Ναός της Αναστάσεως
χριστιανικός ναός στην Ιερουσαλήμ / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Ναός της Αναστάσεως του Κυρίου ή Ναός του Παναγίου Τάφου[lower-greek 1] είναι χριστιανικός ναός που βρίσκεται στη χριστιανική συνοικία της παλαιάς πόλης της Ιερουσαλήμ[4].Περιέχει τους δύο πιο ιερούς τόπους του Χριστιανισμού: τον Γολγοθά, τον λόφο όπου σταυρώθηκε ο Ιησούς[5], και τον κενό τάφο του Ιησού, όπου ετάφη και αναστήθηκε[6]. Σύμφωνα με την Καινή Διαθήκη, ο τάφος του Χριστού βρισκόταν κοντά στο σημείο της σταύρωσης[lower-greek 2].
Ναός της Αναστάσεως | |
---|---|
Ναός της Αναστάσεως | |
Ναός της Αναστάσεως. Η πρόσοψη του ναού | |
Είδος | ελάσσονα βασιλική, πατριαρχική βασιλική και καθεδρικός ναός |
Αρχιτεκτονική | παλαιοχριστιανική αρχιτεκτονική, ρομανική αρχιτεκτονική και γοτθική αρχιτεκτονική |
Γεωγραφικές συντεταγμένες | 31°46′42″N 35°13′47″E |
Θρήσκευμα | Χριστιανισμός, Ορθόδοξη Εκκλησία και Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία |
Θρησκευτικό τάγμα | Ιερά Αγιοταφιτική Αδελφότητα και Τάγμα των Ελάσσονων Αδελφών |
Θρησκευτική υπαγωγή | Πατριαρχείο Ιεροσολύμων και Λατινικό Πατριαρχείο Ιεροσολύμων |
Διοικητική υπαγωγή | Παλαιά Πόλη Ιεροσολύμων[1] |
Χώρα | Ισραήλ[2] και Κράτος της Παλαιστίνης[3] |
Έναρξη κατασκευής | 14ος αιώνας |
Γενικές διαστάσεις | 120 μέτρα × 70 μέτρα |
Χωρητικότητα | 8.000 |
Υλικά | πέτρωμα |
Πολυμέσα | |
δεδομένα (π) |
Ο ναός ανεγέρθη αρχικά από την Αγία Ελένη, τη μητέρα του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Α΄, στα μέσα περίπου του 4ου αιώνα, καταστρέφοντας ναό κτισμένο από τον Αδριανό, αφιερωμένο στη θεά Αφροδίτη. Ο αρχικός ναός που έχτισε η Αγία Ελένη περιέλαβε τις θέσεις τόσο της σταύρωσης όσο και του τάφου. Ωστόσο, η άποψη αυτή παραμένει αμφιλεγόμενη για τους μελετητές, καθώς πόλεμοι, καταστροφές και η γενική αναστάτωση που επήλθαν τους επόμενους αιώνες είναι πιθανό να μην επέτρεπαν τη διάσωση των στοιχείων εκείνων, τα οποία θα καθιστούσαν δυνατό τον ακριβή προσδιορισμό της θέσης του τάφου του Χριστού. Οι περισσότεροι επιστήμονες δέχονται σήμερα ότι τα αρχαιολογικά κατάλοιπα στην ανατολική και στη νότια πλευρά του Παναγίου Τάφου μαρτυρούν τη θέση του δεύτερου τείχους. Αν η άποψη αυτή ευσταθεί, τότε ο χώρος του ναού της Αναστάσεως βρισκόταν την εποχή του Χριστού ακριβώς έξω από τα τείχη της πόλης και είναι επομένως δυνατόν να ταυτίζεται με την πραγματική θέση της σταύρωσης και του ενταφιασμού του Θεανθρώπου. Πάντως, δεν υπάρχει καμία ένδειξη που να συνηγορεί υπέρ κάποιας άλλης τοποθεσίας. Από την αρχική του ανέγερση, ο ναός πέρασε μεγάλες περιπέτειες και καταστροφές, ενώ στη σημερινή του μορφή διαμορφώθηκε το 1810.
Ο ναός περικλείει τις τέσσερις τελευταίες στάσεις της λεγομένης «Οδού του Μαρτυρίου», δηλαδή τα τελευταία συμβάντα του Θείου Πάθους, και τον Πανάγιο Τάφο, ο οποίος καλύπτεται από κτίσμα του 19ου αιώνα που ονομάζεται «κουβούκλιο». Ο Πανάγιος Τάφος, διαστάσεων 2,07 επί 1,93 μ. είναι λαξευμένος σε βράχο, καλύπτεται με μάρμαρο και φωτίζεται με λυχνίες. Το συγκρότημα είναι σημαντικός τόπος προσκυνήματος από τον 4ο αιώνα. Σήμερα αποτελεί την έδρα του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, ενώ το κτίριο ελέγχεται ταυτόχρονα και από τις χριστιανικές κοινότητες των Φραγκισκανών και των Αρμενίων της Ιερουσαλήμ (σε μικρότερο βαθμό και των Κοπτών, Συρορθοδόξων και Αιθιόπων), στα πλαίσια ενός «Προσκυνηματικού Καθεστώτος» (status quo), μιας συμφωνίας μεταξύ των θρησκευτικών κοινοτήτων, η οποία ανάγεται στο 1757[8][9]. Για τα δικαιώματα των ορθοδόξων στα ιερά αυτά μνημεία μεριμνούν Έλληνες μοναχοί, λόγος για τον οποίο ιδρύθηκε από την Εκκλησία Ιεροσολύμων η Ιερά Αγιοταφιτική Αδελφότητα, μοναστική αδελφότητα Ελλήνων υπό την ηγεσία του πατριάρχη Ιεροσολύμων.