Οίκος του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Γκόττορπ
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Οίκος του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν-Γκόττορπ είναι πλάγιος κλάδος του Οίκου του Όλντενμπουργκ. Απευθείας μέλη είναι οκτώ δούκες του Γκόττορπ, τους οποίους ακολούθησαν επτά αυτ. της Ρωσίας και η Όλγα (σύζ. του Γεωργίου Α' βασ. της Ελλάδας). Ο Οίκος περιλαμβάνει δύο πλάγιους κλάδους: ο ένας έδωσε τέσσερις βασ. της Σουηδίας και ο άλλος επτά μεγάλους δούκες του Όλντενμπουργκ και την Αμαλία (σύζ. του Όθωνα βασ. της Ελλάδας).
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Το 1533 απεβίωσε ο Φρειδερίκος Α' Όλντενμπουργκ, βασιλιάς της Δανίας και δούκας του Σλέσβιχ και του Χόλσταϊν. Τα δύο δουκάτα είχαν ενοποιηθεί στο δουκάτο του Σλέσβιχ-Χόλσταϊν. Οι τρεις γιοί του μοίρασαν την περιοχή: ο Χριστιανός Γ' της Δανίας πήρε το μερίδιο με την πόλη Ζόντερμπουργκ, ο Ιωάννης αυτό με την πόλη Χάντερσλεβ και ο Αδόλφος αυτό με το κάστρο Γκόττορπ. Το 1580 απεβίωσε ο Ιωάννης και το μερίδιό του μοιράστηκε μεταξύ των άλλων δύο.
Ωστόσο για να μην απορροφηθεί η επικράτειά τους από τη Δανία, οι δούκες ήταν αναγκασμένοι να συμμαχούν με τον εχθρό της, τη Σουηδία. Έτσι η κόρη του Αδόλφου Χριστίνα παντρεύτηκε τον Κάρολο Θ' Βάζα της Σουηδίας, η κόρη του Φρειδερίκου Γ' Χέντβιχ-Ελεονόρα παντρεύτηκε τον Κάρολο Ι΄ Βίττελσμπαχ της Σουηδίας, ο Φρειδερίκος Δ' νυμφεύτηκε τη Χέντβιχ-Σοφία κόρη του Καρόλου ΙΑ΄ Βίττελσμπαχ της Σουηδίας και τελικά ο Αδόλφος-Φρειδερίκος έγινε ο ίδιος βασιλιάς της Σουηδίας (1751-71). Τον διαδέχθηκε ο πρώτος υιός του Γουσταύος Γ΄ (1792-1809) και μετά ο υιός αυτού Γουσταύος Δ'. Επειδή στην εποχή του χάθηκε η Φινλανδία, ο λαός δυσαρεστήθηκε και με πραξικόπημα τον καθαίρεσαν. Επελέγη ο θείος του Κάρολος ΙΓ΄ (1809-18), ο οποίος όμως ήταν άτεκνος και έτσι έληξε η κυριαρχία του Οίκου των Γκόττορπ στη Σουηδία.
Κατά το Μεγάλο Βόρειο Πόλεμο (1700-1721) Δανικός στρατός κατέλαβε τα βόρεια εδάφη του δουκάτου. Όταν έληξε ο πόλεμος, στη συνθήκη του Φρέντερικσμποργκ, η Σουηδία δεσμευόταν να μην επέμβει στο δουκάτο. Έτσι ο Κάρολος-Φρειδερίκος πήγε στη Ρωσία να βρει υποστήριξη από τον Πέτρο Α' Ρομάνοφ. Εκεί νυμφεύτηκε την κόρη του Άννα, που όταν απεβίωσε ο γιος του μεγαλύτερου αδελφού της, ήρθε η σειρά διαδοχής στο παιδί της Άννας και του δούκα, που ήταν ήδη δούκας του Γκόττορπ, και έγινε αυτοκράτορας (tsar) της Ρωσίας ως Πέτρος Γ' (1762). Ο Πέτρος Γ' προτίμησε το επώνυμο της μητέρας του Ρομάνοφ για τους απογόνους του. Ήταν αποφασισμένς να ανακτήσει το δουκάτο του: για να επιτεθεί στη Δανία-Νορβηγία απέσυρε τη Ρωσία από τον Επταετή Πόλεμο θυσιάζοντας τα οφέλη που περίμενε η Ρωσία. Μάλιστα ο στρατός της Δανίας προέλασε ως 30 χλμ από την Αγ. Πετρούπολη για μάχη. Η χώρα κινδύνευε, η Φρουρά εξεγέρθηκε και ο αρχηγός της Αλεξέι Ορλώφ φυλάκισε τον Πέτρο Γ' που φαίνεται να αυτοκτόνησε. Τον διαδέχθηκε η σύζυγός του Αικατερίνη Β' και μετά ο υιός τους Παύλος (1796-1801). Εγγονός του ήταν ο Αλέξανδρος Β' του οποίου η ανιψιά Όλγα παντρεύτηκε τον Γεώργιο Α' της Ελλάδας. Ο εγγονός του Αλεξάνδρου Β', ο Νικόλαος Β' και η οικογένειά του εκτελέστηκε το 1918 στην Επανάσταση, έτσι έληξε η κυριαρχία των Γκόττορπ-Ρομάνοφ στη Ρωσία.
