Μάχη του Νέβιλ

Η μάχη του Νέβιλ-Κρος (αγγλικά: Neville's Cross) (17 Οκτωβρίου 1346) αποτελεί ένα από τα επεισόδια του εκατονταετή πολέμου και των πολέμων για την ανεξαρτησία της Σκωτίας. Κατά τη διάρκεια της μάχης ο στρατός της Σκωτίας ηττήθηκε, ενώ ο βασιλείας της Σκωτίας Δαυίδ Β΄ αιχμαλωτίστηκε.

Πρελούδιο

Η βραχύχρονη ειρήνη μεταξύ Αγγλίας και Σκωτίας διακόπηκε το 1345 με την εισβολή των Άγγλων στη Σκωτία. Την ίδια χρονική φάση ανανεώθηκε ο πόλεμος στη Γαλλία: στην 12 Ιουνίου του 1346 τα στρατεύματα του Εδουάρδου Γ΄ της Αγγλίας αποβιβάστηκαν στη Νορμανδία. Παραμένοντας πιστός στη συμμαχία με τη Γαλλία, ο Δαυίδ Β΄ εισέβαλε στη βόρεια Αγγλία. Αντιμετώπισε δυσκολία να επιτύχει στρατηγικά αποτελέσματα λόγω τον οχυρωματικών έργων που είχαν κατασκευαστή από τον Εδουάρδου Γ΄ για αυτό το ενδεχόμενο. Παρόλου αυτά, λόγω της δυσμενής θέσης της Γαλλίας μετά την ήττα στη μάχη του Crécy, ο σκωτσέζος βασιλείας συγκέντρωσε ξανά τον στρατό του και εισέβαλε τη βόρεια Αγγλία. Μετά τη λεηλασία της περιοχής του Cumberland, το στράτευμα του πλησίασε την πόλη Durham.

Μάχη

Τα Σκωτσέζικα στρατεύματα αριθμούσαν 12 χιλιάδες. Το Αγγλικό στράτευμα αποτελούσε η τοπική πολιτοφυλακή και αριθμούσε 3-4 χιλιάδες (αν και ο Jean Froissart αναφέρει 11 χιλιάδες). Τη διοίκηση του Αγγλικού στρατεύματος είχε αναβάλει ο αρχιεπίσκοπος του Γιορκ, William de la Zouche. Στις 17 Οκτωβρίου τα δυο στρατεύματα παρατάθηκαν δυτικά του Durham, κοντά στο Αγγλοσαξονικό μνημείο του Νέβιλ-Κρος. Ξέροντας πόσο καθοριστικό παράγοντα έπαιξε η διατήρηση της αμυντικής θέσης στις μάχες του Crécy και του Halidon Hill και οι δύο πλευρές επέλεξαν στάση αναμονής. Στη παρούσα όμως συγκυρία η πλάστιγγά έγερνε προς την πλευρά των Άγγλων που παρενοχλούσαν τις γραμμές των Σκωτσέζων με τους τοξότες τους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ο Δαυίδ Β΄ να αφήσει τις αμυντικές θέσεις και να κινηθεί ενάντια των Αγγλικών δυνάμεων με δυο από τα τρία τάγματα του στρατού του. Τα διάφορα όμως εμπόδια μεταξύ των δυο παρατάξεων έκαναν τα Σκωτσέζικα στρατεύματα εύκολο στόχο για του Άγγλους τοξότες, ακολουθώντας το ίδιο μοτίβο με τη μάχη του Crécy. Το τρίτο τάγμα, υπό τη διοίκηση του Ροβέρτου Στιούαρτ, τράπηκε σε φυγή. Το αποτέλεσμα ήταν η ήττα του Σκωτσέζικου στρατού και η αιχμαλωσία του Δαυίδ Β΄. Αιχμαλωτίστηκαν, επίσης, πολύ Σκωτσέζοι ευγενείς.

Σημασία

Η ήττα των Σκωτσέζων στη μάχη του Νέβιλ-Κρος και η αιχμαλωσία του Δαυίδ Β΄ είχε ως αποτέλεσμα τη μακρά απουσία της Σκωτίας από τα δρόμενα του εκατονταετή πολέμου. Οι διαπραγματεύσεις για την πληρωμή λύτρων για την απελευθέρωση του βασιλεία τελείωσαν μόλις το 1357. Ακόμα και μετά την επιστροφή του Δαυίδ Β΄ στη Σκωτία, ήταν αναγκασμένος να διατηρεί ειρήνη με την Αγγλία. Σαν αποτέλεσμα, ο Εδουάρδος Γ΄ είχε την ευχέρεια να πραγματοποιεί επιχειρήσεις στη Γαλλία ανενόχλητος για τα νώτα του στη Βρετανία.