Φαν Νόλι
Αλβανός πολιτικός / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Θεοφάν Στιλιάν Νόλι (αλβανικά: Theofan Stilian Noli), γνωστός ως Φαν Νόλι (αλβανικά: Fan Noli, γεν. Θεοφάνης Στυλιανού Μαυρομάτης 6 Ιανουαρίου 1882 – 13 Μαρτίου 1965), ήταν Αλβανός[10][11] συγγραφέας, λόγιος, διπλωμάτης, πολιτικός, ιστορικός και ιδρυτής της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Αλβανίας, ο οποίος διετέλεσε Πρωθυπουργός και αντιβασιλέας της Αλβανίας το 1924 κατά τη διάρκεια της επανάστασης του Ιουνίου.
Φαν Νόλι | |
---|---|
Ο Φαν Νόλι | |
Γενικές πληροφορίες | |
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Fan Stilian Noli (Αλβανικά) |
Γέννηση | 6 Ιανουαρίου 1882[1][2][3] Ιμπρίκτεπε |
Θάνατος | 13 Μαρτίου 1965[1][2][3] Φορτ Λόντερντεϊλ[4] |
Αιτία θανάτου | χειρουργικές επιπλοκές |
Χώρα πολιτογράφησης | Αλβανία Οθωμανική Αυτοκρατορία Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής (από Δεκαετία του 1930) |
Θρησκεία | Ορθόδοξη Εκκλησία της Αλβανίας |
Εκπαίδευση και γλώσσες | |
Ομιλούμενες γλώσσες | Αλβανικά[5][6] Αγγλικά Ελληνικά |
Σπουδές | Πανεπιστήμιο Χάρβαρντ Πανεπιστήμιο της Βοστώνης[7] |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | γλωσσολόγος πολιτικός[8] ιερέας διπλωμάτης ιστορικός μεταφραστής δημοσιογράφος συγγραφέας μεταφραστής της Βίβλου ποιητής συνθέτης[9] |
Αξιώματα και βραβεύσεις | |
Αξίωμα | Πρωθυπουργός της Αλβανίας (Ιουνίου 1924 – Δεκέμβριος 1924) |
Υπογραφή | |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα |
Ο Φαν Νόλι τιμάται στην Αλβανία ως υποστηρικτής της λογοτεχνίας, της ιστορίας, της θεολογίας, της διπλωματίας, της δημοσιογραφίας, της μουσικής και της εθνικής ενότητας. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στην εδραίωση της αλβανικής γλώσσας ως εθνικής γλώσσας της Αλβανίας με πολυάριθμες μεταφράσεις αριστουργημάτων της παγκόσμιας λογοτεχνίας.[12] Έγραψε επίσης εκτενώς στα αγγλικά: ως λόγιος και συγγραφέας μιας σειράς δημοσιεύσεων για τον Σκεντέρμπεη, τον Σαίξπηρ, τον Μπετόβεν, θρησκευτικά κείμενα και μεταφράσεις.[12] Έγραψε μετάφραση της Καινής Διαθήκης στα αγγλικά, την Καινή Διαθήκη του Κυρίου και Σωτήρα μας Ιησού Χριστού από το εγκεκριμένο ελληνικό κείμενο της Εκκλησίας της Κωνσταντινούπολης και της Εκκλησίας της Ελλάδος (The New Testament of our Lord and Savior Jesus Christ from the approved Greek text of the Church of Constantinople and the Church of Greece), η οποία δημοσιεύθηκε το 1961.
Ο Νόλι έλαβε πτυχία από το Χάρβαρντ (1912)[13], το Ωδείο της Νέας Αγγλίας (1938) και τέλος το διδακτορικό του δίπλωμα από το Πανεπιστήμιο της Βοστώνης (1945).[14][15] Χειροτονήθηκε ιερέας το 1908, ιδρύοντας έτσι την Αλβανική Εκκλησία και εξύψωσε την αλβανική γλώσσα σε εκκλησιαστική χρήση. Κατοίκησε στην Αλβανία για σύντομο διάστημα μετά τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας του 1912. Μετά τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, ο Νόλι ηγήθηκε των διπλωματικών προσπαθειών για την επανένωση της Αλβανίας και έλαβε την υποστήριξη του αμερικανικού προέδρου Γούντροου Ουίλσον. Αργότερα ακολούθησε διπλωματική-πολιτική σταδιοδρομία στην Αλβανία, οδηγώντας με επιτυχία την προσπάθεια ένταξης της Αλβανίας στην Κοινωνία των Εθνών.
Μία σεβαστή προσωπικότητα που παρέμεινε επικριτική στη διαφθορά και τις αδικίες στην αλβανική κυβέρνηση, ο Φαν Νόλι κλήθηκε να ηγηθεί της Επανάστασης του Ιουνίου του 1924. Στη συνέχεια υπηρέτησε ως πρωθυπουργός μέχρι την ανατροπή της επαναστατικής κυβέρνησης του από τον Αχμέτ Ζόγου. Εξορίστηκε στην Ιταλία και εγκαταστάθηκε μόνιμα στις Ηνωμένες Πολιτείες τη δεκαετία του 1930, αποκτώντας αμερικανική υπηκοότητα και συμφώνησε να ολοκληρώσει την εμπλοκή του στην πολιτική. Έζησε το υπόλοιπο της ζωής του ως ακαδημαϊκός, θρησκευτικός ηγέτης και συγγραφέας.