Παρίσι

Το Παρίσι (γαλλικά: Paris, ΔΦΑ [paˈʁi]), γνωστό και ως η Πόλη του φωτός (Ville lumière), Ιλ ντε Φρανς (Île-de-France) και μία από τις ιστορικότερες πόλεις της Ευρώπης. Το Παρίσι περιλαμβάνει την πόλη του Παρισιού και τα περίχωρα και βρίσκεται σε ένα λεκανοπέδιο. Διοικητικά χωρίζεται σε είκοσι δημοτικά διαμερίσματα. Ο πληθυσμός της πόλης του Παρισιού ανέρχεται σε 2.187.526 (2017)^[6] και ο συνολικός πληθυσμός της μητροπολιτικής περιοχής σε 12.628.266 κατοίκους^[7] και είναι έτσι μία από τις μεγαλύτερες πόλεις της Ευρώπης και του κόσμου. Επιπλέον είναι η πολιτιστική και οικονομική πρωτεύουσα της Γαλλίας, το σημαντικότερο κομβικό σημείο της και έδρα πολλών διεθνών οργανισμών, όπως της UNESCO.

Παρίσι
Ο Πύργος του Άιφελ (σε πρώτο πλάνο) και οι ουρανοξύστες της Λα Ντεφάνς (σε δεύτερο πλάνο) κυριαρχούν στο Παρίσι και τα δυτικά του προάστια.
Σημαία Σφραγίδα Έμβλημα
Διοίκηση
Χώρα	Γαλλία[1][2]
Διοικητική υπαγωγή	Μητρόπολη του Μείζονος Παρισιού, Ιλ-ντε-Φρανς, Βασίλειο της Γαλλίας και διαμέρισμα του Παρισιού
• Δήμαρχος του Παρισιού	Ανν Ινταλγκό (από 2014)
Ταχυδρομικός κώδικας	75116, 75001, 75002, 75003, 75004, 75005, 75006, 75007, 75008, 75009, 75010, 75011, 75012, 75013, 75014, 75015, 75016, 75017, 75018, 75019, 75020 και 75000
Κωδικός Κοινότητας	75056
Πληθυσμός	2.145.906 (1  Ιανουαρίου 2020)[3]
Έκταση	105,4 km²[4]
Υψόμετρο	28 μέτρα, 27 μέτρα[5] και 127 μέτρα[5]
Ζώνη ώρας	UTC+01:00 (επίσημη ώρα) UTC+02:00 (θερινή ώρα)
Παρίσι
Ιστότοπος	https://www.paris.fr
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Γεωγραφία

Γεωγραφική θέση

Το Παρίσι είναι κτισμένο στο κέντρο του λεκανοπεδίου του Παρισιού, κατά μέσο όρο 65 μέτρα πάνω από τη στάθμη της θάλασσας. Η πόλη του Παρισιού περιβάλλεται από μεγάλα δάση που προσφέρουν ανάσα δροσιάς και ανάπαυσης στους Παριζιάνους. Η έκταση της πόλης φτάνει τα 105,4 τετραγωνικά χιλιόμετρα, ενώ ολόκληρη η μητροπολιτική περιοχή ξεπερνά τα 14.518 τετραγωνικά χιλιόμετρα.

Σηκουάνας

Ο Σηκουάνας ποταμός (γαλλ. la Seine) συνδέει το Παρίσι με το εσωτερικό της Γαλλίας, και πιο συγκεκριμένα με τη Βουργουνδία και με τη Μάγχη. Έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην ανάπτυξη και εξέλιξη της πόλης. Χωρίζει το Παρίσι σε δύο άνισες όχθες, στη δεξιά όχθη (rive droite), όπου κυριαρχούν οι επιχειρήσεις και τα χρηματιστήρια, και τη νότια, την αριστερή όχθη (rive gauche), όπου είναι ο παραδοσιακός τόπος διαμονής διανοουμένων και καλλιτεχνών.

Νησιά

Το Ιλ ντε λα Σιτέ (Île de la Cité) είναι μικρό νησάκι στον Σηκουάνα, στην καρδιά του Παρισιού. Κατοικήθηκε για πρώτη φορά στην αρχαιότητα και είναι, έτσι, το αρχαιότερο σημείο του Παρισιού. Ακριβώς δίπλα στο Ιλ ντε λα Σιτέ βρίσκεται το Ιλ Σαιν Λουί (Île Saint-Louis). Υπάρχει επίσης το μικρό τεχνητό νησάκι Ιλ-ω-Σίνι που δημιουργήθηκε το 1825.

