Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου
From Wikipedia, the free encyclopedia
Remove ads
To Όσκαρ Α΄ Ανδρικού Ρόλου (αγγλικά: Academy Award for Best Actor) είναι ένα από τα βραβεία Όσκαρ που απονέμονται ετησίως από την Αμερικανική Ακαδημία Κινηματογραφικών Τεχνών και Επιστημών. Το βραβείο απονέμεται προς αναγνώριση της εξαιρετικής ερμηνείας ενός ηθοποιού στο χώρο του κινηματογράφου. Μέχρι και το 1976 το βραβείο αποκαλούνταν από την ακαδημία Βραβείο Αξίας για Ανδρική Ερμηνεία, αν κι από τη γέννηση του θεσμού το 1929 χρησιμοποιόταν ευρέως ο όρος Όσκαρ Καλύτερου Ηθοποιού και κατ' επέκταση Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου. Οι υποψηφιότητες γι' αυτό το βραβείο καθορίζονται αποκλειστικά από ηθοποιούς που είναι μέλη της Ακαδημίας, ενώ οι νικητές εκλέγονται από όλα τα μέλη της Ακαδημίας.
Το βραβείο Α' Ανδρικού Ρόλου έχει απονεμηθεί 97 φορές, σε 86 διαφορετικές ηθοποιούς. Ο πρώτος νικητής ήταν ο Γερμανός ηθοποιός Εμίλ Γιάνινγκς για τους ρόλους της στις ταινίες Το Λυκόφως της Δόξας (1928) και Όταν η Σαρξ Υποκύπτει (1927).[1] Ο πιο πρόσφατος νικητής είναι ο Έιντριεν Μπρόντι για τον ρόλο του στο The Brutalist (2024), ο οποίος είχε κερδίσει ξανά το βραβείο στο παρελθόν για τον ρόλο του στο Ο Πιανίστας (2002), για τον οποίο διατηρεί μέχρι και σήμερα το ρεκόρ για τον νεότερο νικητή στην κατηγορία. Ο Ιταλός ηθοποιός Ρομπέρτο Μπενίνι έγινε ο πρώτος ηθοποιός που κέρδισε, σε αυτήν την κατηγορία, για την ερμηνεία του σε μία μη αγγλόφωνη ταινία στο Η ζωή είναι ωραία (1997). Το ρεκόρ για τις περισσότερες νίκες είναι τρεις και το έχει ο Ντάνιελ Ντέι-Λιούις, ενώ δέκα άλλοι ηθοποιοί έχουν κερδίσει το βραβείο δύο φορές. Το ρεκόρ για τις περισσότερες υποψηφιότητες είναι εννέα και το μοιράζονται ο Σπένσερ Τρέισι και ο Λόρενς Ολίβιε. Ο Τζέιμς Ντιν με δύο διαδοχικές υποψηφιότητες, παραμένει ο μόνος ηθοποιός που έχει προταθεί μετά θάνατον για αυτό το βραβείο περισσότερες από μία φορές. Επίσης, ο Πίτερ Φιντς παραμένει ο μόνος νικητής μετά θάνατον για τον ρόλο του στο Το δίκτυο (1976). Στην 5η απονομή, ο Φρέντρικ Μαρτς ήρθε πρώτος με μία παραπάνω ψήφο από τον Γουάλας Μπίρι και σύμφωνα με τους κανόνες που ίσχυαν εκείνη την εποχή, αυτό σήμαινε ότι και οι δύο ηθοποιοί βραβεύθηκαν, στην μοναδική ισοπαλία που έχει υπάρξει μέχρι σήμερα. Ο Πίτερ Ο'Τουλ έχει το ρεκόρ,σε αυτήν την κατηγορία, για τις περισσότερες υποψηφιότητες, 8 στον αριθμό, χωρίς καμία νίκη, ωστόσο το 2003 του απονεμήθηκε ένα Τιμητικό Όσκαρ.
Ο Εμίλ Γιάνινγκς ήταν η πρώτος νικητής για δύο ταινίες: Το Λυκόφως της Δόξας (1928) και Όταν η Σαρξ Υποκύπτει (1927).
