλιότερα Σερβοκροατική και βασισμένα στη Στοκαβική διάλεκτο. Τα Κροατικά χρησιμοποιούνται βασικά στην Κροατία και στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη όπου είναι επίσημη γλώσσα, καθώς και από την κροατική διασπορά. Η Κροατική γλώσσα είναι μια ινδοευρωπαϊκή γλώσσα και ανήκει στη δυτική ομάδα των νότιων σλαβικών γλωσσών. Ομιλείται από τους Κροάτες[10], οι οποίοι ζουν κυρίως στην Κροατία, στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, στη Βοϊβοντίνα της Σερβίας και άλλες γειτονικές χώρες και περιοχές.
Κροατικά | |
---|---|
hrvatski jezik και hrvatski | |
Ταξινόμηση | Ινδοευρωπαϊκές
|
Σύστημα γραφής | Gaj's Latin alphabet και γλαγολιτικό αλφάβητο |
Κατάσταση | |
Επίσημη γλώσσα | Κροατία Βοσνία και Ερζεγοβίνη Βοϊβοντίνα (Σερβία) Αυστρία (μόνο στο Μπούργκενλαντ Ευρωπαϊκή Ένωση |
Αναγνωρισμένη μειονοτική γλώσσα | Μαυροβούνιο (συνεπίσημη σε δημοτικό επίπεδο)[1] Σλοβακία[2] Τσεχία[3] Ουγγαρία (στην επαρχία Μπαράνυα[4] Ιταλία[5] Ρουμανία |
Ρυθμιστής | Συμβούλιο Τυποποίησης της Κροατικής Γλώσσας |
ISO 639-1 | hr |
ISO 639-2 | hrv και scr |
ISO 639-3 | hrv |
SIL | HRV |
Παραδοσιακή έκταση σερβοκροατικών διαλέκτων στην Κροατία και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη |
Τα Επίσημα Κροατικά βασίζονται στη δημοφιλέστερη σερβοκροατική διάλεκτο, τη Στοκαβιανή, και πιο συγκεκριμένα την Ανατολική Ερζεγοβίνικη διάλεκτο, στην οποία βασίζεται η Επίσημη Σερβική γλώσσα, η Βοσνιακή γλώσσα και η Μαυροβουνιακή γλώσσα. Κατά τα μέσα του 18ου αιώνα, έγιναν οι πρώτες προσπάθειες δημιουργίας του κροατικού λογοτεχνικού προτύπου βασισμένο στη Νεοστοκαβιανή διάλεκτο, η οποία ήταν η λίνγκουα φράνκα της περιοχής, κάτι που θα οδηγούσε στη μείωση της σημασίας των περιφερειακών διαλέκτων (Τσακαβιανή, Καϊκαβιανή και Στοκαβιανή).[11] Αποφασιστικό ρόλο στη θέσπιση του κροατικού λογοτεχνικού προτύπου έπαιξαν οι Κροάτες Βουκοβιανοί, οι οποίοι θεμελίωσαν τη χρήση της Ιγιεκαβιανής Νεοστοκαβιανής διαλέκτου ως το κροατικό λογοτεχνικό πρότυπο στα τέλη του 19ου αιώνα και τις αρχές του 20ού αιώνα. Παράλληλα σχεδίασαν μια φωνητική ορθογραφία.[12] Τα κροατικά γράφονται με το λατινικό αλφάβητο του Γκάι.[13]
Η Κροατική γλώσσα, μαζί με τα σέρβικα και τα βοσνιακά (και τα μαυροβουνιακά, αν θεωρηθούν ξεχωριστή γλώσσα από τα σέρβικα), είναι διάλεκτοι που προήλθαν από την ίδια γλώσσα. Έτσι, αν κάποιος γνωρίζει οποιαδήποτε από αυτές τις 3/4 γλώσσες, μπορεί να συνεννοηθεί άνετα με ανθρώπους από τη Σερβία, την Κροατία, το Μαυροβούνιο και τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη.[14] Επίσης, είναι δυνατή η συνεννόηση με ανθρώπους από τη Βόρεια Μακεδονία και τη Σλοβενία.[14]
Πέρα από τη στοκαβική διάλεκτο, στην οποία βασίζεται η κροατική γλώσσα, υπάρχουν άλλες δύο διαλέκτοι που ομιλούνται επί κροατικού εδάφους, η Τσακαβιανή διάλεκτος και η Καϊκαβιανή διάλεκτος. Αυτοί οι διάλεκτοι, όπως και τα τέσσερα εθνικά πρότυπα, συχνά συνοψίζονται υπό τον όρο "Σερβοκροατική γλώσσα", ο οποίος παραμένει αμφιλεγόμενος στους μητρικούς ομιλητές της γλώσσας.[15] Γι'αυτό εναλλακτικοί όροι όπως οι "Βοσνιακή-Κροατική-Μαυροβουνιακή-Σερβική γλώσσα" χρησιμοποιούνται μερικές φορές, ειδικά σε διπλωματικούς κύκλους.