Πληθυσμός

Ο πληθυσμός της πόλης ανέρχεται στους 2.187.526 (2017) κατοίκους^[6], ενώ μαζί με τα περίχωρα και τις γύρω κοινότητες, τη μητροπολιτική περιοχή δηλαδή, αγγίζει τους 12.628.266 κατοίκους περίπου^[7], που την καθιστούν ως μια από τις μεγαλύτερες πληθυσμιακά πόλεις στην Ευρώπη. Η παγκόσμια κατάταξη το φέρνει στην 23η θέση ^{[εκκρεμεί παραπομπή]}.

Γεωπολιτική σημασία

Ο πύργος του Άιφελ

Το Παρίσι σαν ευρύτερη μητροπολιτική περιοχή συγκεντρώνει Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (Α.Ε.Π.) μεγαλύτερο από ολόκληρη την Αυστραλία. Είναι το μεγαλύτερο οικονομικό κέντρο μαζί με το Λονδίνο στην Ευρώπη και συγκεντρώνει το 30% των επιχειρηματιών ολόκληρης της χώρας. Στο Παρίσι εδρεύουν το 40% των επιχειρήσεων της Γαλλίας, καθώς και η μεγαλύτερη επιχειρηματική περιοχή της Ευρώπης, η οποία είναι το προάστιο «Λα Ντεφάνς», ενώ στο Παρίσι ευρίσκεται και το δεύτερο μεγαλύτερο σε μέγεθος χρηματιστήριο της Ευρώπης, το «Euronext».

Τουρισμός

Το Παρίσι προσελκύει κάθε χρόνο εκατομμύρια τουρίστες ^[8] από όλον τον κόσμο που έρχονται να θαυμάσουν την αρχιτεκτονική της πόλης, τα μνημεία της αλλά και τα πλούσια σε εκθέματα μουσεία του. Ένα σημαντικό κομμάτι της πόλης είναι ο ποταμός Σηκουάνας ο οποίος χωρίζει την πόλη σε δύο μέρη, την αριστερή και τη δεξιά όχθη. Σημαντικότερα αξιοθέατα είναι ο Πύργος του Άιφελ, η Αψίδα του Θριάμβου, η Σακρέ Κερ στη Μονμάρτρη, η Παναγία των Παρισίων, το μνημείο της Βαστίλλης, η Πλατεία Βαντόμ, η Πλας ντε Βοζ, τα μουσεία του Λούβρου, του Ορσέ, του Πικάσο, το μουσείο του Ροντέν, το Μπωμπούρ με εκθέματα σύγχρονης τέχνης, το πανεπιστήμιο της Σορβόνης, καθώς και το παλάτι των Βερσαλλιών λίγα χιλιόμετρα έξω από το Παρίσι όπως επίσης και η Eurodisney.

Ιστορία

Δείτε επίσης: Χρονολόγιο της ιστορίας του Παρισιού

Αρχαιότητα

Η πόλη του Παρισιού εξελίχθηκε από έναν κελτικό οικισμό, στα μέσα του 3ου αιώνα προ Χριστού πάνω στο νησί που βρίσκεται το σημερινό κέντρο της μεγαλούπολης, στον ποταμό Σηκουάνα. Το 52 π.Χ ο οικισμός κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους. Τότε το Παρίσι ονομαζόταν Λουτέτια. Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής αυτοκρατορίας ο οικισμός μεγάλωσε σημαντικά και επεκτάθηκε και στην αριστερή όχθη του ποταμού Σηκουάνα. Εκεί δημιουργήθηκαν αμφιθέατρο, λουτρά και ένας χώρος συγκέντρωσης (Forum). Η πρώτη φορά που αναφέρεται στην ιστορία η πόλη των Παρισίων είναι από τον Ιούλιο Καίσαρα, στο έργο του Απομνημονεύματα περί του Γαλατικού πολέμου. Εκεί την αναφέρει ως Λουτετία και τη φυλή που κατοικεί εκεί, ως Παρίσιους.

• 
  Νόμισμα των Παρισίων, τύπου Φιλίππειου, 2ος αιώνας π.Χ.