Ο Γουόρνερ Μπάξτερ κέρδισε για το Ο Ληστής της Αριζόνας (1928).
Ο Τζορτζ Άρλις κέρδισε για το Disraeli (1929).
Ο Λάιονελ Μπάριμορ κέρδισε για το Ελεύθερες Ψυχές (1931).
Ο Φρέντρικ Μαρτς κέρδισε δύο φορές για τα Δρ. Τζέκιλ και Μίστερ Χάιντ (1931) και Τα καλύτερα χρόνια της ζωής μας (1946).
Ο Γουάλας Μπίρι κέρδισε για το Ο Πρωταθλητής (1931), ήρθε σε ισοπαλία με τον Φρέντρικ Μαρτς.
Ο Τσαρλς Λότον κέρδισε για το Ερρίκος Η' (1933).
Ο Κλαρκ Γκέιμπλ κέρδισε για το Συνέβη μια Νύχτα (1934).
Ο Βίκτορ ΜακΛάγκλεν κέρδισε για το Ο καταδότης (1935).
Ο Πολ Μιούνι κέρδισε για το Λουί Παστέρ (1936).
Ο Σπένσερ Τρέισι ήταν ο πρώτος που κέρδισε δύο χρονιές στη σειρά για τα Δαίμονες των Κυμάτων (1937) και Αδέσποτα νιάτα (1938).
Ο Ρόμπερτ Ντόνατ κέρδισε για το Αντίο, ωραία νιάτα (1939).
Ο Τζέιμς Στιούαρτ κέρδισε για το Κοινωνικά σκάνδαλα (1940).
Ο Γκάρι Κούπερ κέρδισε δύο φορές για τα Ο Λοχίας Γιορκ (1941) και Το τρένο θα σφυρίξει τρεις φορές (1952).
Ο Τζέιμς Κάγκνεϊ κέρδισε για το Ο ουρανός της δόξας (1942).
Ο Πολ Λούκας κέρδισε για το Φρουρά στο Ρήνο (1943).
Ο Μπινγκ Κρόσμπι κέρδισε για το Ο δρόμος της αγάπης (1944).
Ο Ρέι Μίλαντ κέρδισε για το Το Χαμένο Σαββατοκύριακο (1945).
Ο Ρόναλντ Κόλμαν κέρδισε για το Διπλή Ζωή (1947).
Ο Λόρενς Ολίβιε κέρδισε για το Άμλετ (1948), πρώτος ηθοποίος που κέρδισε ενώ ήταν και ο σκηνοθέτης της ταινίας (και ταυτόχρονα νικητής Καλύτερης Ταινίας.
Ο Μπρόντερικ Κρόφορντ κέρδισε για το Όλοι οι άνθρωποι του βασιλιά (1949).
Ο Χοσέ Φερρέρ κέρδισε για το Συρανό ντε Μπερζεράκ (1950), νικητής βραβείου Τόνυ για τον ίδιο ρόλο, ο πρώτος που το κατάφερε αυτό και ο πρώτος Λατίνος νικητής της κατηγορίας.
Ο Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ κέρδισε για το Η βασίλισσα της Αφρικής (1951).
Ο Γουίλιαμ Χόλντεν κέρδισε για το Ο καταδότης του θαλάμου 17 (1953).
Ο Έρνεστ Μποργκνάιν κέρδισε για το Μάρτι (1955).
Ο Γιουλ Μπρίνερ κέρδισε για το Ο Βασιλιάς κι Εγώ (1956), ο πρώτος Ασιατης νικητής της κατηγορίας..
Ο Άλεκ Γκίνες κέρδισε για το Η γέφυρα του ποταμού Κβάι (1957).
Ο Ντέιβιντ Νίβεν κέρδισε για το Χωριστά τραπέζια (1958).
Ο Τσάρλτον Ίστον κέρδισε για το Μπεν Χουρ (1959).
Ο Μπαρτ Λάνκαστερ κέρδισε για το Είμαστε Διεφθαρμένοι; (1960).
Ο Μαξιμίλιαν Σελλ κέρδισε για το Τα απόρρητα της Νυρεμβέργης (1961).
Ο Γκρέγκορι Πεκ κέρδισε για το Σκιές και σιωπή (1962).