Η Αικατερίνη Β' συμφώνησε το 1773 με τη Δανία και αντάλλαξε το δουκάτο με τις κομητείες του Όλντενμπουργκ και του Ντέλμενχορστ, που αναβαθμίστηκαν το 1823 από τον Αλέξανδρο Α' σε μεγάλο δουκάτο του Όλντενμπουργκ και δόθηκε στον 2ο εξάδελφο του Πέτρου Γ', τον Πέτρο Α' που ανήκε σε νεότερο κλάδο. Εγγονή του ήταν η Αμαλία της Ελλάδας. Από το 1918 και μετά είναι τιτουλάριοι μεγάλοι δούκες του Όλντενμπουργκ.
- Αδόλφος δούκας του Γκόττορπ (1544-86), υιός του Φρειδερίκου Α' βασ. της Δανίας-Νορβηγίας
- Φρειδερίκος Β' δούκας του Γκόττορπ (1586-87), 1ος υιός του Αδόλφου
- Φίλιππος δούκας του Γκόττορπ (1587-90), 2ος υιός του Αδόλφου
- Ιωάννης-Αδόλφος δούκας του Γκόττορπ (1590-1616), 3ος υιός του Αδόλφου
- Φρειδερίκος Γ' δούκας του Γκόττορπ (1616-59), υιός του προηγουμένου
- Χριστιανός-Αλβέρτος δούκας του Γκόττορπ (1659-95), υιός του προηγουμένου
- Φρειδερίκος Δ' δούκας του Γκόττορπ (1695-1702), υιός του προηγουμένου
- Κάρολος-Φρειδερίκος δούκας του Γκόττορπ (1702-39), υιός του προηγουμένου
- Πέτρος Γ' αυτ. της Ρωσίας (1762), δούκας του Γκόττορπ (1739-62), υιός του προηγουμένου
- Παύλος αυτ. της Ρωσίας (1796-1801), δούκας του Γκόττορπ (1762-73), υιός του προηγουμένου
- Αλέξανδρος Α' αυτ. της Ρωσίας (1801-25), υιός του προηγουμένου
- Νικόλαος Α' αυτ. της Ρωσίας (1825-55), αδελφός του προηγουμένου
- Αλέξανδρος Β' αυτ. της Ρωσίας (1855-81), υιός του προηγουμένου
- Αλέξανδρος Γ' αυτ. της Ρωσίας (1881-94), υιός του προηγουμένου
- Νικόλαος Β' αυτ. της Ρωσίας (1894-1917), υιός του προηγουμένου.
- Χριστιανός-Αύγουστος πρίγκιψ του Ουτίν, υιός του Χριστιανού-Αλβέρτου δούκα του Γκόττορπ
- Αδόλφος-Φρειδερίκος βασ. της Σουηδίας (1751-71), 1ος υιός του Χριστιανού-Αυγούστου πρίγκιπα του Ουτίν
- Γουσταύος Γ' βασ. της Σουηδίας (1771-92), πρώτος υιός του Αδόλφου-Φρειδερίκου
- Γουσταύος Δ' βασ. της Σουηδίας (1792-1809), υιός του προηγουμένου
- Κάρολος ΙΓ' βασ. της Σουηδίας (1809-18) και της Νορβηγίας (1914-18), δεύτερος υιός του Αδόλφου-Φρειδερίκου.