Τον 3ο αιώνα μ.Χ μερικοί ιεραπόστολοι έφεραν τον χριστιανισμό για πρώτη φορά στο Παρίσι. Ο άγιος Διονύσιος (Σαιν Ντενί) του Παρισιού έγινε, το 250 μ.Χ, ο πρώτος επίσκοπος του Παρισιού. Αργότερα, όμως, κατά τη διάρκεια των διωγμών του αυτοκράτορα Δεκίου, αποκεφαλίστηκε στον λόφο της Μονμάρτρης. Στο μέρος όπου ετάφη ιδρύθηκε, τον 7ο αιώνα, η Βασιλική του Αγίου Διονυσίου (Saint Denis), η οποία χρησίμευε από τότε ως χώρος ταφής των Γάλλων βασιλέων. Το 360 η πόλη μετονομάστηκε οριστικά σε Παρίσι. Το 486 η ρωμαϊκή κυριαρχία έλαβε τέλος στο Παρίσι και στη Βόρεια Γαλλία, καθώς τα στρατεύματα των Μεροβιγγείων κατέλαβαν την πόλη. Ο βασιλιάς Χλωδοβίκος (Κλόβις Α΄) έγινε, το 481, ο πρώτος βασιλιάς του Φραγκικού βασιλείου.

Μεσαίωνας

Το 508 το Παρίσι έγινε πρωτεύουσα του κράτους των Φράγκων. Το 586 μια μεγάλη πυρκαγιά κατέστρεψε την πόλη ολοσχερώς. Ο πολύ σκληρός χειμώνας 763/764 - ο ποταμός Σηκουάνας πάγωσε ως τον πυθμένα - ήταν η αιτία του λιμού στο Παρίσι, ενώ πολλοί άνθρωποι πέθαναν από το κρύο. Η πόλη έχασε τη σημασία της και, το 794, ο Κάρολος ο Μέγας έκανε το Άαχεν πρωτεύουσα της αυτοκρατορίας. Τον 9ο αιώνα το Παρίσι δέχτηκε αλλεπάλληλες επιθέσεις των Βίκινγκς. Παρ' όλες τις πολύμηνες επιθέσεις των Βίκινγκς, και μετά από σκληρές μάχες και πολλά θύματα, και, αφού μεγάλο μέρος της πόλης είχε καεί, οι Βίκινγκς δεν ξαναεπιτέθηκαν στο Παρίσι. Το 987 ο Ούγος των Καπετιδών (Ούγος Καπέτος) έγινε βασιλιάς, έκανε το Παρίσι πρωτεύουσα της Γαλλίας και ίδρυσε τη δυναστεία των Καπετιδών που διήρκεσε μέχρι το 1328.

Το 1163 άρχισε η οικοδόμηση της Παναγίας των Παρισίων και γύρω από την πόλη κατασκευάστηκαν προστατευτικά τείχη. Το 1181 έγινε η πρώτη δημόσια αγορά. Κατά τη διάρκεια του 13ου αιώνα υπήρξαν πολλές φυσικές καταστροφές στο Παρίσι, όπως παγωνιές και πλημμύρες. Το 1210 άρχισε να χτίζεται και το Λούβρο. Κατά τη διάρκεια του Μεσαίωνα το Παρίσι ήταν χωρισμένο στη δεξιά όχθη, όπου κυριαρχούσε η πολιτική, η οικονομία και η θρησκεία, και στην αριστερή όχθη (rive gauche), όπου κυριαρχούσε το προπύργιο των διανοούμενων. Εκεί ιδρύθηκε, το 1257, το Πανεπιστήμιο της Σορβόνης.

Μεταρρύθμιση

Στις αρχές του 16ου αιώνα πέθαναν πολλοί κάτοικοι της πόλης από χολέρα και άλλες μολυσματικές ασθένειες. Κάτω από τη βασιλεία του Φραγκίσκου Α΄ (1514-1547) αναπτύχθηκε η τέχνη και ο πολιτισμός. Αγόρασε πολλά έργα τέχνης του Τιτσιάνο, του Μιχαήλ Αγγέλου και του Ραφαήλ, θέτοντας τις βάσεις για τη βασιλική συλλογή πινάκων ζωγραφικής. Επίσης προεξέτεινε το Ανάκτορο Φονταινεμπλώ (τότε ήταν φρούριο), ίδρυσε το Κολλέγιο της Γαλλίας (Collège de France), ένα πανεπιστήμιο το οποίο υπάρχει μέχρι σήμερα, και εκεί διδάσκονταν Ελληνικά, Λατινικά και Εβραϊκά.

Κατά τη διάρκεια των πολέμων των Ουγενότων από το 1562 μέχρι το 1598 το Παρίσι έμεινε σε καθολική ιδιοκτησία. Κατά τη νύχτα του Αγίου Βαρθολομαίου, 24 Αυγούστου 1572, δολοφονήθηκαν 3000 με 10000 Ουγενότοι στο Παρίσι. Το 1598 με το Έδικτο της Νάντης οι πόλεμοι των Ουγενότων τερματίστηκαν.

