Πεντάνιο
From Wikipedia, the free encyclopedia
Το (κανονικό) πεντάνιο[1] είναι οργανική χημική ένωση με μοριακό τύπο C5H12, αν και γράφεται συχνά με τον ημισυντακτικό τύπο CH3(CH2)3CH3. Ανήκει στην ομόλογη σειρά των αλκανίων, δηλαδή είναι άκυκλος κορεσμένος υδρογονάνθρακας. Ο όρος «πεντάνιο» μπορεί να αναφέρεται σε οποιοδήποτε από τα συνολικά τρία (3) ισομερή θέσης (δείτε παρακάτω), όπως και σε οποιοδήποτε μείγμα τους. Ωστόσο, αυστηρά σύμφωνα με την ονοματολογία κατά IUPAC (δείτε παρακάτω) ο όρος «πεντάνιο» αναφέρεται αποκλειστικά στο ισομερές του κανονικού πεντανίου, ενώ τα άλλα δύο (2) αναφέρονται ως μεθυλοβουτάνιο (ισοπεντάνιο) και διμεθυλοπροπάνιο (νεοπεντάνιο). Το κυκλοπεντάνιο δεν είναι ισομερές του πεντανίου, γιατί έχει μοριακό τύπο C5H10 αντί C5H12, αλλά ωστόσο η ονομασία του περιέχει τη λέξη «πεντάνιο».
Πεντάνιο | |||
---|---|---|---|
Γενικά | |||
Όνομα IUPAC | Πεντάνιο | ||
Χημικά αναγνωριστικά | |||
Χημικός τύπος | C5H12 | ||
Μοριακή μάζα | 72,15 amu | ||
Σύντομος συντακτικός τύπος | CΗ3(CH2)3CΗ3 | ||
Συντομογραφίες | BuMe, PrEt | ||
Αριθμός CAS | 109-66-0 | ||
SMILES | CCCCC | ||
InChI | 1/C5H12/c1-3-5-4-2/h3-5H2,1-2H3 | ||
Αριθμός RTECS | RZ9450000 | ||
PubChem CID | 8003 | ||
ChemSpider ID | 7712 | ||
Ισομέρεια | |||
Ισομερή θέσης | 2 μεθυλοβουτάνιο διμεθυλοπροπάνιο | ||
Φυσικές ιδιότητες | |||
Σημείο τήξης | -129,7°C (134,95 K) | ||
Σημείο βρασμού | 36,1°C (272,65 K) | ||
Πυκνότητα | 626 kg/m³ (20°C, 1 atm) | ||
Διαλυτότητα στο νερό | 40 g/m³ (20°C) | ||
Ιξώδες | 0,240 cP (20°C) | ||
Δείκτης διάθλασης , nD | 1,3575 | ||
Εμφάνιση | Άχρωμο υγρό | ||
Χημικές ιδιότητες | |||
pKa | ~45 | ||
Βαθμός οκτανίου | 62,6 | ||
Βαθμός κετανίου | 30 | ||
Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης | -49°C | ||
Σημείο αυτανάφλεξης | 296°C | ||
Επικινδυνότητα | |||
Εξαιρετικά εύφλεκτο (F+), Επιβλαβές (Xn), Τοξικό για τους υδρόβιους οργανισμούς (N) | |||
Φράσεις κινδύνου | R12, R51/53, R65, R66, R67 | ||
Φράσεις ασφαλείας | S2, S9, S16, S29, S33, S61, S62 | ||
MSDS | Σύνδεσμος MSDS | ||
Κίνδυνοι κατά NFPA 704 | |||
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες περιβάλλοντος (25°C, 100 kPa). |
Τα πεντάνια είναι συστατικά κάποιων καυσίμων και χρησιμοποιούνται ενίοτε ως εξειδικευμένοι εργαστηριακοί διαλύτες.Οι ιδιότητές των πεντανίων είναι πολύ παρόμοιες εκείνων των βουτανίων και των εξανίων.