Οικονομικός φιλελευθερισμός
From Wikipedia, the free encyclopedia
Οικονομικός φιλελευθερισμός είναι η ιδεολογική αντίληψη σύμφωνα με την οποία η οργάνωση της οικονομίας γίνεται με βάση το άτομο, ότι δηλαδή κατά το δυνατόν οι περισσότερες αποφάσεις λαμβάνονται από άτομα και όχι από συλλογικούς θεσμούς ή οργανώσεις[1]. Περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα διαφορετικών οικονομικών πολιτικών αλλά πάντα έχει ως θεμελιώδη χαρακτηριστικά την στήριξη στην οικονομία της αγοράς και την ατομική ιδιοκτησία στα μέσα παραγωγής. Αν και ο οικονομικός φιλελευθερισμός μπορεί να υποστηρίξει ως έναν βαθμό κρατικές ρυθμίσεις, έχει γενικώς την τάση να αντιτάσσεται στις παρεμβάσεις του κράτους στην ελεύθερη αγορά όταν αυτές υποσκάπτουν το ελεύθερο εμπόριο και τον ανοιχτό ανταγωνισμό. Ωστόσο ο οικονομικός φιλελευθερισμός μπορεί να δεχτεί κρατικές παρεμβάσεις προκειμένου να αρθούν ιδιωτικά μονοπώλια καθότι περιορίζουν τη δυνατότητα ορισμένων ατόμων να λαμβάνουν αποφάσεις. Ενώ ο οικονομικός φιλελευθερισμός υποστηρίζει ότι οι αγορές θα πρέπει να είναι απελευθερωμένες από το κράτος, πιστεύει ότι το κράτος νομιμοποιείται να διαδραματίζει ουσιαστικό ρόλο στην παροχή δημοσίων αγαθών[2].
Ο οικονομικός φιλελευθερισμός συχνά συνδέεται με τη στήριξη στις ελεύθερες αγορές και στην ατομική ιδιοκτησία των κεφαλαιουχικών αγαθών, ενώ συχνά αντιπαραβάλλεται με παρεμφερή ιδεολογικά ρεύματα όπως ο σοσιαλφιλελευθερισμός και η σοσιαλδημοκρατία, τα οποία υποστηρίζουν εναλλακτικές εκδοχές του καπιταλισμού όπως ο κοινωνικός καπιταλισμός, ο κρατικός καπιταλισμός ή η μικτή οικονομία. Ο οικονομικός φιλελευθερισμός αντιτάσσεται επίσης στον προστατευτισμό στηρίζοντας το ελεύθερο εμπόριο και τις ανοιχτές αγορές. Ιστορικά, ο οικονομικός φιλελευθερισμός αναπτύχθηκε ως απάντηση στον μερκαντιλισμό και τον φεουδαλισμό. Σήμερα ο οικονομικός φιλελευθερισμός εναντιώνεται σε μη καπιταλιστικά οικονομικά ρεύματα όπως ο σοσιαλισμός και οι κεντρικά σχεδιασμένες οικονομίες[3].