From Wikipedia, the free encyclopedia
Το πλασμαλήμμα είναι μία λιπιδική διπλοστιβάδα, στην οποία εντοπίζονται πρωτεϊνικά μόρια.
Αυτό το λήμμα ή η ενότητα χρειάζεται ειδικές γνώσεις. Αν γνωρίζετε καλά το θέμα, βελτιώστε το. Δείτε τη σελίδα συζήτησης για λεπτομέρειες. |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Αίτιο: δεν είναι ξεκάθαρο το τι ακριβώς περιγράφεται, χρειάζονται περισσότερες γενικές ή/και εισαγωγικές πληροφορίες Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων. |
Στο ηλεκτρονικό μικροσκόπιο δείχνει την τυπική δομή στοιχειώδες μεμβράνης, δηλαδή δύο ηλεκτρονιόπυκνες ζώνες, μεταξύ των οποίων παρεμβάλλεται μία πιο διαφανής, συνολικού πάχους 9-12 νανομέτρων περίπου. Από τις δύο ηλεκτρονιόπυκνες ζώνες, η εξωτερική χρωματίζεται περισσότερο έντονα από την εσωτερική, γεγονός που υπονοεί διαφορά στη σύστασή τους. Το πλασμαλήμμα δημιουργεί ποικιλία μεμβρανωδών σχηματισμών, όπως τα πολυκυστιδιακά σωμάτια και τα λοματοσωμάτια. Τοπικές εγκοπή σεις του πλασμαλήμματος, που θα μπορούσαν να θεωρηθούν ότι αντιπροσωπεύουν σύντηξη κυστιδίων κατά την πορεία εξωκύτωσης πολυσακχαριτών και γλυκοπρωτεϊνών, στάδια ανακύκλωσης μεμβράνης, ή και πινοκύτωση, είναι συχνές. Ένα μοναδικό χαρακτηριστικό του πλασμαλήμματος είναι ότι αυτό είναι πρακτικώς συνεχές σε όλα τα κύτταρα ενός φυτού. Η συνέχεια αυτή επιτυγχάνεται με τις πλασμοδέσμες. Με την τεχνική της ψυκτοεξάχνωσης-ψυκτοτεμαχισμού αποδεικνύεται ότι το πλασμαλήμμα συνίσταται από θεμελιώδη ουσία που αντιπροσωπεύει τα λιπίδια της μεμβράνης, στην οποία εντοπίζονται πρωτεϊνικά μόρια διαμέτρου περίπου 8 nm. Τα μόρια αυτά μπορεί να είναι διάσπαρτα ή να σχηματίζουν τοπικές συγκεντρώσεις, μικρές γραμμικής διευθετήσεις και ημικρυσταλλικές διατάξεις. Οι μεμβρανικές πρωτεΐνες διακρίνονται σε εσωτερικές ή ενσωματωμένες και περιφερειακές. Οι πρώτες είναι βυθισμένες στο δίστιβο λιπιδικό υμένιο, ενώ οι δεύτερες βρίσκονται στην επιφάνειά του. Οι εσωτερικές πρωτεΐνες ή είναι διαμεμβρανικές ή εκθέτουν τη μία μόνο πλευρά τους στο υδάτινο περιβάλλον. Το πρότυπο του ρευστού μωσαϊκού, στο βαθμό που ισχύει σήμερα για την οργάνωση των βιομεμβρανών, εφαρμόζεται και για το πλασμαλήμμα. Όχι μόνον οι πρωτεΐνες, αλλά και τα φωσφολιπίδια διαθέτουν δυνατότητα κίνησης στη λιπιδική διπλοστιβάδα. Τα τελευταία έχουν ικανότητα πλευρικής διάχυσης, κάμψης και περιστροφής. Πολύ δύσκολα όμως ένα φωσφολιπίδιο μπορεί να μεταπηδήσει από τη μία λιπιδική στιβάδα στην άλλη (κίνηση φλιπ-φλοπ).
αΤο 40-50% του βάρους του πλασμαλήμματος είναι λιπιδικής σύστασης. Σε αυτήν συμμετέχουν και οι τέσσερις αντιπροσωπευτικές ομάδες των λιπιδίων: φωσφολιπίδια, γλυκολιπίδια, στερόλες και ουδέτερα λιπίδια. Η σχέση στερολών/φωσφολιπιδίων είναι υψηλή. Έχουν προσδιορισθεί χοληστερόλη και διάφοροι άλλοι εστέρες στερολών. Οι πρωτεΐνες συμμετέχουν σε ποσοστό 35-40% του βάρους του. Το τρίτο βασικό δομικό συστατικό του πλασμαλήμματος είναι οι υδατάνθρακες με τη μορφή γλυκολιπιδίων και γλυκοπρωτεϊνών, πιθανώς δε και άλλοι πολυσακχαρίτες του τοιχώματος. Δεν υπάρχουν προς το παρόν βιοχημικές αποδείξεις που να επιβεβαιώνουν την ύπαρξη των πολυσακχαριτών αυτών, αλλά ενδείξεις που έχουν προκύψει από πειράματα εντόπισης με τη βοήθεια λεκτινών.
Το πλασμαλήμμα είναι η θέση δραστηριότητας ορισμένων ενζύμων, όπως:
Έχει επίσης δια πιστωθεί η ύπαρξη πρωτεϊνών, που εμπλέκονται στη μεταφορά αυξίνης, και σε μερικές περιπτώσεις των α-γαλακτοσιδών μελιβιόζης και ραφινόζης. Στο πλασμαλήμμα επίσης εντοπίζονται μερικοί φωτοδέκτες, δηλαδή ενώσεις που συμμετέχουν στην αντίληψη και μετατροπή των φωτεινή ερεθισμάτων του περιβάλλοντος σε φυσιολογικές και αναπτυξιακές πορείες. Παραδείγματα αποτελούν ή εντόπιση σε αυτό μορφής φυτοχρώματος και του φωτοδέκτη, που ενεργοποιείται από το κυανούν φως, και θεωρείται υπεύθυνος για το φαινόμενο του φωτοτροπισμού.
Τέσσερις είναι οι κύριες δραστηριότητες του πλασμαλήμματος:
Η διαμεμβρανική μεταφορά μορίων και ιόντων συμβαίνει με:
Από τα παραπάνω συνάγεται, ότι το πλασμαλήμμα είναι ένα εξόχως δυναμικό οργανίδιο με σημαντικότατο το ρόλο στην κυτταρική λειτουργία
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.