Πρύμνη

Πρύμνη ή Πρύμη ή πρίμα (stern) ονομάζεται το πίσω μέρος του πλοίου όπου και αρχίζει η σύγκλιση των πλευρών μέχρι που ενώνονται.

Περίτεχνη αβακωτή πρύμνη παλαιού ιστιοφόρου

Το λήμμα αυτό αφορά μέρος του πλοίου, για τον ομώνυμο αστερισμό δείτε Πρύμνη (αστερισμός).

Τα προς το μέρος της πρύμνης μέρη ονομάζονται πρυμναία (after) όπως είναι η πρυμναία δεξαμενή (after tank), το πρυμναίο κύτος (after hold), το πρυμναίο κατάστρωμα (after deck), πρυμναία δεξαμενή ζυγοστάθμισης (after peak) και γενικά το πρυμναίο τμήμα του πλοίου (after part).

Η κατασκευή της πρύμνης γενικά παρουσιάζει οξύτερη κύρτωση (εσωκοίλωμα) από την πλώρη διευκολύνοντας αφενός την ολίσθηση του πλοίου, από τις παραμεριζόμενες εκ των υφάλων υγρές μάζες που τείνουν να επανέλθουν σε ηρεμία, αφετέρου την καλύτερη λειτουργία του πηδαλίου μειώνοντας την ολίσθηση της έλικας, επ΄ ωφελεία της απόδοσης σε στροφές και ταχύτητα.

Ανάλογα της μορφής κατασκευής της περί τα έξαλα διακρίνεται σε τέσσερις τύπους:

1. Πολύ στρογγυλή: Μοιάζει με πρύμνη καϊκιού, τέτοια είχαν τα παλιά φορτηγά και επιβατηγά και συνεχίζουν να έχουν τα παράκτια αλιευτικά.
2. Ελαφρά στρογγυλή: Που έχουν τα πλείστα των πλοίων σήμερα.
3. Οξεία πρύμνη: Στη αρχή του προηγούμενου αιώνα τα πρυμναία έξαλα των πλοίων κατέληγαν όπως της πλώρης γι΄ αυτό και λέγονταν «οξύπρυμνα» ή «δίπρωρα» ή «αμφίπρυμνα» ή «αμφίπρωρα» πλοία, π.χ. Το θωρηκτό Αβέρωφ ήταν οξύπρυμνο, και τέλος η
4. Πρύμνη καταδρομικού ή αβακωτή: Που ονομάσθηκε έτσι επειδή κατά πρώτα ναυπηγήθηκαν με τέτοια πρύμνη τα καταδρομικά. Αυτού του είδους της πρύμνης έχουν οι μικρές αλιευτικές βάρκες (άβακας), τα σύγχρονα ταχύπλοα, καθώς και τα σύγχρονα επιβατηγά οχηματαγωγά.

Τέλος στη πρύμνη φέρονται το όνομα πλοίου, ο λιμένας νηολογίου, η σημαία πλοίου, το βαρούλκο αγκύρας (στα οχηματαγωγά και αρματαγωγά) και οι ενδείξεις του πρυμναίου βυθίσματος (draught aft).

• Ο όρος κατάπρυμα σημαίνει κυρίως την κατά πρύμνη διεύθυνση π.χ. από κατάπρυμα μας πλησιάζει ένα περιπολικό.

Εικόνες

• 
  Στρογγυλή πρύμνη
• 
  Πρύμνη πορθμείου καταμαράν

Εκφράσεις

Συνήθεις επίσημες ναυτικές εκφράσεις με τον όρο πρύμνη είναι:

• Ανακρούω κατά πρύμνα, που σημαίνει αναποδίζω τις μηχανές ή κινούμαι με τη πρύμνη, χωρίς όμως να παρεκλίνεται το σκάφος κατά διεύθυνση.
• Ανακρούω πρύμνα, που σημαίνει στροφή του πλοίου κατά διεύθυνση αντίθετη της προηγουμένης, μεταφορικά σημαίνει υποχωρώ.
• Βολή κατά πρύμνα, που σημαίνει βολή πυροβολικού επί φυγής καταδιωκόμενου ή λιγότερο αμυνόμενου πλοίου.

wiktionary logo

Το Βικιλεξικό έχει σχετικό λήμμα:   πρύμνη

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Πρύμνη