Ο Σίντνεϊ Πουατιέ κέρδισε για το Κάτω από το Βλέμμα του Θεού (1963), ο πρώτος μαύρος νικητής της κατηγορίας.
Ο Ρεξ Χάρισον κέρδισε για το Ωραία μου Κυρία (1964).
Ο Λι Μάρβιν κέρδισε για τον διπλό του ρόλο στο Η λησταρχίνα (1965).
Ο Πολ Σκόφιλντ κέρδισε για το Ένας άνθρωπος για όλες τις εποχές (1966).
Ο Ροντ Στάιγκερ κέρδισε για το Ιστορία ενός εγκλήματος (1967).
Ο Κλιφ Ρόμπερτσον κέρδισε για το Τσάρλι (1968).
Ο Τζον Γουέιν κέρδισε για το Αληθινό Θράσος (19609).
Ο Τζορτζ Σι Σκοτ κέρδισε για το Πάττον, ο θρύλος της Νορμανδίας (1970).
Ο Τζιν Χάκμαν κέρδισε για το Ο άνθρωπος από τη Γαλλία (1971).
Ο Τζακ Λέμον κέρδισε για το Σώστε τον Τίγρη (1973).
Ο Αρτ Κάρνεϊ κέρδισε για το Χάρι και Τόντο (1974).
Ο Τζακ Νίκολσον κέρδισε δύο φορές για τα Στη Φωλιά του Κούκου (1975) και Καλύτερα δε γίνεται (1997).
Ο Πίτερ Φιντς κέρδισε για το Το δίκτυο (1976), ο πρώτος ηθοποιός που κέρδισε μετά θάνατον.
Ο Ρίτσαρντ Ντρέιφους κέρδισε για το Το κορίτσι του αποχαιρετισμού (1977).
Ο Τζον Βόιτ κέρδισε για το Ο γυρισμός (1978).
Ο Ντάστιν Χόφμαν κέρδισε δύο φορές για τα Κράμερ εναντίον Κράμερ (1979) και Ο άνθρωπος της βροχής (1988).
Ο Ρόμπερτ Ντε Νίρο κέρδισε για το Οργισμένο Είδωλο (1980).
Ο Χένρι Φόντα κέρδισε για το Στη χρυσή λίμνη (1981)
Ο Μπεν Κίνγκσλεϊ κέρδισε για το Γκάντι (1982).
Ο Ρόμπερτ Ντιβάλ κέρδισε για το Τρυφερές σχέσεις (1983).
Ο Φ. Μάρεϊ Έιμπραχαμ κέρδισε για το Αμαντέους (1984).
Ο Γουίλιαμ Χερτ κέρδισε για το Το φιλί της γυναίκας αράχνης (1980).
Ο Πωλ Νιούμαν κέρδισε για το Το χρώμα του χρήματος (1986).
Ο Μάικλ Ντάγκλας κέρδισε για το Wall Street (1987).
O Ντάνιελ Ντέι-Λιούις κέρδισε τρεις φορές για τα Το αριστερό μου πόδι (1989), Θα χυθεί αίμα (2007) και Λίνκολν (2012).
Ο Τζέρεμι Άιρονς κέρδισε για το Το γύρισμα της τύχης (1990).
Ο Άντονι Χόπκινς κέρδισε δύο φορές για τα Η σιωπή των αμνών (1991) και Ο Πατέρας (ταινία, 2020) (2020), η δεύτερη νίκη του τον έκανε τον γηραιότερο νικητή της κατηγορίας, στην ηλικία των 83 ετών.
Ο Αλ Πατσίνο κέρδισε για το Άρωμα Γυναίκας (1992).
Ο Νίκολας Κέιτζ κέρδισε για το Αφήνοντας το Λας Βέγκας (1995).
Ο Τζέφρεϊ Ρας κέρδισε για το Ο Σολίστας (1996).
Ο Ρομπέρτο Μπενίνι κέρδισε για το Η ζωή είναι ωραία (1997), ο πρώτος νικητής σε ιταλόφωνη ταινία.
Ο Κέβιν Σπέισι κέρδισε για το American Beauty (1999).