Υπό τον Λουδοβίκο ΙΓ΄ η οικονομία της πόλης άρχισε να βελτιώνεται. Ίδρυσε τρία τμήματα του Παρισιού, τα οποία υπάρχουν ως σήμερα. Το Ανάκτορο του Λουξεμβούργου (Palais de Luxembοurg) και το Βασιλικό Ανάκτορο (Palais Royal) χτίστηκαν εκείνη την περίοδο. Το βασιλικό τυπογραφείο (1620), ο Βοτανικός Κήπος (1626) και η Γαλλική Ακαδημία (1635) ενδυνάμωσαν την πολιτιστική σημασία της πρωτεύουσας.

Σύγχρονο Παρίσι

Κατά τη διάρκεια του 19ου και 20ού αιώνα, το Παρίσι φιλοξένησε συχνά την Παγκόσμια Έκθεση, που σημαδεύει έντονα την πρωτεύουσα. Ο Πύργος του Άιφελ εγκαινιάστηκε για την Έκθεση του 1889 (εκατό χρόνια της Γαλλικής Επανάστασης), το μετρό γι' αυτή του 1900. Ο γερμανικός στρατός κατέλαβε το Παρίσι κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου από το 1940 έως το 1944. Στις 25 Αυγούστου 1944 η άφιξη του δεύτερου τάγματος τεθωρακισμένων του στρατηγού Λεκλέρ σήμανε και το τέλος της κατάληψης της πρωτεύουσας, χωρίς να σημειωθούν παραπάνω ζημιές, καθώς ο στρατηγός Ντίτριχ φον Χόλτιτς (Dietrich von Choltitz), Στρατιωτικός Διοικητής της πόλης, δεν υπάκουσε στις διαταγές του Χίτλερ, που απαιτούσε την καταστροφή του Παρισιού.^[9]

Πανοραμική θέα του σύγχρονου Παρισιού από τον πύργο του Άιφελ, και σε σύνθετη φωτογραφία 360 μοιρών

Το Παρίσι οργάνωσε τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1900 και του 1924. Ήταν, επίσης, υποψήφια πόλη το 1992, το 2008 και για τους Αγώνες του 2012, που κερδήθηκαν τελικά από τις πόλεις της Βαρκελώνης, του Πεκίνου και του Λονδίνου αντίστοιχα. Τελικά το Παρίσι ανέλαβε να διοργανώσει τους θερινούς Ολυμπιακούς αγώνες του 2024.

Στις 13 Νοεμβρίου 2015 η πόλη δέχτηκε τρομοκρατικές επιθέσεις από βομβιστές του Ισλαμικού Κράτους.^[10]

Πολιτισμός και αξιοθέατα

Η γαλλική πρωτεύουσα έχει μεγάλο αριθμό ιστορικών και θρησκευτικών κτηρίων, μουσείων, πάρκων και θεάτρων. Στο Παρίσι βρίσκονται περίπου 160 μουσεία, 200 μόνιμες εκθέσεις τέχνης (γκαλερί), 100 θέατρα, 600 κινηματογράφοι. Η προσφορά σε πολιτιστικές εκδηλώσεις περιλαμβάνει κονσέρτα, εκθέσεις, φεστιβάλ μουσικής και κινηματογράφου, επιδείξεις μόδας αλλά και αθλητικές εκδηλώσεις. Το Ανάκτορο Φονταινεμπλώ (Fontainebleau) μπήκε, το 1979, στον κατάλογο της UNESCO ως μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς και το ίδιο συνέβη με το παλάτι των Βερσαλλιών το 1981 και την όχθη του ποταμού Σηκουάνα το 1991.

Θέατρο

Τα μεγαλύτερα θέατρα της χώρας βρίσκονται στο Παρίσι. Η Κομεντί Φρανσαίζ είναι το εθνικό θέατρο με κλασσικό περιεχόμενο κυρίως. Ιδρύθηκε το 1680 και εκεί παίζονται κατεξοχήν τα έργα του Μολιέρου. Υπάρχει, επίσης, και η Όπερα του Παρισιού, η οποία ιδρύθηκε το 1875, καθώς και το θέατρο των Ηλυσίων Πεδίων.

