Πανελλήνιες εξετάσεις
θεσμός του ελληνικού κράτους / From Wikipedia, the free encyclopedia
Οι Πανελλήνιες εξετάσεις (επίσημα αναφερόμενες ως Πανελλαδικές εξετάσεις) είναι θεσμός του ελληνικού κράτους για την εισαγωγή των μαθητών του Λυκείου στα ΑΕΙ της χώρας. Ως θεσμός, εισήχθη το 1964, με το Βασιλικό Διάταγμα 378/1964 (ΦΕΚ 111), επί κυβέρνησης Γεώργιου Παπανδρέου. Δικαίωμα συμμετοχής έχουν οι έχοντες ενδεικτικό Β' Τάξης πάσης φύσεως Λυκείου και απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Λαμβάνουν χώρα στο τέλος της σχολικής χρονιάς, μεταξύ Μαΐου και Ιουνίου, κάθε χρόνο για τους μαθητές της Γ' Λυκείου και οργανώνονται από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων. Τα θέματα είναι κοινά για όλους τους υποψηφίους που μετέχουν της διαδικασίας. Τα θέματα μεταδίδονται κεντρικά από το υπουργείο Παιδείας προς όλα τα εξεταστικά κέντρα. Τα αποτελέσματα εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση ανακοινώνονται συνήθως τέλη Αυγούστου, με εξαίρεση το 2022 που ανακοινώθηκαν στις 28 Ιουλίου.
Οι Πανελλήνιες Εξετάσεις χαρακτηρίζονται ως το πιο αδιάβλητο σύστημα εισαγωγής.[εκκρεμεί παραπομπή] Τα θέματα των εξετάσεων αποφασίζονται με άκρα μυστικότητα σε ειδικό χώρο του Υπουργείου Παιδείας, την ημέρα πριν την εξέταση, με σκοπό την αποφυγή διαρροής θεμάτων.[1] Σύμφωνα με το υπουργείο, ο θεσμός κοστίζει κάθε χρόνο περίπου 13 εκατομμύρια ευρώ.[2]
Πρόκειται για μια εξεταστική διαδικασία, που αν και κάθε μαθητής ή οποιοσδήποτε με απολυτήριο λυκείου μπορεί να συμμετάσχει όσες φορές θέλει, έχει μεγάλο ψυχολογικό αντίκτυπο για κάθε μαθητή. Οι περισσότεροι μαθητές καταφεύγουν στα φροντιστήρια[3] ή στα ιδιαίτερα μαθήματα με σκοπό την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος, φαινόμενο που συμβαίνει μαζικά ακόμη και στις οικογένειες με μειωμένα εισοδήματα. Παράλληλα, οι μετεξεταστικές διαδικασίες, όπως οι ημέρες πριν την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων, η ανακοίνωση των βάσεων και η επείγουσα εύρεση σπιτιού για όσους εισαχθούν σε πανεπιστήμιο άλλης πόλης, αποτελούν αγχώδεις διαδικασίες για τους μαθητές και τους γονείς τους.[4] Οι πανελλήνιες εξετάσεις αποτελούν μια εξαιρετικά ψυχοφθόρο διαδικασία για τους μαθητές, λόγω της μεγάλης ύλης που πρέπει να γνωρίζει ο μαθητής προκειμένου να συμμετάσχει πετυχημένα στις εξετάσεις, αλλά και της κυρίαρχης κοινωνικής άποψης που επικρατεί, διαχρονικά, για την μεγάλη σημασία που έχουν οι εξετάσεις για τη ζωή του κάθε μαθητή. Μάλιστα, έχουν αναφερθεί συχνά ακόμη και κρίσεις πανικού σε μαθητές λόγω των εξετάσεων,[5] αϋπνίες για καιρό πριν τις εξετάσεις,[6] ακόμη και αυτοκτονίες καθοδόν προς τις εξετάσεις[7] ή μετά από ανεπιτυχή αποτελέσματα, ή συχνά και εξαφανίσεις ανεπιτυχόντων από τα σπίτια τους (τα δύο τελευταία, λόγω βίαιης αντίδρασης των γονιών τους στο ανεπιτυχές αποτέλεσμα). Η ύλη θεωρείται σαν αιτία για την αποστροφή μαθητών από διάφορα μαθήματα όπως η Ιστορία. Τέλος, ενδεικτικό της σημασίας των Πανελληνίων εξετάσεων στην Ελλάδα είναι ότι κάθε προσωπική ιστορία επιτυχόντα καλύπτεται εκτεταμένα από τα Μέσα ενημέρωσης, τοπικά και εθνικά, σε βαθμό μάλιστα που αριστούχοι επιτυχόντες έχουν προσκληθεί ακόμη και στο δείπνο που γίνεται κάθε Ιούλιο για τον ετήσιο εορτασμό για την αποκατάσταση της δημοκρατίας το 1974, στο Προεδρικό Μέγαρο.[8]