Ο Ράσελ Κρόου κέρδισε για το Μονομάχος (2000).
Ο Ντένζελ Ουάσινγκτον κέρδισε για το Ημέρα Εκπαίδευσης (2001).
Ο Τζέιμι Φοξ κέρδισε για το Ray (2004).
Ο Φίλιπ Σέιμουρ Χόφμαν κέρδισε για το Truman Capote (ταινία) (2005).
Ο Φόρεστ Γουίτακερ κέρδισε για το Ο Τελευταίος Βασιλιάς της Σκοτίας (2006).
Ο Τζεφ Μπρίτζες κέρδισε για το Crazy Heart (2009).
Ο Ράσελ Κρόου κέρδισε για το Ο λόγος του βασιλιά (2010).
Ο Ζαν Ντιζαρντέν κέρδισε για το The Artist (2011).
Ο Μάθιου Μακόναχι κέρδισε για το Dallas Buyers Club (2013).
Ο Έντι Ρέντμεϊν κέρδισε για το Η Θεωρία των Πάντων (2014).
Ο Λεονάρντο Ντι Κάπριο κέρδισε για το Η Επιστροφή (2015).
Ο Κέισι Άφλεκ κέρδισε για το Μια πόλη δίπλα στη θάλασσα (2016).
Ο Γκάρι Όλντμαν κέρδισε για το Η πιο σκοτεινή ώρα (2017).
Ο Ράμι Μάλεκ κέρδισε για το Bohemian Rhapsody (2018).
Ο Χοακίν Φίνιξ κέρδισε για το Joker (2019).
Ο Γουίλ Σμιθ κέρδισε για το Η μέθοδος των Γουίλιαμς (2021).
Ο Μπρένταν Φρέιζερ κέρδισε για το Η Φάλαινα (2022).
Ο Κίλιαν Μέρφι κέρδισε για το Οπενχάιμερ (2023).
Η χρωματισμένη περιοχή υποδεικνύει τον νικητή |
Remove ads
Νικητές και Υποψήφιοι
Δεκαετία 1920
Δεκαετία 1930
Δεκαετία 1940
Δεκαετία 1950
Δεκαετία 1960
Δεκαετία 1970
Δεκαετία 1980
Δεκαετία 1990
Δεκαετία 2000
Δεκαετία 2010
Δεκαετία 2020
Remove ads
Πολλαπλές νίκες και υποψηφιότητες
Οι παρακάτω ηθοποιοί έλαβαν δύο ή περισσότερα βραβεία Α' Ανδρικού Ρόλου:
Οι παρακάτω ηθοποιοί έλαβαν τρεις ή περισσότερες υποψηφιότητες Α' Ανδρικού Ρόλου:
Remove ads
Ηλικιακά Ρεκόρ
Ταινίες με πολλαπλές υποψηφιότητες Α' Ανδρικού Ρόλου
Οι νικητές υποδηλώνονται με έντονα γράμματα.
- Ναυτική ανταρσία (1935) – Κλαρκ Γκέιμπλ, Τσαρλς Λότον και Φράνσοτ Τόουν
- Ο δρόμος της αγάπης (1944) – Μπινγκ Κρόσμπι και Μπάρι Φιτζέραλντ
- Όσο υπάρχουν άνθρωποι (1953) – Μοντγκόμερι Κλιφτ και Μπαρτ Λάνκαστερ
- Ο Γίγας (1956) – Τζέιμς Ντιν και Ροκ Χάτσον
- Όταν σπάσαμε τις αλυσίδες (1958) – Τόνι Κέρτις και Σίντνεϊ Πουατιέ
- Τα απόρρητα της Νυρεμβέργης (1961) – Μαξιμίλιαν Σελλ και Σπένσερ Τρέισι
- Μπέκετ (1964) – Ρίτσαρντ Μπάρτον και Πίτερ Ο'Τουλ
- Ο Καουμπόι του Μεσονυχτίου (1969) – Ντάστιν Χόφμαν και Τζον Βόιτ
- Σλουθ (1972) – Μάικλ Κέιν και Λόρενς Ολίβιε
- Το δίκτυο (1976) – Πίτερ Φιντς και Γουίλιαμ Χόλντεν
- Ο Αμπιγιέρ (1983) – Τομ Κόρτνεϊ και Άλμπερτ Φίνεϊ
- Αμαντέους (1984) – Φ. Μάρεϊ Έιμπραχαμ και Τομ Χουλς
Remove ads
Πολλαπλές υποψηφιότητες για τον ίδιο χαρακτήρα
Οι παρακάτω ηθοποιοί έλαβαν υποψηφιότητα για την ερμηνεία τους για τον ίδιο φανταστικό ή μη φανταστικό χαρακτήρα σε διαφορετικές ταινίες (περιλαμβανομένων και παραλλαγών του προτότυπου).