Μουσεία

Δείτε επίσης Μουσεία της Πόλης του Παρισιού

Το μουσείο του Λούβρου

Το Παρίσι βρίθει μουσείων και εκθεσιακών χώρων που καλύπτουν πληθώρα θεμάτων και ιστορικών περιόδων. Επιχειρώντας μία αναφορά στα πιο σημαντικά:

• Το παγκοσμίως γνωστό μουσείο του Λούβρου, το οποίο άνοιξε τις πύλες του το 1793, περιλαμβάνει πάνω από 30.000 εκθέματα, από την αρχαιότητα μέχρι τον 19ο αιώνα. Πριν γίνει μουσείο ήταν βασιλική κατοικία και σήμερα είναι το μεγαλύτερο μουσείο του κόσμου. Βρίσκεται ακριβώς στο κέντρο του Παρισιού.
• Το Μουσείο Ορσέ (Musée d'Orsay), παλαιός σιδηροδρομικός σταθμός που ανακατασκευάστηκε το 1986 για να στεγάσει αντικείμενα γαλλικής τέχνης της χρονικής περιόδου 1848 - 1914, φιλοξενεί μία πλούσια συλλογή ιμπρεσιονιστικών έργων, καθώς και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες προσωρινές εκθέσεις.
• Το κέντρο Ζωρζ Πομπιντού (Georges Pompidou) ή Μπωμπούρ (Beaubourg) ή Εθνικό κέντρο Τέχνης και Πολιτισμού, γνωστό για τη νεωτεριστική αρχιτεκτονική του, κτίσθηκε το 1977 και στεγάζει σύγχρονα έργα τέχνης.
• Το Γκραν Παλέ (Grand Palais), άνοιξε στην παγκόσμια Έκθεση το 1900. Μέσα στο μουσείο βρίσκονται κυρίως πίνακες ζωγραφικής. Δίπλα, αλλά ενσωματωμένο στο μουσείο, βρίσκεται ένα δεύτερο Μουσείο, αυτό της Φυσικής Ιστορίας.
• Το μουσείο του Πάμπλο Πικάσο είναι αφιερωμένο, όπως το λέει και ο τίτλος του, στον μεγάλο Ισπανό ζωγράφο. Εκτίθενται περίπου 250 έργα του Πικάσο, πίνακες αλλά και γλυπτά.
• Το πάρκο της Βιλέτ, στο οποίο βρίσκονται τα μουσεία της Πόλης της μουσικής και της Πόλης των επιστημών και βιομηχανίας με την τεραστίων διαστάσεων κινηματογραφική αίθουσα Ζεόντ (οθόνη 1.000 μ²).
• Το μουσείο Ροντέν, με τον συμπαθέστατο κήπο, που φιλοξενεί έργα του διάσημου γλύπτη.
• Το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης της πόλης του Παρισιού, όπου φιλοξενούνται έργα των Πωλ Σεζάν, Πάμπλο Πικάσο και άλλων σύγχρονων δημιουργών.
• Το Μουσείο της Όπερας, το Palais Garnier που κατασκευάστηκε από το Ναπολέοντα Γ΄.
• Το Μουσείο Τεχνών και επιτηδευμάτων (Musée des Arts et Metiers).
• Το Στρατιωτικό μουσείο στο Μέγαρο των Απομάχων

Δρόμοι και κτήρια

Η αψίδα του Θριάμβου

Η λεωφόρος των Ηλυσίων Πεδίων (Avenue des Champs-Élysées) είναι πιθανόν η πιο διάσημη λεωφόρος του κόσμου. Το πλάτος της φτάνει τα 71 μέτρα και το μήκος της τα 2 χιλιόμετρα, ξεκινά από την πλατεία Κονκόρντ (Place de la Concorde) και τερματίζει στην περιοχή της πλατείας Σαρλ ντε Γκωλ, όπου και η Αψίδα του Θριάμβου.

Ο Πύργος του Άιφελ είναι το ορόσημο της πόλης και η ψηλότερη κατασκευή της, με ύψος 324 μ. (μαζί με την κεραία).^[11] Οι εργασίες κατασκευής ξεκίνησαν το 1887 και ολοκληρώθηκαν το 1889. Στην αρχή είχε σχεδιαστεί για προσωρινή μόνο χρήση για την παγκόσμια έκθεση του 1889 αλλά ο τεράστιος και εκκεντρικός Πύργος εντυπωσίασε τόσο πολύ ώστε αποτελεί σήμερα σύμβολο τόσο του Παρισιού όσο και της Γαλλίας. Δέχεται πάνω από 6.000.000 επισκέπτες ετησίως, ενώ το 2002 συμπλήρωσε συνολικά 200.000.000 επισκέπτες από τότε που κατασκευάστηκε.

Η Αψίδα του Θριάμβου (Arc de Triomphe), με ύψος 50 μ. και μήκος 45 μ., κατασκευάσθηκε με εντολή του Ναπολέοντα Α΄. Οι εργασίες ξεκίνησαν το 1806 και η Αψίδα εγκαινιάστηκε το 1836 από τον βασιλιά της Γαλλίας Λουί Φιλίπ.^[12]

Η Σορβόννη είναι το αρχαιότερο πανεπιστήμιο βόρεια των Άλπεων. Ιδρύθηκε τον 13ο αιώνα.