- Φρειδερίκος-Αύγουστος Α' δούκας του Όλντενμπουργκ (1774-85), 2ος υιός του Χριστιανού-Αυγούστου πρίγκιπα του Ουτίν
- Γουλιέλμος δούκας του Όλντενμπουργκ (1785-1823), υιός του προηγουμένου
- Πέτρος Α' μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (1823-29), υιός του 3ου υιού του Χριστιανού-Αυγούστου πρίγκιπα του Ουτίν
- Αύγουστος μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (1829-53), υιός του προηγουμένου
- Πέτρος Β' μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (1853-1900), υιός του προηγουμένου
- Φρειδερίκος-Αύγουστος Β' μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (1900-31), υιός του προηγουμένου
τιτουλάριοι:
- Νικόλαος μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (1931-70), υιός του προηγουμένου
- Άντον-Γούνθερ μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (1974-2014), υιός του προηγουμένου
- Κρίστιαν μέγας δούκας του Όλντενμπουργκ (2014-, υιός του προηγουμένου.
Οι τσάροι Αλέξανδρος Α΄, Νικόλαος Α΄ και οι απόγονοί τους κατάγονται από τους Ρουρικίδες εκ θηλυγονίας ως εξής:
- Μστισλάβ Α΄ μεγάλος πρίγκιπας του Κιέβου.
- Ευφροσύνη του Κιέβου
- Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας, Οίκος των Άρπαντ
- Ανδρέας Β΄ της Ουγγαρίας
- Γιολάνδη της Ουγγαρίας
- Ισαβέλλα, Οίκος της Βαρκελώνης
- Φίλιππος Δ΄ της Γαλλίας, Οίκος των Καπετιδών
- Ισαβέλλα της Γαλλίας (1295-1358)
- Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας, Οίκος των Ανζού
- Λάιονελ της Αμβέρσας δούκας του Κλάρενς
- Φιλίππη, 5η κόμισσα του Όλστερ, Οίκος των Ανζού
- Ρότζερ Μόρτιμερ, 4ος κόμης του Μαρς
- Άννα Μόρτιμερ
- Ριχάρδος της Υόρκης, Οίκος Ανζού-Υόρκης
- Εδουάρδος Δ΄ της Αγγλίας
- Ελισάβετ της Υόρκης
- Μαργαρίτα Τυδώρ
- Ιάκωβος Ε΄ της Σκωτίας
- Μαρία Α΄ της Σκωτίας, Οίκος Στιούαρτ
- Ιάκωβος ΣΤ΄ της Σκωτίας
- Ελισάβετ Στιούαρτ, Βασίλισσα της Βοημίας
- Σοφία του Ανόβερου, Οίκος Βίττελσμπαχ-Παλατινάτου
- Γεώργιος Α΄ της Βρετανίας, Οίκος Γουέλφων-Αννοβέρου
- Σοφία Δωροθέα του Ανόβερου, Οίκος Γουέλφων-Αννοβέρου
- Σοφία Δωροθέα της Πρωσίας, Οίκος Χοεντσόλερν
- Φρειδερίκη του Βρανδεμβούργου-Σβετ, Οίκος Χοεντσόλερν
- Σοφία Δωροθέα της Βυρτεμβέργης (Μαρία Φεοντόροβνα)
- Αλέξανδρος Α΄ της Ρωσίας, Νικόλαος Α΄ της Ρωσίας
- Να μη συγχέεται ο κύριος κλάδος του Οίκου των Όλντενμπουργκ, των βασ. της Δανίας που κατείχαν αρχικά την κομητεία Όλντενμπουργκ, με τον πλάγιο κλάδο των Γκόττορπ που απέκτησαν μετά την κομητεία, αναβαθμισμένη σε μεγάλο δουκάτο.
- Στη Σουηδία περιλαμβάνεται και η Φινλανδία (ως το 1809)
- Από το 1762 τα μέλη του κύριου κλάδου των Γκόττορπ φέρουν το επώνυμο Γκόττορπ-Ρομάνοφ (Ρομανώφ).