βασιλιάς της Παμπλόνα From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα ή Σάντσο Γκαρθές Α΄ της Παμπλόνα (Βασκ.:Antso Ia. Gartzez, περί το 860 - 10 Δεκεμβρίου 925)[2] ήταν βασιλιάς της Παμπλόνα (905 - 925), ο πρώτος βασιλιάς της Παμπλόνα από τον Οίκο των Χιμένεθ που ήταν γιος του Γκαρθία Χιμένεθ και της δεύτερης συζύγου του Δαδιλδίς του Παλιάρς.[3] Την εποχή του θανάτου του βασιλιά Γκαρθία Ίνιγεθ ο Σάντσο ήταν φεουδαρχικός κυρίαρχος της κοιλάδας της Ονσελλά στα δυτικά εδάφη του βασιλείου. Από εκεί έκανε επέκταση της κυριαρχίας του σε γειτονικές περιοχές και με την βοήθεια του Αλφόνσου Γ΄ των Αστουριών και του κόμη του Παλιάρς κατάφερε να αποκτήσει τον έλεγχο της Παμπλόνα από τον Φορτούν Γκαρθές της Παμπλόνα. Με την βοήθεια της αριστοκρατίας της Παμπλόνα κατόρθωσε να αφαιρέσει το δικαίωμα διαδοχής του θρόνου από τα παιδιά του βασιλιά, τα οποία πέρασαν στην εγγονή του Τόδα που παντρεύτηκε τον Σάντσο Γκαρθές, ο οποίος ανακηρύχτηκε βασιλιάς της Παμπλόνα (905).[4]
Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα | |
---|---|
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 875 (περίπου) Rocaforte |
Θάνατος | 11 Δεκεμβρίου 925[1] Resa |
Χώρα πολιτογράφησης | Βασίλειο της Παμπλόνα |
Θρησκεία | Χριστιανισμός |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Μητρική γλώσσα | Navarro-Aragonese |
Ομιλούμενες γλώσσες | Navarro-Aragonese Βασκική γλώσσα |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | ηγεμόνας |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Τόδα της Παμπλόνα |
Τέκνα | Ουρράκα Σάντσεθ της Παμπλόνα Γκαρθία Σάντσεθ Α΄ της Παμπλόνα Ονέκα Σάντσεθ της Παμπλόνα Σάντσα Σάντσεθ της Παμπλόνα Βελασκίτα Σάντσεθ της Παμπλόνα Lupa de Pampeluna |
Γονείς | Γκαρθία Χιμένεθ της Παμπλόνα και Δαδιλδίς του Παλιάρς |
Αδέλφια | Ινίγκο Γκαρθές της Παμπλόνα Χιμένο Γκαρθές της Παμπλόνα Σάντσα Γκαρθές της Παμπλόνα |
Οικογένεια | Οίκος των Χιμένεθ |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Μονάρχης της Παμπλόνα (905–925) |
Σχετικά πολυμέσα | |
Την περίοδο της βασιλείας του βρισκόταν σε ασταμάτητες διαμάχες με τους μουσουλμάνους ηγεμόνες της Ιβηρικής, σκότωσε σε μάχη τον πρώην σύμμαχο του Λούμπ-ιμπν-Μωχάμμετ. Τέσσερα χρόνια αργότερα ο πρώην σύμμαχος του Γκαλίντο Αθνάρεθ συμμάχησε με τον γαμπρό του Μωχάμετ-αλ-Ταουίλ και Αμπντ-Αλλάχ-ιμπν-Λουμπ-ιμπν-Κουάσι εναντίον του Σάντσο αλλά ηττήθηκε και παραδόθηκε. Ο Αλ-Ταουίλ δραπέτευσε και δολοφονήθηκε αμέσως μετά αναγκάζοντας τον Γκαλίντο να υποταχθεί στον Σάντσο, η Κομητεία της Αραγωνίας προσαρτήθηκε στο βασίλειο της Παμπλόνα. Οι επιτυχίες του επέτρεψαν στον Σάντσο να ελέγξει ολόκληρη την νότια περιοχή της Ναβάρρας και να επεκταθεί ως την Νάχερα. Το 924 ο Σάντσο ίδρυσε το μοναστήρι του Σαν Μαρτίν του Αλμπέλντα προκειμένου να ευχαριστήσει τον θεό για τις νίκες του.
Ο Σάντσο Α΄ πέθανε στις 10 Δεκεμβρίου 925 στην πόλη του Ρέζα κοντά στον ποταμό Έβρο και τάφηκε στο Βιλλαμάγιορ ντε Μονζαρντίν.
Ο Σάντσο ήταν ο πρώτος βασιλιάς που εμφανίζεται με το όνομα Αμπάρκα με το οποίο σχετίζονται πολλοί βασιλείς της δυναστείας του, ιστορικοί του 19ου αιώνα συσχετίζουν με το όνομα αυτό τον εγγονό του Σάντσο Β΄ της Παμπλόνα. Η δυναστεία του κυριάρχησε σε πολλά βασίλεια της Ιβηρικής μέχρι τον 13ο αιώνα.[5]
Ο Σάντσο Α΄ νυμφεύτηκε την Τόδα της Παμπλόνα, κόρη του κόμη Αθνάρ Σάντσεθ και της Οννέκα Φορτούνεθ, με την οποία απέκτησε :[6]
8. Γκαρσία | ||||||||||||||||
4. Χιμένο της Παμπλόνα | ||||||||||||||||
2. Γκαρθία Χιμένεθ της Παμπλόνα | ||||||||||||||||
1. Σάντσο Α΄ της Παμπλόνα | ||||||||||||||||
3. Νταδίλις δε Πιγιάρς | ||||||||||||||||
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.