Χανς Χόλμπαϊν ο νεότερος
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ο Χανς Χόλμπαϊν ο νεότερος (Hans Holbein der Jüngere, 1497[11] – μεταξύ 7 Οκτωβρίου και 29 Νοεμβρίου 1543) ήταν Γερμανός ζωγράφος, σχεδιαστής και χαράκτης της Αναγέννησης. Θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους προσωπογράφους του 16ου αιώνα.[12] Επίσης φιλοτέχνησε έργα θρησκευτικού περιεχομένου, σάτιρας και μεταρρυθμιστικής προπαγάνδας, ενώ σπουδαία ήταν και η συνεισφορά του στον σχεδιασμό βιβλίων. Αναφέρεται ως «ο νεότερος» ώστε να διακρίνεται από τον πατέρα του, Χανς Χόλμπαϊν τον πρεσβύτερο, διακεκριμένο ζωγράφο της Ύστερης Γοτθικής τεχνοτροπίας.
Χανς Χόλμπαϊν ο νεότερος | |
---|---|
Όνομα στη μητρική γλώσσα | Hans Holbein (Γερμανικά) |
Γέννηση | 1497[1][2][3] Άουγκσμπουργκ[4] |
Θάνατος | 29 Νοεμβρίου 1543 Λονδίνο[4] |
Αιτία θανάτου | πανώλη |
Συνθήκες θανάτου | φυσικά αίτια |
Εθνικότητα | Γερμανοί[5] |
Χώρα πολιτογράφησης | Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία Ελβετία[6] |
Ιδιότητα | ζωγράφος[2][7][8], χαράκτης[5], εικονογράφος[8], πορτρετίστας[8], σκιτσογράφος[5] και exlibrist |
Τέκνα | Philipp Holbein I |
Γονείς | Χανς Χόλμπαϊν ο πρεσβύτερος |
Αδέλφια | Αμβρόσιος Χόλμπαϊν[9] |
Συγγενείς | Sigmund Holbein (θείος) |
Κίνημα | Αναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία και Αναγέννηση στη Βόρεια Ευρώπη[10] |
Είδος τέχνης | πορτραίτο[7], προσωπογραφία[4] και θρησκευτική τέχνη[4] |
Καλλιτεχνικά ρεύματα | Αναγεννησιακή τέχνη στη Γερμανία και Αναγέννηση στη Βόρεια Ευρώπη[10] |
Σημαντικά έργα | Οι πρεσβευτές, Madonna enthroned with child and two figures, Darmstadt Madonna και The Body of the Dead Christ in the Tomb |
Σχετικά πολυμέσα | |
δεδομένα (π • σ • ε ) |
Γεννημένος στο Άουγκσμπουργκ, ο Χόλμπαϊν εργάστηκε κυρίως στη Βασιλεία κατά τα πρώτα χρόνια της σταδιοδρομίας του. Αρχικά ζωγράφιζε τοιχογραφίες και θρησκευτικά έργα, ενώ παράλληλα σχεδίαζε υαλογραφίες και έντυπα βιβλία. Αναλάμβανε, ακόμη, πορτραίτα, κάνοντας αίσθηση διεθνώς με προσωπογραφίες του Έρασμου, ουμανιστή φιλοσόφου από το Ρόττερνταμ. Όταν η Μεταρρύθμιση έφτασε στη Βασίλεια, ο Χόλμπαϊν εργάστηκε για πελάτες και από τις δύο αντιμαχόμενες θρησκευτικές παρατάξεις. Η μέχρι τότε γοτθική τεχνοτροπία του εμπλουτίστηκε από νέες καλλιτεχνικές τάσεις στην Ιταλία, τη Γαλλία και τις Κάτω Χώρες, καθώς και από τον Αναγεννησιακό Ουμανισμό. Το αποτέλεσμα ήταν μια μικτή αισθητική καθαρά προσωπικού χαρακτήρα.
Ο Χόλμπαϊν ταξίδεψε στην Αγγλία το 1526 αναζητώντας εργασία, με συστατική επιστολή από τον Έρασμο. Έγινε δεκτός στον ουμανιστικό κύκλο του Τόμας Μορ, όπου και γρήγορα έγινε διάσημος. Μετά από νέα τετραετή παραμονή στη Βασιλεία, συνέχισε τη δραστηριότητά του στην Αγγλία το 1532. Αυτή τη φορά εργάστηκε για δύο χρηματοδότες, την Άννα Μπολέυν και τον Τόμας Κρόμγουελ. Το 1535, είχε εξελιχθεί σε Βασιλικό Ζωγράφο στην αυλή του Ερρίκου Η' της Αγγλίας. Από τη θέση αυτή, σχεδίασε όχι μόνο πορτραίτα και εορταστικές διακοσμήσεις, αλλά και κοσμήματα, πιάτα και άλλα πολυτελή αντικείμενα. Τα πορτραίτα του της βασιλικής οικογένειας και διάφορων ευγενών αποτελούν ζωντανή ανάμνηση μιας λαμπρής αυλής στη βαρυσήμαντη εποχή που ο Ερρίκος εδραίωνε την κυριαρχία του πάνω στην Εκκλησία της Αγγλίας.
Η τέχνη του Χόλμπαϊν εκτιμήθηκε από νωρίς στη σταδιοδρομία του. Ο Γάλλος ποιητής και μεταρρυθμιστής Νικολά Μπουρμπόν (περίπου 1503-1550) τον αποκάλεσε «Απελλή της εποχής μας», ένα χαρακτηριστικό δείγμα αναγνώρισης από τους συγχρόνους του.[13][14] Ο Χόλμπαϊν επίσης έχει περιγραφεί ως φαινόμενο που συνέβη μοναχά μια φορά στην ιστορία της τέχνης, καθώς δεν δημιούργησε σχολή.[15] Μετά τον θάνατό του, ορισμένα από τα έργα του χάθηκαν, αλλά τα περισσότερα μπήκαν σε συλλογές και μέχρι τον 19ο αιώνα είχε αναγνωριστεί ως ένας από τους μεγάλους δεξιοτέχνες της προσωπογραφίας. Πρόσφατες εκθέσεις τόνισαν την ποικιλομορφία στο έργο του. Αφιέρωσε την ενεργητικότητά του σε σχέδια που κυμαίνονται από περίτεχνα κοσμήματα μέχρι μνημειώδεις τοιχογραφίες. Η τέχνη του Χόλμπαϊν έχει αποκαλεστεί ρεαλιστική, καθώς σχεδίαζε και ζωγράφιζε με σπάνια ακρίβεια. Τα πορτραίτα του ήταν φημισμένα στην εποχή τους για την ομοιότητα με τα πραγματικά πρόσωπα και είναι μέσα από τα μάτια του Χόλμπαϊν που πολλές διάσημες μορφές των ημερών του, όπως ο Έρασμος και ο Μορ, εξακολουθούν «να παίρνουν εικόνα». Ο Χόλμπαϊν, ωστόσο, δεν ήταν ποτέ ικανοποιημένος απλώς με την εξωτερική εμφάνιση. Ενσωμάτωνε στρώματα συμβολισμού, αλληγορίας και παράδοξου στην τέχνη του, που εξακολουθούν να γοητεύουν τους μελετητές. Σύμφωνα με την άποψη του ιστορικού τέχνης Έλλις Γουότερχαους (1905-1985), οι προσωπογραφίες του «παραμένουν αξεπέραστες για τη σιγουριά και την οικονομία της δήλωσης, τη διείσδυση στον χαρακτήρα και ένα συνδυασμένο πλούτο στην καθαρότητα της τεχνοτροπίας».[16]