Αμανί Ντιορί

Ο Αμανί Ντιορί (Hamani Diori, 6 Ιουνίου 1916 - 23 Απριλίου 1989) ήταν ο πρώτος πρόεδρος του Νίγηρα. Διορίστηκε στο ύπατο αξίωμα το 1960, οπότε η αφρικανική χώρα έγινε ανεξάρτητη. Κυβέρνησε τη χώρα ως το 1974, οπότε ανατράπηκε με στρατιωτικό πραξικόπημα και αντικαταστάθηκε από τον Σεϊνί Κουντσέ.

Αμανί Ντιορί
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Hamani Diori (Γαλλικά)
Γέννηση	6  Ιουνίου 1916[1][2][3] Soudouré[4] ή Boboye Department[5]
Θάνατος	23  Απριλίου 1989[1][6][7] Ραμπάτ[8][4]
Χώρα πολιτογράφησης	Νίγηρας Γαλλία
Θρησκεία	Ισλάμ
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσα	Γαλλικά
Ομιλούμενες γλώσσες	Γαλλικά[6]
Σπουδές	École normale William-Ponty
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	πολιτικός καθηγητής
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/Κίνημα	African Democratic Rally
Οικογένεια
Σύζυγος	Aïssa Diori[4]
Αξιώματα και βραβεύσεις
Αξίωμα	μέλος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης (1946–1951) Ευρωβουλευτής President of Niger (1960–1974)[4] Minister of Foreign Affairs of Niger
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Βιογραφία

Πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στο Σουντουρέ κοντά στην πρωτεύουσα Νιαμέ στις 6 Ιουνίου του 1916. Γιος αξιωματούχου δημόσιας υγείας στη γαλλική αποικιακή κυβέρνηση, σπούδασε στην ανώτατη εκπαιδευτική σχολή Πόντι στο Ντακάρ της Σενεγάλης. Εργάστηκε ως εκπαιδευτικός από το 1936 ως το 1938 και στη συνέχεια ως εκπαιδευτής της Χάουζα και της Ντζέρμα στο Ινστιτούτο των Υπερπόντιων Σπουδών στο Παρίσι.

Αγώνας για την ανεξαρτησία

Το 1946 εργαζόταν ως διευθυντής σε σχολείο στη Νιαμέι. Τότε έγινε ένας εκ των ιδρυτών του Προοδευτικού Κόμματος του Νίγηρα (PPN), περιφερειακό παρακλάδι του Αφρικανικού Δημοκρατικού Συναγερμού (RDA). Αργότερα εκείνη τη χρονιά, εξελέγη μέλος της Γαλλικής Εθνοσυνέλευσης. Το 1951 ηττήθηκε στις εκλογές από τον ξάδερφό του και πολιτικό αντίπαλο, Τζίμπο Μπακαρί. Το 1956 εξελέγη ξανά μέλος της συνέλευσης και έπειτα έγινε αντιπρόεδρος της συνέλευσης.

Το 1958 διενεργήθηκε δημοψήφισμα και με βάση τα αποτελέσματα αυτού ο Νίγηρας απέκτησε αυτοδιοίκηση. Ο Ντιορί έγινε πρόεδρος της προσωρινής κυβέρνησης και στη συνέχεια, το 1959, ανέλαβε πρωθυπουργός. Στη διάρκεια της περιόδου εκείνης η γαλλική κυβέρνηση απαγόρευσε όλα τα πολιτικά κόμματα με εξαίρεση το PPN, καθιστώντας τελικά τον Νίγηρα, μονοκομματικό κράτος.

Συνασπισμός

Στις 3 Αυγούστου του 1960 ο Νίγηρας έγινε ανεξάρτητος από τη Γαλλία και ο Ντιορί εξελ΄γη πρόεδρος της εθνοσυνέλευσης το Νοέμβριο του ιδίου έτους. Οργάνωσε έναν ισχυρό συνασπισμό, απαρτιζόμενο από μέλη της φυλής Χάουζα, Φούλα και Ντζέρμα, μεταξύ των οποίων φύλαρχοι και παραδοσιακοί ηγέτες. Η Γαλλία υποστήριξε την κυβέρνηση Ντιορί.

Πρώτος πρόεδρος

Στη διάρκεια της προεδρίας του, η κυβέρνησή του ήταν υπέρ της διατήρησης των κοινωνικών δομών και της συνέχισης των στενών οικονομικών δεσμών με τη Γαλλία. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960, η κυβέρνηση διοίκησε μέσω ενός μικρού αριθμού από προσωπικότητες υπέρ της ανεξαρτησίας, με σημαντικότερο ίσως τον πρόεδρο της εθνοσυνέλευσης Μπουμπού Χαμά.^[9] Η Εθνοσυνέλευση ενέκρινε τις κυβερνητικές αποφάσεις σε εθιμοτυπικές συνεδριάσεις της. Ο Ντιορί επανεξελέγη χωρίς αντίπαλο το 1965 και το 1970.^[10]

Στον εξωτερικό τομέα, ο Ντιορί κέρδισε διεθνή σεβασμό για το ρόλο του ως μεσολαβητή σε και διαιτητή σε αφρικανικές συρράξεις. Ωστόσο, στον εσωτερικό τομέα η κυβέρνησή του ήρθε αντιμέτωπη με τη διαφθορά και ήταν αδύναμη να αντιμετωπίσει την πείνα που προκλήθηκε από την ξηρασία στο Σαχέλ τη δεκαετία του 1970. Το 1963 εξουδετερώθηκε απόπειρα πραξικοπήματος και το 1965 ο Ντιορί γλίτωσε από απόπειρα δολοφονίας του. Χρησιμοποίησε Γάλλους συμβούλους και γαλλικά στρατεύματα για να καταστείλει την αντιπολίτευση. Ωστόσο, οι σχέσεις του με το Παρίσι επιδεινώθηκαν το 1972, όταν τη χώρα επισκέφθηκε ο Ζωρζ Πομπιντού και η κυβέρνηση του Ντιορί εξέφρασε την δυσαρέσκειά της για το επίπεδο επενδύσεων στην παραγωγή ουρανίου.

Ταραχές και πτώση

Οι πολιτικές ταραχές συνεχίστηκαν και έλαβαν μεγάλες διαστάσεις όταν ήρθαν στο φως καταγγελίες ότι κυβερνητικοί υπουργοί δε διαχειρίστηκαν σωστά αποθέματα τροφίμων. Ο Ντιορί ανέλαβε και νέα αξιώματα, όπως του Υπουργού Εξωτερικών και Αμύνης. Στις 15 Απριλίου του 1974 ο Αντισυνταγματάρχης Σεϊνί Κουντσέ κατέλαβε την εξουσία με πραξικόπημα του στρατού, Ο Ντιορί ανατράπηκε και φυλακίστηκε για 6 χρόνια. Μετά την αποφυλάκισή του το 1980, τέθηκε σε κατ' οίκον περιορισμό ως το 1987. Μετά την απελευθέρωσή του εγκαταστάθηκε στο Μαρόκο, όπου και απεβίωσε στις 23 Απριλίου του 1989 σε ηλικία 72 ετών.