Υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα
υπερκρίσιμη κατάσταση αερίου / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο χημικός όρος υπερκρίσιμο διοξείδιο του άνθρακα (σύμβολο: sCO2) αναφέρεται στη φάση υπερκρίσιμου ρευστού του διοξειδίου του άνθρακα (CO2), όπου αυτό διατηρείται ή βρίσκεται υπεράνω από την κρίσιμη θερμοκρασία του και την κρίσιμη πίεσή του.
Το διοξείδιο του άνθρακα τυπικά συμπεριφέρεται ως αέριο στον αέρα υπό κανονικές συνθήκες θερμοκρασίας και πίεσης (ΚΣ), ή ως στερεό που ονομάζεται ξηρός πάγος όταν ψύχεται ή/και συμπιέζεται επαρκώς. Εάν η θερμοκρασία και η πίεση αυξηθούν και οι δύο πέραν από τις ΚΣ για να προσεγγίσουν στο κρίσιμο σημείο ή πάνω από το κρίσιμο σημείο για το διοξείδιο του άνθρακα, μπορεί τότε το CO2 να εμφανίσει ιδιότητες σχεδόν μεταξύ ενός αερίου και ενός υγρού. Πιο συγκεκριμένα, το CO2 συμπεριφέρεται ως υπερκρίσιμο ρευστό πάνω από την κρίσιμη θερμοκρασία του (ήτοι: >30,9780°C)[1] και την κρίσιμη πίεσή του (ήτοι: >72,808 atm),[1] διαστέλλεται ούτως ώστε να πληρώσει ένα δοχείο σαν ένα αέριο αλλά με πυκνότητα όπως αυτή του υγρού.
Το υπερκρίσιμο CO2 αποτελεί πλέον σημαντικό εμπορικό και βιομηχανικό διαλύτη λόγω του καθοριστικού ρόλου του στη χημική εκχύλιση, αφού πλεονεκτεί και για τη σχετικά χαμηλή τοξικότητά του αλλά και για τις ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις του. Η σχετικά χαμηλή θερμοκρασία της διεργασίας και η σταθερότητα του CO2 επιτρέπει σαφώς αποτελεσματικότερη εκχύλιση των περισσότερων ενώσεων με μικρή ζημία, ή με χαμηλότατο έως μηδενικό κίνδυνο μετουσίωσης των. Επιπλέον, η αυξημένη διαλυτότητα πολλών ενώσεων - δηλ. εκχυλισμάτων - σε CO2 μεταβάλλεται ανάλογα με την πίεση,[2] επιτρέποντας έτσι και επιλεκτικές εκχυλίσεις.