Το Καφέ Λε Ντε Μαγκό αποτελεί επίσης γνωστό ορόσημο του Παρισιού.

Τουρισμός

Στο Παρίσι υπάρχουν πάνω από 10.000 εστιατόρια. Το Μουλέν Ρουζ (Moulin Rouge) χτίστηκε το 1889. Το όνομα του καμπαρέ αυτού σημαίνει «Κόκκινος Μύλος», που είναι και το σήμα κατατεθέν του.

Εκκλησίες

Η Παναγία των Παρισίων

• Ο καθεδρικός ναός της Παναγίας των Παρισίων (Notre Dame de Paris) είναι ένας από τους αρχαιότερους καθεδρικούς ναούς της Ευρώπης. Άρχισε να κτίζεται το 1163 και ολοκληρώθηκε το 1345. Οι δύο πύργοι του έχουν ύψος 69 μέτρα καθένας, ενώ το μήκος όλης της εκκλησίας φτάνει τα 130 μέτρα και το πλάτος της τα 45 μέτρα. Συνολικά έχει χωρητικότητα 9.000 ατόμων. Στις 15 Απριλίου 2019 ξέσπασε πυρκαγιά, έπειτα από εργασίες συντήρησης, στην οροφή της εκκλησίας. Η πυρκαγιά κατέστησε τον καθεδρικό ναό μη επισκέψιμο λόγω των επισκευών που συνεχίζονται.
• Η εκκλησία του Αγίου Σουλπικίου (Saint Sulpice). Η σημερινή εκκλησία άρχισε να χτίζεται το 1649 και ολοκληρώθηκε τον 18ο αιώνα.
• Η βασιλική της Ιερής Καρδιάς (Basilique de Sacré-Coeur) είναι ρωμαιοκαθολική εκκλησία στον λόφο της Μονμάρτρης, στο υψηλότερο σημείο της πόλης. Άρχισε να χτίζεται το 1876 και ολοκληρώθηκε το 1914.

Συγκοινωνία

Η πόλη διαθέτει πυκνό δίκτυο μετρό, το οποίο συνδέεται με προαστιακά δίκτυα (RER) και περιφερειακά δίκτυα (Urbaine). Διαθέτει, επίσης, σιδηροδρομική σύνδεση με όλες σχεδόν τις πόλεις της χώρας. Περιβάλλεται από πυκνό δίκτυο αυτοκινητοδρόμων, οι οποίοι τη συνδέουν με κάθε σημείο της επικράτειας. Διαθέτει, επίσης, δύο διεθνή αεροδρόμια, το παλαιότερο Ορλί (Paris Orly),^[13] στα νότια της πόλης, και το νεότερο Διεθνές Αεροδρόμιο Παρισιού Σαρλ ντε Γκωλ (Paris Charles de Gaulle) στα βόρεια, το δεύτερο πιο πολυσύχναστο αεροδρόμιο της Ευρώπης.^[14] Το παλαιότερο αεροδρόμιο του Μπουρζέ (Le Bourget) δεν χρησιμοποιείται πλέον από αεροπορικές εταιρείες.

Χώροι πράσινου

Το Παρίσι, όπως και το Λονδίνο, είναι μια ευρωπαϊκή μεγαλούπολη με πολλούς πράσινους χώρους: πάρκα, κήποι, δάση στολίζουν την ατμόσφαιρα της γαλλικής πρωτεύουσας. Οι μεγαλύτεροι χώροι πρασίνου είναι το δάσος της Βενσέν και το δάσος της Βουλώνης, τα οποία καλύπτουν μια έκταση περίπου 10 τετρ. χλμ. και 8,5 τετρ. χλμ. και βρίσκονται στο νοτιοανατολικό και δυτικό άκρο του Παρισιού αντιστοίχως. Και τα δυο δάση περιλαμβάνουν ιππόδρομο, νησάκια, λίμνες, κήπους και άλλους πόλους έλξης, για παράδειγμα το ζωολογικό κήπο της Βενσέν (Vincennes) ή το μουσείο επιστημών Exploradome στη Βουλώνη.