Οι νικητές υποδηλώνονται με έντονα γράμαμτα.
- Συρανό ντε Μπερζεράκ από το Συρανό ντε Μπερζεράκ (Χοσέ Φερρέρ, 1950) και Συρανό ντε Μπερζεράκ (Ζεράρ Ντεπαρντιέ, 1990)
- Έντι "Γρήγορος Έντι" Φέλσον από το Ο κόσμος είναι δικός μου (Πολ Νιούμαν, 1961) και Το χρώμα του χρήματος (Πολ Νιούμαν, 1986)
- Πατέρα Τσακ Ο'Μάλεϊ από το Ο δρόμος της αγάπης (Μπινγκ Κρόσμπι, 1944) καιΟι καμπάνες της Αγίας Μαρίας (Μπινγκ Κρόσμπι, 1945)
- Τζο Πέντελτον από το Ο Αόρατος Κύριος Τζόρνταν (Ρόμπερτ Μοντγκόμερι, 1941) και Ας περιμένει ο παράδεισος (Γουόρεν Μπίτι, 1978)
- Βασιλιάς Ερρίκος Β' από το Μπέκετ (Πίτερ Ο'Τουλ, 1964) και Το Λιοντάρι του Χειμώνα (Πίτερ Ο'Τουλ, 1968)
- Βασιλιάς Ερρίκος Ε' από το Ερρίκος ο 5ος (Λόρενς Ολίβιε, 1946) καιΕρρίκος ο 5ος (Κένεθ Μπράνα, 1989)
- Βασιλιάς Ερρίκος Η' από το Ερρίκος Η' (Τσαρλς Λότον, 1933) και Η Άννα των Χιλίων Ημερών (Ρίτσαρντ Μπάρτον, 1969)
- Κος Τσίπινγκ από το Αντίο, ωραία νιάτα (Ρόμπερτ Ντόνατ, 1939) και Αντίο, Κύριε Τσιπς (Πίτερ Ο'Τουλ, 1969)
- Νόρμαν Μέιν από το Ένα Αστέρι Γεννιέται (Φρέντρικ Μαρτς, 1937) και Ένα Αστέρι Γεννιέται (Τζέιμς Μέισον, 1954)
- Τζάκσον "Τζακ" Μέιν από το Ένα Αστέρι Γεννιέται (Μπράντλεϊ Κούπερ, 2018)
- Αβραάμ Λίνκολν από το Ο Δημοκράτης (Ρέιμοντ Μάσεϊ, 1940) και Λίνκολν (Ντάνιελ Ντέι-Λιούις, 2012)
- Ρίτσαρντ Νίξον από το Νίξον (Άντονι Χόπκινς, 1995) και Frost/Nixon: Η αναμέτρηση (Φρανκ Λαντζέλα, 2008)
- Καθηγητής Χένρι Χίγκινς από το Πυγμαλίων (Λέσλι Χάουαρντ, 1938) καιΩραία μου Κυρία (Ρεξ Χάρισον, 1964)
- Ρούστερ Κόγκμπερν από το Αληθινό Θράσος (Τζον Γουέιν, 1969) και Αληθινό Θράσος (Τζεφ Μπρίτζες, 2010)
- Βίνσεντ βαν Γκογκ από το Η ζωή ενός ανθρώπου (Κέρκ Ντάγκλας, 1956) και Στην Πύλη της Αιωνιότητας (Γουίλεμ Νταφόε, 2018)
Remove ads
Παραπομπές
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads