Υπόθεση Λιτβινένκο
Υπόθεση δολοφονίας / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Αλεξάντερ Λιτβινένκο ήταν Ρώσος, πρώην αξιωματικός της Ομοσπονδιακής Υπηρεσία Ασφαλείας της Ρωσικής Ομοσπονδίας (FSB), καθώς και πρώην μυστικός πράκτορας των βρετανικών μυστικών υπηρεσιών (MI6). Αφού είχε εκδηλωθεί εναντίον της ρωσικής κυβέρνησης και είχε αποκαλύψει διάφορα περιστατικά διαφθοράς που είχε διαπιστώσει εντός του ρωσικού κρατικού μηχανισμού, κατέφυγε στο Ηνωμένο Βασίλειο, από το οποίο συνέχισε να επικρίνει τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν και τη ρωσική κυβέρνηση.[1] Έξι χρόνια αργότερα, ο Λιτβινέσκο δολοφονήθηκε από τους Αντρέι Λουγκοβόι και Ντμίτρι Κοφτούν[2].
Την 1η Νοεμβρίου 2006, ο Λιτβινένκο ξαφνικά αισθάνθηκε αδιαθεσία και λίγο αργότερα διακομίστηκε σε νοσοκομείο. Κατέληξε τρεις εβδομάδες αργότερα και έγινε έτσι το πρώτο επιβεβαιωμένο θύμα από το ισχυρό ραδιενεργό ισότoπο Πολώνιο 210.[3] Οι ισχυρισμοί περί εμπλοκής της FSB και οι κατηγορίες που διατύπωσε ο ίδιος Λιτβινένκο πριν πεθάνει ότι ο Πούτιν βρισκόταν πίσω από τη δηλητηρίασή του δημιούργησε παγκόσμια αίσθηση και έλαβε τεράστιες διαστάσεις στον παγκόσμιο τύπο.
Μεταγενέστερες έρευνες από τις βρετανικές αρχές σχετικά με τις συνθήκες θανάτου του Λιτβινένκο οδήγησαν σε διπλωματική εμπλοκή μεταξύ της βρετανικής και ρωσικής κυβέρνησης.[4] Αν και καμία κατηγορία δεν διατυπώθηκε, ο εκπρόσωπος της Scotland Yard κατά τη διάρκεια δημόσιας ακρόασης δήλωσε ότι "τα στοιχεία συνηγορούν ότι η μόνη επαρκής εξήγηση είναι ότι με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο το Ρωσικό κράτος ενεπλάκη στη δολοφονία του Λιτβινένκο".[5] Άλλος μάρτυρας δήλωσε ότι ο Dmitry Kovtun είχε μιλήσει ανοιχτά για σχέδιο δολοφονίας του Λιτβινένκο, το οποίο αποσκοπούσε στο να δωθεί ένα μάθημα προς παραδειγματισμό στον "προδότη".[6] Ο βασικός ύποπτος της υπόθεσης, ένας πρώην αξιωματικός της Ρωσικής Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Προστασίας (FSO), Andrey Logovoy, παραμένει στη Ρωσία.
Τον Σεπτέμβριο του 2021, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων αποφάσισε ότι η Ρωσία ήταν υπεύθυνη για τη δολοφονία του Λιτβινένκο και διέταξε τη Ρωσία να καταβάλει στη σύζυγό του το ποσό των 100.000 ευρώ καθώς 22.500 ευρώ για δαπάνες.[7]