• 
  Πάρκο Μονσώ – Λίμνη στο Δάσος της Βανσέν – Άποψη του πάρκου των Μπυτ-Σωμόν

Άλλοι σημαντικοί χώροι πρασίνου είναι οι φημισμένοι κήποι του Λουξεμβούργου (Jardins du Luxembourg), που περιλαμβάνουν και το Ανάκτορο του Λουξεμβούργου, ο Βοτανικός κήπος Jardin des Plantes, με διάφορα μουσεία (Μουσείο Φυσικής Ιστορίας) και θερμοκήπια και με έναν από τους πιο παλαιούς ζωολογικούς κήπους στον κόσμο (Ménagerie du Jardin des Plantes, έτος έναρξης λειτουργίας το 1794 ^[15]), η περιοχή Tuileries, με το Ανάκτορο του Κεραμεικού, το πάρκο των Μπυτ-Σωμόν, το οποίο περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, μια μικρή σπηλιά, το πάρκο της Βιλέτ με την περίφημη Πόλη των Επιστημών και της Βιομηχανίας, το πάρκο Μονσώ, το πάρκο Μονσουρί και πολλοί άλλοι χώροι πρασίνου.

• 
  Μονοπάτι στο δάσος του Μεντόν και άποψη πάρκου στο κοντινό προάστιο Μαιζόν-Αλφόρ

Ωστόσο και εκτός του Δήμου του Παρισιού (Ville de Paris), στην ευρύτερη περιοχή της πόλης (région parisienne) συναντά κανείς αξιόλογους και μεγάλους χώρους πρασίνου: το δάσος τoυ Μεντόν (forêt de Meudon), με έκταση 1.100 εκτάρια (11.000 στρέμματα),^[16] απέχει περίπου 6 χλμ. νοτιοδυτικά του Παρισιού και στεγάζει άγρια πανίδα, όπως αλεπούδες και αγριογούρουνα. Σε αυτό υπάρχει, επίσης, και το Αστεροσκοπείο της Meudon, ένα από τα πιο σημαντικά αστρονομικά κέντρα στον κόσμο.

Κλίμα

Φθινόπωρο στο Παρίσι

Το κλίμα του Παρισιού είναι εύκρατο μεσογειακό, δηλαδή έχει ήπιους, υγρούς χειμώνες, θερμά, ξηρά καλοκαίρια και αρκετές βροχοπτώσεις, και επηρεάζεται από το ρεύμα του Βορείου Ατλαντικού.^[17]Οι θερμοκρασίες γενικά κυμαίνονται από 15 έως 25 βαθμούς Κελσίου, και επικρατεί αρκετή ηλιοφάνεια σε όλη τη διάρκεια του χρόνου.^[18] Κάθε έτος ωστόσο, υπάρχουν ημέρες όπου η θερμοκρασία ανεβαίνει πάνω από τους 32 βαθμούς, ενώ το 2003, κατά το γενικότερο φαινόμενο του καύσωνα που εμφανίστηκε στην κεντρική Ευρώπη, η θερμοκρασία υπερέβη τους 30 βαθμούς συνεχόμενα για αρκετές εβδομάδες και προσέγγισε και τους 40 για λίγες ημέρες.^[19]

Κατά μέσο όρο η άνοιξη και το φθινόπωρο έχουν ήπιες θερμοκρασίες, ωστόσο εμφανίζονται και περίοδοι όπου ο καιρός θερμαίνει ή ψυχραίνει απότομα.^[20] Κατά τον χειμώνα η ηλιοφάνεια εμφανίζεται κατά αραιά διαστήματα, αλλά γενικά οι θερμοκρασίες διατηρούνται πάνω από τους 7 βαθμούς.^[21] Εμφανίζεται χιονόπτωση κάθε έτος, ωστόσο σπανίως είναι αρκετή ώστε να προκαλέσει στρώσεις χιονιού.^[22]

Η μεγαλύτερη καταγεγραμμένη θερμοκρασία στην πόλη ήταν 40,4 βαθμοί στις 28 Ιουλίου του 1947, και η χαμηλότερη -23,9 στις 10 Δεκεμβρίου του 1879.^[23]

Τα επίπεδα βροχόπτωσης κυμαίνονται στα 652 χιλιοστά, και υπάρχουν ελαφρές βροχοπτώσεις καθ'όλο το έτος, χωρίς να λείπουν και οι απότομες έντονες βροχοπτώσεις.

