Η προπεν-1-αμίνη-2 ή 1-αμινοπροπένιο-2 ή αλλυλαμίνη-1 ή 1-αζαβουτένιο-3 είναι η χημική ένωση με σύντομο συντακτικό τύπο CH2=CHCH2NH2. Είναι η απλούστερη σταθερή αλκεναμίνη (ή και γενικότερα εναμίνη), δηλαδή άκυκλη μονοαμίνη με ένα διπλό δεσμό. Με βάση το χημικό τύπο της, C3H7N, έχει τα ακόλουθα ένδεκα (11) ισομερή θέσης:
- Προπεν-1-αμίνη-1 με σύντομο συντακτικό τύπο: CH3CH=CHNH2 (σε δύο (2) γεωμετρικά ισομερή).
- Προπεναμίνη-2 με σύντομο συντακτικό τύπο: CH3C(NH2)=CH2.
- N-μεθυλαιθεναμίνη ή βινυλομεθυλαμίνη με σύντομο συντακτικό τύπο: CH3NHCH=CH2.
- Προπανιμίνη-1 με σύντομο συντακτικό τύπο: CH3CH2CH=NH.
- Προπανιμίνη-2 με σύντομο συντακτικό τύπο: CH3C(=NH)CH3.
- N-μεθυλαιθανιμίνη με σύντομο συντακτικό τύπο: CH3N=CHCH3.
- Ν-αιθυλομεθανιμίνη με σύντομο συντακτικό τύπο: CH2=NCH2CH3.
- Κυκλοπροπαναμίνη με σύντομο συντακτικό τύπο: .
- Αζετιδίνη ή επαζωπροπάνιο-1,3 με σύντομο συντακτικό τύπο .
- 2-μεθυλαζιριδίνη ή επαζωπροπάνιο-1,2 με σύντομο συντακτικό τύπο .
- N-μεθυλαζιριδίνη ή Ν-μεθυλεπαζαιθάνιο με σύντομο συντακτικό τύπο .
Γρήγορες Πληροφορίες Γενικά, Χημικά αναγνωριστικά ...
Κλείσιμο
Με αμμωνία και αλλυλαλογονίδιο
Με επίδραση αμμωνίας (NH3) σε αλλυλαλογονίδιο (μέθοδος Hofmann) παράγεται προπεν-2-αμίνη-1[1]:
- Συμπαράγονται διαλλυλαμίνη και τριαλλυλαμίνη. Η χημική κινητική καθορίζει την τελική αναλογία αυτών των προϊόντων.
Με αποικοδόμηση βουτεν-3-αμιδίου
Με αποικοδόμηση βουτεν-3-αμιδίου (CH2=CHCH2CONH2, μετάθεση Hofmann) παράγεται προπεν-2-αμίνη-1[2]:
- Το BrOK παράγεται επιτόπου («in citu») με την αντίδραση:
Με χλωραμίνη σε αλλυλομαγνησιοαλογονίδιο
Με επίδραση χλωραμίνης (NH2Cl) σε αλλυλομαγνησιοαλογονίδιο (CH2=CHCH2MgX) παράγεται προπεν-2-αμίνη-1[3]:
Με αφυδάτωση 3-αμινοπροπανόλης-1
Με ενδομοριακή αφυδάτωση 3-αμινοπροπανόλης-1 παράγεται προπεν-2-αμίνη-1. Η αντίδραση ευνοείται σε σχετικά υψηηλές θερμοκρασίες, >150 °C[4]:
Με απόσπαση υδραλογόνου
Με απόσπαση υδραλογόνου (HX) από 3-αλοπροπαναμίνη-1 παράγεται προπεν-2-αμίνη-1[5]:
Με απόσπαση αλογόνου
Με απόσπαση αλογόνου (X2) από 2,3-διαλοπροπαναμίνη-1 παράγεται προπεν-2-αμίνη-1[6]:
Με μερική καταλυτική υδρογόνωση
Με μερική καταλυτική υδρογόνωση προπιν-2-αμίνης-1 παράγεται προπεν-2-αμίνη-1[7]
- Η χημική συμπεριφορά της, ως εναμίνη που είναι, συνδυάζει εκείνες των αμινών και των αλκενίων.
Συμπεριφορά βάσης
Παράγει άλατα με οξέα. Π.χ.:
- Η αλλυλική θέση του δεσμού της εξασθενεί τη βασική της συμπεριφορά.
- Περίσσεια υδροχλωρικού οξέος δίνει υδροχλωρική 2-χλωροπροπαναμίνη-1:
Αλκυλίωση
Παράγει δευτεροταγείς αλλυλαμίνες με αλκυλαλογονίδια (RX). Π.χ.:
Ακυλίωση
Παράγει δευτεροταγή αμίδια με ακυλαλογονίδια (RCOX). Π.χ.:
Ιμίνες
Με καρβονυλικές ενώσεις δείνει ιμίνες. Π.χ. με αλδεΰδες (RCHO) δίνει:
Οξείδωση
Οξειδώνεται προς 3-νιτροπροπένιο:
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.243, §10.2Α.
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.243, §10.2B3.
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.243, §10.2Γ3.
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.153, §6.3.3.
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.153, §6.3.1α.
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.153, §6.3.1β.
Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982, σελ.158, §6.9.4.
- Γ. Βάρβογλη, Ν. Αλεξάνδρου, Οργανική Χημεία, Αθήνα 1972
- Α. Βάρβογλη, «Χημεία Οργανικών Ενώσεων», παρατηρητής, Θεσσαλονίκη 1991
- SCHAUM'S OUTLINE SERIES, Οργανική Χημεία, Μτφ. Α. Βάρβογλη, 1999
- Ασκήσεις και προβλήματα Οργανικής Χημείας Ν. Α. Πετάση 1982
- Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Allylamine στο Wikimedia Commons