Κλιματικά δεδομένα Παρίσι (Parc Montsouris), 1981–2010
Μήνας	Ιαν	Φεβ	Μάρ	Απρ	Μάι	Ιούν	Ιούλ	Αύγ	Σεπ	Οκτ	Νοε	Δεκ	Έτος
Υψηλότερη Μέγιστη °C (°F)	16.1	21.4	25.7	30.2	34.8	37.6	40.4	39.5	36.2	28.4	21 (70)	17.1	40,4
Μέση Μέγιστη °C (°F)	7.2	8.3	12.2	15.6	19.6	22.7	25.2	25.0	21.1	16.3	10.8	7.5	16,0
Μέση Μηνιαία °C (°F)	5.0	5.6	8.8	11.5	15.3	18.3	20.6	20.4	16.9	13.0	8.3	5.5	12,5
Μέση Ελάχιστη °C (°F)	2.7	2.8	5.3	7.3	10.9	13.8	15.8	15.7	12.7	9.6	5.8	3.4	8,5
Χαμηλότερη Ελάχιστη °C (°F)	−14.6	−14.7	−9.1	−3.5	−0.1	3.1	6 (43)	6.3	1.8	−3.1	−14 (7)	−23.9	−23,9
Υετός mm (ίντσες)	53,7	43,7	48,5	53	65	54,6	63,1	43	54,7	59,7	51,9	58,7	649,6
Μέσες ημέρες κατακρημνίσεων	10.2	9.3	10.4	9.4	10.3	8.6	8	6.9	8.5	9.5	9.7	10.7	111,5
Μέσες μηνιαίες ώρες ηλιοφάνειας	62.5	79.2	128.9	166.0	193.8	202.1	212.2	212.2	167.9	117.8	67.7	51.4	1.661,7
Πηγή: Meteo France[24]

Έμβλημα και σημαία

• 
  Έμβλημα του Παρισιού
• 
  Σημαία του Παρισιού

Παραπομπές

1. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 585. Ανακτήθηκε στις 6  Αυγούστου 2018.
2. (Γερμανικά, Αγγλικά, Γαλλικά, Ισπανικά, Ιταλικά) archINFORM. 585. Ανακτήθηκε στις 14  Δεκεμβρίου 2018.
3. «Populations légales 2020» Εθνικό Ινστιτούτο Στατιστικής και Οικονομικών Μελετών. 29  Δεκεμβρίου 2022.
4. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2015.
5. répertoire géographique des communes. Institut national de l'information géographique et forestière. 2015. wxs-telechargement.ign.fr/83edtfdyqte031y0ra49d2e3/telechargement/inspire/RGC-2015-01$RGC2015/file/RGC2015.7z.
6. . «citypopulation.de/php/france-paris.php?cityid=75056».
7. . «insee.fr/fr/statistiques/2011101?geo=AU2010-001/Aire urbaine de Paris».
8. «Tourisme - Paris.fr». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2009.
9. Η ιστορία αυτής της ανυπακοής έχει καταγραφεί σε ταινία με τον τίτλο Κάψτε το Παρίσι (Is Paris burning?)
10. Σφαγή και τρόμος στο Παρίσι - 153 νεκροί σε 6 επιθέσεις, Το Θέμα, ανακτήθηκε στις 15/11/2015.
11. Carte d'identité de la Tour Eiffel
12. «Arc de triomphe - Centre des monuments nationaux». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Ιανουαρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2009.
13. Aéroports de Paris, Orly, CDG (Roissy), horaires & infos vols - Aéroports de Paris
14. «Paris Charles de Gaulle International Airport - CDG Airport Guide». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18 Μαρτίου 2009. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2009.
15. «Ménagerie du Jardin des Plantes». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Ιουνίου 2009. Ανακτήθηκε στις 3 Ιουνίου 2009.
16. «La forêt domaniale — Ville de Meudon». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 22 Ιουλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 28 Οκτωβρίου 2013.
17. «Climate». Paris.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Μαρτίου 2013. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2013.
18. Lawrence & Gondrand 2010, σελ. 309.
19. Goldstein 2005, σελ. 8.
20. «Climate». Parisinfo.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Νοεμβρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2013.
21. «Paris in the Winter». Goparisabout.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Μαΐου 2016. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2013.
22. «Weather in France». GoFrance.about.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2015. Ανακτήθηκε στις 29 Ιουνίου 2013.
23. «Géographie de la capitale – Le climat» (στα Γαλλικά). Institut National de la Statistique et des Études Économiques, Paris.fr. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3 Οκτωβρίου 2006. Ανακτήθηκε στις 24 Μαΐου 2006.
24. «Climatological Information for Paris, France». Meteo France. Αυγούστου 2011.

Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

• Εξάντας: Παρίσι 2005 (μέρος 1ο) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Εξάντας: Παρίσι 2005 (μέρος 2ο) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)
• Εξάντας: Παρίσι 2005 (μέρος 3ο) (Αρχείο ντοκιμαντέρ της ΕΡΤ)

Δείτε επίσης

• Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   Παρίσι

voyage logo

Στα Βικιταξίδια υπάρχουν ταξιδιωτικές οδηγίες για τoν προορισμό    Παρίσι

• Επίσημη ιστοσελίδα
• Παρίσι στο Curlie